بررسی یک پدیده از عهد احمدی‌نژاد تا دوره روحانی؛
راز کم و زیاد شدن دلواپسی امام جمعه مشهد؛از توصیه به اشکنه تا به خیابان ریختن مردم

پرسش:«وقتی دولت و مجلس تماشاچی شدند، ملت باید به صحنه بیایند»؛این فراخوان اخیر امام جمعه مشهد برای مقابله با مشکلات است. سیداحمد علم‌الهدی در حالی این فراخوان را داده که در زمان دولت دهم و در شرایطی تقریبا مشابه این روزها، مشهدی ها را به خوردن «اشکنه» توصیه می کرد.   علم‌الهدی در ایام دولت نهم و دهم گفته بود نقدها درباره محمود احمدی‌نژاد «شیطنت رسانه‌ای» است و برخی به دنبال برجسته‌سازی نقاط ضعف هستند. اما او با حضور حسن روحانی در پاستور تغییر رویه داد. امام جمعه مشهد در پاسخ به شائبه دولت‌ستیز بودنش اما می‌گوید:«دولت ستیزی نیست. اما بعضی از کسانی که مسئولیت پذیرفته‌اند یا توان خدمت ندارند یا خدمت نمی‌کنند که این خیانت به مردم است.»  امام جمعه مشهد در سال‌هایی که محمود احمدی‌نژاد رئیس دولت بود و مردم از گرانی و تورم به ستوه آمده بودند، نسخه‌های مختلفی برای وعده‌های غذایی آنان می‌پیچید. اواخر سال 90 در حالی که مردم به گرانی مرغ اعتراض داشتند، علم‌الهدی در یکی از خطبه‌های نمازجمعه مشهد به آنان توصیه کرده بود:«اگر مرغ در دسترس نیست، آن را با یک ماده پروتئینی دیگر جایگزین کنید. مشهدی‌ها مگر اشکنه پیاز داغ را یادتان رفته و آن زندگی را فراموش کرده‌اید؟ ما از چیزی نمی‌ترسیم، زیرا رزقمان دست خداست. مردم و مسئولین باید همدل شوند تا در این جبهه دشمن را شکست بدهیم.»  **مشکلات معیشتی ترجیع‌بند سخنان علم‌الهدی حالا رئیس دولت، داماد علم الهدی و نامزدی که اصولگرایان روی آن اجماع کرده بودند نیست. امام جمعه مشهد هم برخلاف گذشته که مردم را به تحمل مشکلات اقتصادی و همراهی با دولت تشویق می‌کرد، حالا «مشکلات معیشتی مردم» به ترجیع‌بند سخنرانی‌ها و خطبه‌های نمازجمعه‌اش تبدیل شده است:  «متأسفانه شاهدیم که هر سال شب عید قدرت خرید مردم کاهش پیدا می‌کند و مردم از وضعیت حداقلی نیز برخوردار نیستند و در این آغاز سال جدید در برابر زن و فرزند خود احساس سرافکندگی می‌کنند»، «مردم در مضیقه معیشت و در التهاب هستند و مانند کباب روی تابه در نابسامانی اقتصادی می‌سوزند»، «اینکه اقتصاد مملکت مدیریت شود و در فاصله 3 ماه از دل مدیریت 2 تن سکه استخراج کنند و ارز فراوان به دست یک عده بیفتد نشان می‌دهد مدیریت یا خائنانه است یا سفیهانه» این جملات تنها بخشی از سخنرانی‌های سیداحمد علم‌الهدی در ایام حضور روحانی در پاستور است. **فراخوان برای به صحنه آمدن مردم او هفته گذشته در شرایطی که برخی اعتراضات پراکنده از جمله در مشهد در جریان بود، از تریبون نماز جمعه از مردم خواست خود به صحنه بیایند. او ابتدا با طرح این سؤال که «در وضعیت امروز باید چه کنیم؟» مقدمه‌ای درباره اوضاع اقتصادی کشور داشت و سپس خطاب به مردم گفت: «وقتی دولت و مجلس تماشاچی شدند، شما مردم باید به صحنه بیایید. دولت و مجلس یک اقدام سریع و قاطعی که باید انجام دهند، انجام نمی‌دهند. البته این آقایان سه طرح چند فوریتی برای حل مشکلات دارند، ولی طرحی که در درازمدت مشکلات را برطرف کند به غیر از اینی است که مردم گرفتار شام و ناهار خود هستند. مردم در برابر یک عده زالوصفت که سبد کالا را بر محور طلا قرار داده‌اند، پرپر می‌شوند.» **تحریف سخنان علم الهدی تنها جمله «مردم به صحنه بیایند»، کافی بود تا برخی رسانه‌های اصلاح‌طلب امام جمعه مشهد را متهم به «دعوت از مردم برای اعتراض خیابانی» کنند. در حالی که او چنین فراخوانی نداده بود. آن گونه که سایت امام جمعه مشهد نوشته، او گفته: «وقتی این‌ها تماشاچی شدند، خود شما مردم باید به صحنه بیایید، اما چطور به صحنه بیایید؟ نه آنطور که جاسوسان آمریکایی با فراخوان‌ها می‌خواهند از این موقعیت سوءاستفاده کنند، شما را به صحنه بیاورند و مقابل نظام نگه دارند، .... شما به صحنه بیایید اما به صحنه اقدام و عمل؛ در روزهای آخر عمر حکومت شاه، توطئه‌ای کرد و مردم را از نظر اقتصادی و معیشت در مضیقه قرار داد، آن روز در مسجدی در محله فقیرنشین تهران بودیم بعد از تیر دو قلو، جوانان مسجد جمع شدند، فروشگاهی به وجود آوردند، کالاهای اساسی را در این فروشگاه جمع می‌کردند، با نصف قیمت به فقرا و قشر آسیب‌پذیر می‌رساندند، به در خانه‌ها نفت می‌بردند و سوخت‌رسانی می‌کردند و این توطئه شاه به کلی معدوم شد، الان این توطئه آمریکاست». **دفاع از اعتراضات دی‌ماه  علم‌الهدی قبل از اعتراضات دی‌ماه از تریبون نماز جمعه مشهد هم گفته بود: «اگر بنا شد سطح گرانی برود بالا و در عین‌ حال مردم زندگی‌شان تأمین نشود، مردم حق‌ دارند مطالبه کنند و بخواهند، عزیزان مسئول ما به مطالبات مردم توجه کنند که کارد به استخوان‌شان نرسد تا وسط خیابان فریاد بزنند.»  با گسترش اعتراضات دی‌ماه 96 نیز برخی فعالان سیاسی، برنامه‌ریزی این اعتراضات را متعلق به اتاق فکرهای مخالفان حسن روحانی در مشهد دانستند. گرچه خبر تذکر شورای عالی امنیت ملی به علم‌الهدی به‌دلیل دست داشتن در برپایی اعتراضات مشهد تکذیب شد، اما او یک هفته بعد در خطبه‌های نماز جمعه از مطالبه مردم دفاع کرد و گفت: «مردم حق دارند حل شدن مشکلات معیشتی خود را مطالبه کنند و مسئولان نیز باید برای حل مشکلات آن‌ها از قبیل مسکن و گرانی کار کنند.»  **علت جوسازی علیه دولت حجت الاسلام محمدتقی فاضل میبدی، عضو مجمع محققین و مدرسین حوزه علمیه قم معتقد است هدف امام جمعه مشهد از این سخنان، تضعیف دولت حسن روحانی است.  او حوادث دی‌ماه سال 96 را که از مشهد کلید خورد و کم‌کم به شهرهای دیگر سرایت کرد یادآوری می‌کند و به ایرناپلاس می‌گوید: «آقای علم‌الهدی فراموش کرده است یک‌بار دیگر مردم را به حضور در خیابان‌ها دعوت کرده بود، اما نتیجه کار از دست ایشان خارج شد. همه دیدیم مردم به خیابان‌ها آمدند و شعارهایی دادند که فقط علیه دولت نبود.»  میبدی اضافه می‌کند: «آقای علم‌الهدی فکر می‌کند اگر مردم به خیابان‌ها بیایند فقط علیه دولت شعار می‌دهند، اما نمی‌دانند اگر مردم به خیابان‌ها بیایند اول علیه ایشان شعار خواهند داد.»  **تریبون نمازجمعه جناحی نیست به باور این فعال سیاسی اصلاح‌طلب، امام جمعه مشهد از رأی مردم به حسن روحانی و اصلاح‌طلبان ناراحت است و در این مدت همه تلاش خود را به کار بسته تا به دولت ضربه بزند.  فاضل میبدی یادآور می‌شود: «آقای علم‌الهدی در حالی از تریبون نمازجمعه مردم را به حضور در خیابان‌ها دعوت می‌کند که این تریبون جناحی نیست. ایشان اگر صداقت دارد، فقط یک طرف ماجرا را برای مردم نگوید. ایشان بهتر از هر کسی می‌دانند که تنها بخشی از مشکلات فعلی کشور به عملکرد دولت بازمی‌گردد و بخش عمده آن به‌دلیل عملکرد و رفتار دستگاه‌ها و نهادهای دیگر است.»  گزارش از زینب نورانیان **اداره کل اخبار چندرسانه‌ای**ایرناپلاس**   ###