موهای فر، انسان‌های اولیه را خنک نگه داشته و مغز ما را بزرگ‌تر کرده

پرسش: نتایج یک پژوهش تازه نشان می‌دهد که موهای مجعد ممکن است برای محافظت از انسان‌های اولیه در برابر نور خورشید و همچنین حفظ ذخیره آب بدن‌، تکامل یافته باشد. محققان شماری از دانشگاه‌ها، از جمله دانشگاه لافبورو در بریتانیا و دانشگاه ایالتی پن در آمریکا به دنبال این بودند تا دریابند که چگونه بافت‌های مختلف مو می‌تواند به تنظیم دمای بدن انسان کمک کند. آنها دریافتند که موهای مجعد، انسان را خنک نگه داشته و به ذخیره آب در بدن آنها کمک کرده است. این دو عامل به باور دانشمندان باعث رشد مغز انسان به اندازه امروزی آن شده است به این دلیل که انسان‌های اولیه در یکی از گرم‌ترین نقاط جهان زندگی می‌کردند. نینا جابلونسکی، یکی از محققان دانشگاه ایالتی پن در این مورد بیشتر توضیح داده: «انسان‌ها در آفریقای استوایی تکامل یافته‌اند، جایی که خورشید تمام سال و در بیشتر ساعات روز بالای سر آنها می‌تابد.»   به گفته او پوست و فرق سر انسان، به طور دائم تشعشعات شدید خورشیدی را به صورت گرما دریافت می‌کند: «ما می‌خواستیم بدانیم که چگونه این تابش بر تکامل موهای انسان تاثیر گذاشته است؛ در نهایت متوجه شدیم که موهای معجد به انسان کمک می‌کند تا خنک بماند و در واقع به ذخیره آب بدن کمک می‌کند.» دانشمندان چگونه به این موضوع پی بردند؟ تیم تحقیقاتی دانشگاه لافبورو برای انجام این آزمایش از چیزی به نام «آدمک حرارتی» استفاده کردند که برای شبیه‌سازی دمای بدن، به برق وصل شده بود. برنامه‌ریزی آن هم به نحوی بود که همیشه در دمای ۳۵ درجه سانتیگراد قرار بگیرد؛ دقیقا مشابه دمای متوسط سطح پوست انسان. محققان برای سنجش میزان الکتریسیته مورد نیاز برای حفظ این دما از گلاه گیس استفاده کردند. با این روش آنها دمای بافت‌های مختلف مو را با این میزان الکتریسیته اندازه‌گیری کردند. آنها همچنین، لامپ‌های خورشیدی و تونل‌های باد را برای تکثیر گرما و رطوبت موجود در کشورهای نزدیک به خط استوا به کار گرفتند. در نتیجه، محققان دریافتند که هرچند دیگر بافت‌های مو، پوست سر را در برابر تشعشعات مضر خورشید محافظت می‌کنند، اما این موهای فر است که بهترین عایق و محافظ را در برابر اشعه خورشید ایجاد می‌کند. چگونه انسان‌ها اینقدر باهوش شدند؟ محققان معتقدند از همین رو مغز انسان به اندازه امروزی آن تکامل یافته است. مغز انسان نسبت به گرما بسیار حساس است و در عین حال حرارت نیز تولید می‌کند. براساس این پژوهش مغز بزرگ‌تر حرارت بیشتری تولید می‌کند. با این حال، اگر میزان گرما بیش از حد باشد، می‌تواند به بیماری انسان منجر شود. انسان‌ها دارای غدد تعریق هستند که در خنک نگه‌داشتن آنان کمک می‌کند، اما این غدد برای جلوگیری از گرمای بیش از حد و خطرناک در مغز، کافی نیست. تینا لاسیسی، یکی از محققان دانشگاه ایالتی پن در آمریکا گفت: به همین دلیل است که انسان‌ها به گونه‌ای تکامل یافته‌اند که موهای زیادی را در بالای سر خود دارند، حتی زمانی که موهای سایر قسمت‌های بدن‌شان را از دست می‌دهند. او گفت: «ما فکر می‌کنیم که موهای سر یک سازوکار غیرفعال برای کاهش میزان گرمای ناشی از اشعه خورشید را ارائه می‌کند که غدد تعریق قادر به انجام آن نیست.»   ###