دیوان عالی در پرونده منع مهاجرتی جنجالی به نفع دولت ترامپ رای داد

پرسش:دیوان عالی آمریکا دستورالعمل مهاجرتى دونالد ترامپ که ورود مسافر و مهاجر از چند کشور با جمعیت عمدتا مسلمان از جمله ایران را به شدت محدود می کند قانونی اعلام کرده است. شاکی این پرونده ایالت هاوایی آمریکاست که استدلال کرد دستور ترامپ تبعیض‌آمیز بوده و از "خصومت" آقای ترامپ به مسلمانان نشات گرفته است. اما حکم دیوان عالی که روز سه شنبه (۲۶ ژوئن) صادر شد، دستور ترامپ را قانونی دانست. این حکم که با ۵ رای موافق در برابر ۴ رای مخالف صادر شد پیروزی مهمی برای دونالد ترامپ به حساب می آید. اکثریت محافظه کار دیوان عالی گفته اند که شاکی این پرونده نتوانست ثابت کند که دستور ترامپ قوانین مهاجرت یا متمم اول قانون اساسی را نقض کرده است. دونالد ترامپ حکم را "یک پیروزی عظیم برای مردم و قانون اساسی آمریکا" خوانده است. او افزود: "در این عصر تروریسم جهان‌شمول و جنبش‌های افراطی که عزم آسیب‌زدن به شهروندان بی‌گناه دارند، باید پیشینه کسانی که وارد کشورمان می‌شوند به‌درستی بررسی کنیم." این در حالیست که سناتور کوری بوکر (دموکرات) با محکوم کردن حکم گفته است: "تصمیم امروز دیوان عالی نه فقط اشتباه بلکه خطرناک است." رئیس‌جمهوری آمریکا دستور خود را - که یک هفته بعد از ورود به کاخ‌سفید در ژانویه سال ۲۰۱۷ میلادی صادر کرد - برای حفظ امنیت کشورش علیه اسلام‏گرایان افراطی ضروری می‌داند "ابدا به منع مسلمانان شباهت ندارد" دیوان عالی آمریکا برای نخستین بار ماهیت دستورالعمل مهاجرتى دونالد ترامپ را در روز ۲۵ آوریل گذشته بررسی کرد. در آن جلسه، وئل فرانسیسکو، وکیل دولت، به ۹ قاضی دیوان عالی گفت اظهارات ترامپ در کارزار انتخاباتی سال ۲۰۱۶ که خواهان "توقف کامل" ورود مسلمانان به آمریکا شده بود را نمی‌توان به عنوان مدرک اثبات کننده قصد وی استفاده کرد، زیرا ترامپ در آن دوران هنوز رئیس جمهور نبود. قاضی ساموئل آلیتو - که یک محافظه کار است - نیز گفت اظهارات ترامپ، "ابدا به منع مسلمانان شباهت ندارد." به نظر می‌رسد صحبت‌های جان رابرتس و آنتونی کندی - دو قاضی ارشد دیوان عالی که با وجود محافظه‌کار بودن گرایش رای آن‏ها معمولا تغییر می‍کند - حکایت از آن دارد که آنها قصد ندارند که درباره نظر دولت در عرصه امنیت ملی داوری بکنند. دیوان عالی آمریکا در ماه دسامبر گذشته با هفت رای موافق در برابر دو رای مخالف، با اجرای نسخه سوم دستور موافقت کرد و در عین حال تصمیم گرفت که ماهیت آن را بررسی بکند. متن اولیه آن دستورالعمل در پی احکام دادگاه‌های فدرال، تا به حال حداقل دو بار تغییر کرد. دستورالعمل شامل شهروندان ایران، لیبی، سومالی، سوریه، یمن و کره‌شمالی می‌شود. دولت ترامپ اخیر چاد را از این فهرست حذف کرد. همچنین کره‌شمالی و مقام‌های دولت ونزوئلا مشمول این دستور قرار می‌گیرند. شاکی این پرونده محدودیت‌ها علیه ونزوئلا و کره‌شمالی را به چالش نکشیدند. تحولات مربوط به فرمان ممنوعیت سفر رئیس جمهور آمریکا در ماه ژانویه گذشته بلافاصله پس از رسیدن به قدرت دستوری را برای جلوگیری از سفر و مهاجرت شهروندان هفت کشور عمدتا مسلمان برای ۹۰ روز صادر کرد. آن فرمان با تظاهرات و چالش‌های حقوقی در دادگاه‌ها مواجه شد. یک نسخه اصلاح شده فرمان در ماه مارس صادر شد که عراق را از فهرست خط می‌زد. فرمان تازه همچنین دارندگان گرین‌کارت (کارت اقامت دایم) را معاف می‌کرد. در ماه ژوئن دیوان عالی اجازه داد آن فرمان فقط در مورد کسانی که با آمریکا پیوندی اصیل ندارند اجرا شود. فرمان سوم ترامپ در اواخر ماه سپتامبر امضا شد. این فرمان دو کشور کره‌شمالی و ونزوئلا را به فهرست اضافه می‌کرد و دادگاه‌های بدوی اجازه دادند فرمان در مورد این دو کشور اجرا شود.   ###