باکتری‌های روده تاثیر درمان سرطان را 'بیشتر' می‌کند

پرسش:دانشمندان آمریکایی و فرانسوی می‌گویند میکروب‌هایی که در دستگاه گوارش ما زندگی می‌کنند بر نتیجه ایمنی‌درمانی سرطان تاثیر می‌گذارند. این نتیجه دو تحقیق جداگانه است که هر دو در نشریه ساینس منتشر شده‌اند و در آن محققان بررسی کرده‌اند که آیا سیستم میکروبی مبتلایان به سرطان بر نتیجه ایمنی‌درمانی تاثیر می‌گذارد یا نه. در بدن ما تریلیونها میکروب زندگی می کنند که رابطه آنها با سلامت ما بسیار فراتر از بحث بیماری‌های عفونی است،این میکروبها به جز محافظت در مقابل برخی بیماری‌های عفونی، در هضم غذا و تنظیم سیستم ایمنی هم نقش دارند. هر دو تحقیق روی بیمارانی انجام شد که به دلیل سرطان تحت ایمنی‌درمانی بودند، درمانی که برای تقویت و تنظیم سیستم ایمنی انجام می شود تا توان بدن برای مقابله با بیماری افزایش یابد. با اینکه همه بیماران به ایمنی‌درمانی پاسخ نمی دهند اما مواردی هم بود که این روش موجب درمان سرطان بسیار پیشرفته شده است. ایمنی‌درمانی چند سالی است که ایمنی‌درمانی در خط مقدم تحقیقات سرطان قرار گرفته است. نشریه ساینس "ایمنی‌درمانی سرطان" را بزرگترین تحول علمی سال ۲۰۱۳ دانسته بود. اساس درمان سرطان تا به حال از بین بردن تومور بوده است، با جراحی، شیمی‌درمانی یا پرتودرمانی. اما در ایمنی‌درمانی هدف این است که سیستم ایمنی خود علیه تومور وارد عمل شود، با تقویت یا "تربیت" سیستم ایمنی یا به عبارت دیگر سلول‌های T (نوعی گلبول سفید). در ایمنی درمانی، سلول‎های T را از بیمار گرفته و با تغییر ژنتیکی آن در آزمایشگاه، آن را از نو برنامه‌ریزی می‌کنند و به آن قابلیت‌ تازه‌ای در شناسایی سلول‌های سرطانی می‌دهند.     راز دانش: ایمنی درمانی، امیدی تازه برای درمان سرطان تحقیق اول که در مرکز سرطان گوستاو روسی در پاریس انجام شد و در آن ۲۴۹ بیمار مبتلا به سرطان ریه یا کلیه بررسی شدند، نشان داد کسانی که آنتی‌بیوتیک خورده بودند -مثلا برای عفونت دندان- سیستم میکروبی بدنشان به هم خورده بود و با وجود ایمنی درمانی، تومور سرطانی رشد می‌کرد. یکی از میکروب‌های روده، آکرمانسیا مونسینفیلیا- در بین میکروب‌ها نقش برجسته‌ای داشت، در ۶۹ درصد کسانی که به ایمنی درمانی پاسخ دادند این میکروب وجود داشت اما در یک سوم کسانی که به ایمنی درمانی پاسخ ندادند این میکروب دیده نشد. پس از آزمایش این میکروب در موش‌ها به نظر رسید که افزایش میزان این میکروب باعث تقویت سیستم ایمنی موش‌ها شده باشد. در تحقیق دوم در مرکز سرطان اندرسون تگزاس سیستم میکروبی ۱۱۲ بیمار مبتلا به ملانوم (سرطان پوست) تجزیه و تحلیل شد. در این تحقیق کسانی که سیستم میکروبی متنوع‌تر و غنی‌تری داشتند بهتر از آنهایی که اینگونه نبودند به ایمنی درمانی پاسخ دادند. آنها که به درمان پاسخ دادند باکتری‌های مختلفی داشتند و به نظر می‌رسید که کسانی که مقادیر زیاد رده فیکالی‌باکتریوم و رده کلوستریدیا تاثیر مثبتی داشتند در حالی که به نظر رسید وجود راسته باکتریودال چندان خبر خوبی نباشد. بررسی بافت‌های این بیماران نشان داد آنهایی که باکتری‌های سودمند بیشتری دارند در بافت‌های سرطانی‌شان مقدار بیشتری سلول‌های نابود کننده سرطان وجود دارد. محققان سپس از روش کاشت مدفوع برای موشهای مبتلا به ملانوما (سرطان پوست) استفاده کردند و دیدند که سرعت رشد تومور در موشهایی که ترکیبی از باکتری‌های خوب را دریافت کرده بودند کمتر از آنهایی بود که باکتری بد وارد بدنشان شده بود. کاشت مدفوع Fecal Transplant این شیوه درمان نام‌های مختلفی دارد، پیوند مدفوع یا پیوند میکروب‌های مدفوع. برای انجام آن ابتدا مدفوع یک فرد سالم گرفته و از نظر بیماری‌های مختلف بررسی می‌شود. بسیاری از میکروب‌های مفید روده عمر کوتاهی دارند و در معرض اکسیژن و عوامل محیطی دیگر به سرعت از بین می‌روند، بنابراین جمع آوری مدفوع در شرایط کنترل شده انجام شده و بعد در ظرفهای مخصوص به آزمایشگاه فرستاده می‌شود. در آزمایشگاه در دمای کنترل شده و محیط پر از نیتروژن میکروب‌ها از بقایای مواد غذایی و مواد زائد جدا و سپس ترکیب میکروبی به سرعت منجمد می‌شود. این مجموعه میکروبی بعد با تنقیه (enama) یا کولونسکوپی وارد بدن بیمار می‌شود. تحقیقات نشان داده‌اند برخی عفونت‌های گوارشی از جمله کلستریدیوم دیفیسیل با این روش درمان می شوند اما اخیرا استفاده از آن برای درمان بیماری‌های دیگر هم مد نظر قرار گرفته است. محققان معتقدند تغییر سیستم میکروبی بدن در درمان بیماری‌ها روز به روز بیشتر مد نظر قرار خواهد گرفت و هم‌اکنون برخی محققان در حال طراحی شیوه‌ای هستند که در کنار درمان سرطان سیستم میکروبی بیمار هم تغییر داده شود. پیش فرض آنها این است که اگر سیستم میکروبی وضعیت مطلوب‌تری پیدا کند بیماران به درمان بهتر پاسخ می‌دهند. مارک فیلدر پروفسور میکروب شناسی طبی دانشگاه کینگستون به بی‌بی‌سی گفت که این دو تحقیق نشان می‌دهند که شناخت سیستم میکروبی بدن چقدر اهمیت دارد: "بعضی فکر می‌کنند سیستم میکروبی به همه سوالها پاسخ می‌دهد اما من فکر نمی‌کنم که اینطور باشد. اما وقتی که شناخت بیشتری پیدا کنیم، ممکن است دستکاری در سیستم میکروبی در افزایش سلامت اهمیت داشته باشد." دکتر اما اسمیت از مرکز تحقیقات سرطان بریتانیا می‌گوید: "یکی از دشواری‌های بزرگ در استفاده از ایمنی درمانی برای درمان سرطان فهمیدن این است که کدام بیماران به آن پاسخ می هند و کدامیک نه و این تحقیقات قدمی است در راه اینکه پزشکان بتوانند این بیماران را شناسایی کنند."   ###