نقش آفرینی استراتژیست آمریکا بعد از 50 سال؛
دیدار شی جین پینگ با هنری کیسینجر همزمان با تلاش آمریکا برای از بین بردن یخ روابط با چین

پرسش: به دنبال تلاش آمریکا برای برقراری روابط گرم‌تری با چین، شی جین پینگ، رئیس‌جمهور این کشور با هنری کیسینجر، دیپلمات ارشد سابق آمریکا در پکن دیدار کرد. سفر غیرمنتظره کیسینجر به پایتخت چین در بحبوحه سفرهای متعدد مقامات ارشد آمریکا به این کشور صورت می‌گیرد. کیسینجر ۱۰۰ ساله، نقش مهمی در کمک به چین برای خروج از انزوای دیپلماتیک در دهه ۱۹۷۰ ایفا کرد. ایالات‌ متحده تاکید کرده است که کیسینجر در مقام یک شهروند عادی از این کشور بازدید کرده است. اما کارشناسان معتقدند که با توجه به جایگاه برجسته کیسینجر در چین، احتمالا این دیدار به عنوان پشتوانه‌ای برای مذاکرات آمریکا و چین انجام شده است. رئیس‌جمهور چین از آقای کیسینجر در مهمانسرای ایالتی دیائویوتای، فضایی صمیمی‌تر از تالار بزرگ مردمی که معمولا جلسات رسمی با دیپلمات‌های خارجی در آن برگزار می‌شود، استقبال کرده است. جزییات بیشتری از این دیدار ارائه نشده اما گفته شده که از آقای کیسینجر به عنوان یک «دیپلمات افسانه‌ای» تمجید شده و به دستاوردهای قبلی او در میانجیگری برای نزدیکی ایالات‌متحده با چین اشاره شده است. آقای کیسینجر که دوشنبه وارد چین شد همچنین با وانگ یی، دیپلمات ارشد و لی شانگفو، وزیر دفاع این کشور که تحت تحریم آمریکا قرار دارد ملاقات کرد. بیانیه‌های چین درباره این دیدارها لحنی «آشتی‌جویانه» داشته و آقایان وانگ و لی بر لزوم احترام، همکاری و «همزیستی مسالمت آمیز» بین دو ابرقدرت تاکید کرده‌اند. کیسینجر نیز گفته که او «دوست چین» است و «نه ایالات متحده و نه چین می‌توانند با یکدیگر به عنوان دشمن رفتار کنند». مشخص نیست که دولت آمریکا تا چه اندازه‌ای در سفر آقای کیسینجر به چین نقش داشته است. سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا اوایل این هفته گفت که آنها از سفر آقای کیسینجر به این کشور مطلع بودند و مقامات چینی نیز هنگام سفر اخیر آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا به پکن او را از این موضوع مطلع ساخته بودند. به جز آقای بلینکن، هنری کیسینجر تنها شخصیت آمریکایی است که آقای شی در هفته‌های اخیر با او ملاقات کرده است. اخیرا جانت یلن، وزیر خزانه‌داری و جان کری، فرستاده آمریکا در امور اقلیمی نیز به پکن سفر کردند، اما با رئیس‌جمهور چین ملاقاتی نداشتند. آقای کیسینجر به خاطر نقشی که در جنگ ویتنام داشته، در دیگر بخش‌های آسیا از شهرتی بحث‌برانگیز برخوردار است اما در چین، به دلیل کمک به خروج این کشور از انزوای دیپلماتیک بسیار مورد توجه بوده است. در سال ۱۹۷۱، زمانی که ایالات‌متحده و چین رسما هیچ روابط دیپلماتیکی با هم نداشتند، آقای کیسینجر در ماموریتی محرمانه، مقدمات دیدار ریچارد نیکسون، رئیس‌جمهور وقت آمریکا از پکن را فراهم کرد. یک سال بعد از آن آقای نیکسون وارد خاک چین شد و با رهبران ارشد از جمله مائو تسه‌تونگ ملاقات کرد و راه عادی‌سازی روابط دیپلماتیک میان آمریکا و چین را هموار کرد. از آن زمان تاکنون آقای کیسینجر بیش از ۱۰۰ مرتبه از چین بازدید و مورد استقبال قرار گرفته است.   ###