ریسک شتاب عربستان بشدت سنتی بن سلمان به سوی ارزش های غربی؛
اکران دور از انتظار فیلم جنجالی هالیوود؛«باربی» در عربستان همه را شگفت زده کرد

پرسش: عربستان جامعه ای با جمعیت قابل توجه و عالمان بشدت سنتی، جامعه ای که کانون وحی و اعلام اسلام  بشمار می آید و هم اکنون به دلیل استقرار کعبه معظمه در این کشور و بقعۀ متبرکۀ پیامبر اسلام و دیگر مراکز صدر اسلامی، برای جهان اسلام و مسلمانان موردتوجه و احترام است، تحت ریاست محمدبن سلمان جوان و ضد سنت، بشدت به سوی جامعه ای با ارزش های غربی می رود که نشانۀ تازۀ آن اکران فیلم هالیوودی و جنجالی باربی در ریاض است که حتی در برخی کشورهای غیراسلامی به دلیل مغایرت آن با ارزشهای ملی،با ممنوعیت اکران مواجه شده و این نشان از ریسک بسیار بالای حکومت کنونی سعودی دارد و هر آن ممکن است این جامعه را دچار بحران و تنش و منازعه با دولت سعودی بکند.  طی بیش از سه دهه اخیر، مردم عربستان سعودی برای تماشای فیلم‌ها در سینما مجبور بودند به کشورهای همسایه در حوزه خلیج فارس سفر کنند؛ اما امروز تجربه بیش از سه دهه مردم عربستان، برای مردم کویت تکرار می‌شود و مردم این کشور برای دیدن فیلم «باربی» که نمایش آن در کشورشان ممنوع شده، به عربستان سعودی می‌روند. دی ماه ۱۳۹۶ دولت عربستان سعودی به ۳۵ ممنوعیت فعالیت سالن‌های سینما در این کشور تحت فشار روحانیون محافظه‌کار پایان داد. تصمیم عربستان سعودی برای رفع ممنوعیت سینما در این کشور بخشی از دگرگونی وسیعی است که در سطح جامعه در جریان است.     «باربی» وارد تاریخ سینمای جهان می‌شود فروش فیلم «باربی» در سینماهای آمریکا همچنان در صدر است؛ با وجود این‌که تنها حدود یک ماه از اکران این فیلم بحث‌برانگیز می‌گذرد. فیلم سینمایی باربی به کارگردانی «گرتا گرویگ» و بازی «مارگو رابی و رایان گاسلینگ» موفق شد وارد تاریخ سینما شود، زیرا این اولین فیلم به کارگردانی یک زن است که فروش جهانی آن از مرز یک میلیارد دلار عبور می‌کند. ممنوعیت نمایش «باربی» در کویت دولت کویت فیلم سینمایی «باربی» را «مروج همجنس‌گرایی» دانست و نمایش آن را در کشور ممنوع کرد. خبرگزاری دولتی کویت به نقل از لافی السبیعی، رئیس کمیسیون نظارت بر فیلم‌های سینمایی، گزارش داد که پس از چند روز بررسی «فیلم صورتی» کمیسیون تصمیم گرفت «جلوی آن‌چه را که آداب عمومی را خدشه دار می‌کند، نظم عمومی و عادات و سنت‌ها را نقض و روی آوردن به افکار بیگانه را ترویج می‌کند، بگیرد.» سؤال از کویتی‌ها؛ چگونه فیم «باربی» را می‌بینید؟ سایت «24am» ویژه فیلم در حساب اینستاگرام خود این سؤال را مطرح کرده که «اگر در کویت هستی چگونه فیلم باربی را می‌بینی؟» و نام سه شهر سعودی را که به کویت نزدیک هستند، مطرح کرده است؛ جبیل که دو ساعت و ۲۰ دقیقه با کویت فاصله دارد، دمام که دو ساعت و ۵۰ دقیقه با کویت فاصله دارد و الخبر که در فاصله سه ساعت و ۱۵ دقیقه‌ای کویت قرار گرفته است.     انبوهی از کامنت‌ها زیر این پست نوشته شد، برخی جدی و برخی شوخی. برخی از ممنوعیت نمایش «باربی» انتقاد کردند، برخی آن‌ را تصمیمی درست دانستند زیرا به نظر آن‌ها «باربی فیلی مخالف شریعت اسلامی است»، برخی نوشته‌اند در انتظار نمایش فیلم در شبکه نتفلیکس خواهند بود و برخی هم گفته اند که به یکی از شهرهای عربستان خواهند رفت. بازتاب رسانه‌ای نگرش‌ها در منطقه به فیلم «باربی» در رسانه‌های جهانی نیز بازتاب داشت. از جمله روزنامه «نیویورک تایمز» در این باره نوشت: «با وجود این‌که کویت و لبنان در سالن‌های سینما و سقف بلند آزادی‌ها از سعودی پیشی گرفته‌اند، اما کشمکش باربی پیشی‌گرفتن سعودی را نشان می‌دهد». سایت «هالیوود ریپورتر» هم در این باره نوشته است: «تا چند سال پیش سعودی‌ها برای دیدن فیلم‌ها در سینما به کشورهای همسایه می‌رفتند، اما پس از باز شدن فضا در کشورشان، اکنون کویتی‌ها به عربستان سعودی می‌روند». صدرنشینی منطقه‌ای درآمد سالن‌های سینما در عربستان سعودی برای پنجمین سال پیاپی سالن‌های سینمای سعودی پر درآمدترین سالن‌های سینما در خاورمیانه هستند. بنا بر اعلام شورای اطلاع‌رسانی سعودی در اوایل بهار امسال، سال ۲۰۱۹ نمایش فیلم «بتمن» در عربستان سعودی موفق شد در پله دوازدهم فروش جهانی این فیلم قرار بگیرد. اقبال روز افزودن مردم به سالن‌های سینما مسئولان را به توسعه این صنعت در عربستان سعودی سوق داد. در حال حاضر ۶۶ سینما در عربستان سعودی فعال هستند، در حالی که این شمار در سال ۲۰۲۱، ۵۴ بود. این شمار از سینماها در مجموع ۶۰۷ و ۶۲ هزار و ۵۰۰ صندلی را در بر می‌گیرند. بنا بر برنامه دورنمای ۲۰۳۰ عربستان سعودی، قرار است شمار سینماها در این کشور به ۳۵۰ برسند. این کشور همچنین در پی افزایش سرمایه‌گذاری در صنعت سینما را به یک میلیارد دلار برساند.     ###