حمله استاد ایرانی دانشگاه آلمان به پیش بینی کنندۀ زلزله ترکیه؛
مردی که زلزله ترکیه را پیش بینی کرده بود، یک میلیون فالووری شد

پرسش: مرد هلندی که مدعی است سه روز پیش از زلزله ترکیه آن را پیش بینی کرده در روزهای اخیر تعداد فالوورهایش از یک میلیون نفر گذشته است. فرانک هوگربیتز هلندی که در وب‌سایت «بررسی جغرافیای هندسی منظومه شمسی» مشغول به کار است و خود را یک زلزله شناس معرفی می کند برای توییت پیش بینی زلزله مرگبار ترکیه سه روز پیش از وقوع ، در صفحه رسمی‌اش در توئیتر معروف شده است ، همه چیز برای او و پیگیری کنندگان شایعاتش از جایی شروع شد که (سوم فوریه) Frank Hoogerbeets این توئیت را منتشر کرد:" دیر یا زود، زلزله‌ای ۷.۵ ریشتری در منطقه جنوب و مرکز ترکیه، اردن، سوریه و لبنان، به وقوع خواهد پیوست." با وقوع این زلزله، این توئیت به شدت بازنشر شد و پاسخ‌های فراوانی دریافت کرد. مردی که این ادعا را بر اساس یک مقاله از محققی عراقی مطرح کرده است. ادعاهایی که دکتر مهدی معتق استاد ایرانی دانشگاه هانوفر به چالش کشیده است. با این وجود این فعال توییتری هلندی که حالا صاحب پیجی میلیونی شده ، در جدیدترین توییتش بخش های جدیدی از سرزمین های اشغالی و جنوب و جنوب شرق ترکیه را مستعد زلزله دانسته است. انگار هیجان پیش بینی اولیه که بر اساس یک تحلیل غیر مستند و به نظر بسیاری از کارشناسان اتفاقی گرفته است او خود را در مقام یک کارشناس خبره جا زده و شروع به توییت هایی کرده که احتمالا برای خود شهرتی بیشتر بخرد ، فارغ از ترسی که در مردم این کشورها ایجاد می کند. توییت هایی که از نظر علمی و به گفته دانشمندان، پیش‌بینی زلزله هنوز امری غیرممکن است و تحقیقات گسترده‌ای در این زمینه در جریان است.اما توئیت جدید هوگربیتز که طبق اظهارنظر دکتر مهدی معتق، استاد مرکز علوم تحقیقات زمین دانشگاه لایبنیتز هانوفر آلمان، بیشتر شبیه به شیادی برای کسب شهرت است ، چه ادعایی را طرح می کند؟ او در توییت اخیرش نوشته:« زمین‌لرزه بزرگ در منطقه مرکزی ترکیه باعث ایجاد تغییرات قابل توجهی در فعالیت های گسل های خاورمیانه شده است که نتیجه آن فعالیت لرزه‌ای در بخش پایینی مدیترانه به سمتاراضی اشغالی کرانه باختری است. به وضوح منطقه در حال تغییرات در محل اسکان افراد است.» او در توییت جدید خود نقاطی را مشخص کرده که گسل های شان بر اثر فشار زلزله ترکیه ، تحت تاثیر قرار گرفته است . اما واکنش کاربران به توییت جنجالی این فرد که بعد از پیش‌بینی زلزله ترکیه حالا فالوورهای زیادی هم پیدا کرده و بیش از یک میلیون فالوور دارد چیست؟ یک کاربر در واکنش به این توییت نوشته:«شما عمدی یا غیرعمدی باعث ایجاد ترس و وحشت زیادی در بین افراد فراوانی در سراسر دنیا شده‌اید. حتی اگر پیش‌بینی شما درست از آب در بیاید هم، چرا به این فکر نمی‌کنید که چنین هشدار دادنی در شبکه‌های اجتماعی، دو روز قبل از وقوع یک اتفاق، بیشتر آسیب‌رسان است تا خوب؟» کاربر دیگری نوشته:«وقوع زلزله دست خداست؛ اتفاقات طبیعی فراتر از کنترل یا تاثیر انسان‌ها هستند. خدا به تمام کسانی که در جریان زلزله آسیب دیده‌اند، لطف و عشق بدهد.» و کاربر دیگری هم از این فرد سوال کرده:« اخباری درباره زلزله در کشورهای جنوبی آسیا، یعنی افغانستان و پاکستان شنیده‌ایم. آیا این خبر صحت دارد؟ چقدر واقعیت دارد؟ لطفا به ما بگوئید.»   استاد مرکز علوم تحقیقات زمین دانشگاه لایبنیتز هانوفر آلمان چرا توئیت پیش‌بینی زلزله شیادی بود؟/ «زمان آقای احمدی‌نژاد هم گفتند دستگاه پیش‌بینی زلزله ساختیم» استاد ایرانی مرکز علوم تحقیقات زمین دانشگاه لایبنیتز هانوفر آلمان تاکید می‌کند: «در ایران هم زمان دولت آقای احمدی‌نژاد اعلام شده بود که دستگاهی ساخته شده که می‌تواند زمان دقیق زلزله را مشخص کند و بعد هم گفتند برای اینکه دزدیده نشود، از دستگاه رونمایی نکنیم. از این ادعاها در جوامع مختلف بارها بیان شده که از لحاظ علمی قابل تایید نیستند.» ایرن مهرگان: «دیر یا زود یک زلزله حدود ۷.۵ ریشتری در این منطقه (جنوب مرکزی ترکیه، اردن، سوریه، لبنان) رخ خواهد داد.» این متن توئیت فرانک هوگربیتس، یک محقق هلندی در روز جمعه گذشته بود،‌ دقیقا سه روز قبل از زلزله بزرگ 7.4 ریشتری که ترکیه و سوریه را لرزاند و ده‌هزار کشته و مصدوم بجا گذاشت. روز زلزله ارجاع به این توئیت واکنش‌های زیادی در شبکه‌های اجتماعی داشت. توئیتی که نزدیک به 50 میلیون بار دیده شد. برخی از کاربران معتقد بودند که آقای هوگربیتس یک پیشگوی بزرگ است که توانسته چنین زلزله‌ای را پیش‌بینی کند. هوگربیتس در هیچ زمینه‌ای مرتبط با زمین‌شناسی و یا زلزله فعالیت ندارد، اما در وبسایتی با نام «بررسی جغرافیای هندسی منظومه شمسی» نتایج کارهای به زعم خودش تحقیقی‌اش را منتشر می‌کند. هرچند که بسیاری از کاربران از این پیش‌بینی خیلی به وجد آمده بودند اما دکتر مهدی معتق، استاد مرکز علوم تحقیقات زمین دانشگاه لایبنیتز هانوفر آلمان نظر کاملا متفاوتی دارد و از این ماجرا به نام «شیادی با زلزله» نام می‌برد. او معتقد است: «این شخصی که در رسانه های فارسی داخل و خارج راجع به وی گزارش داده شد به عنوان زمین شناس هلندی زلزله اخیر ترکیه رو پیش‌بینی کرده، جهت توجیه استدلال خود در توییتر به مقاله‌ای اشاره کرده که از سوی یک استاد دانشگاه بغداد در ارتباط با تاثیر هندسی سیاره‌ها روی زلزله‌ها چاپ شده است. به گفته معتق البته این مقاله پیش‌بینی زلزله از سوی استاد عراقی در مجله ای کاملا نامربوط در ارتباط با حفاظت سواحل (journal of coastal conservation) چاپ شده و نه در ژورنال‌های معتبر علم زلزله شناسی و ژئوفیزیک. او ادامه می‌دهد:«اینکه چگونه این مقاله از یک مجله نامرتبط سر درآورده موضوعی است که تحریریه مجله باید به آن جواب دهد ولی همین مساله خود گویای شک و تردید فراوان نسبت به درستی اینگونه تئوری‌ها و پیش‌بینی‌ها در مسائل مربوط به زلزله دارد. او با بیان اینکه مسائل مربوط به پیش‌بینی بلایای طبیعی مباحث تخصصی و حساسی هستند که ژورنال‌های خاص خود را می‌طلبند، می‌گوید: «اساسا برای پیش‌بینی زلزله سه موضوع مورد نظر است، باید زمان دقیق، مکان دقیق و بزرگای زلزله دقیقا پیش‌بینی شده باشد، و چنین چیزی تاکنون امکان نداشته است.» معتق ادامه می‌دهد: «براساس پیشرفت‌هایی که در علم زلزله‌شناسی انجام شده، دانشمندان می‌توانند احتمال وقوع یک زلزله با یک بزرگای تقریبی در یک محدوده مکانی را اعلام کنند، که همه این مبحث هم کاملا احتمالی است.» استاد مرکز علوم تحقیقات زمین دانشگاه لایبنیتز هانوفر آلمان تاکید می‌کند: «ولی اینکه دقیق بخواهند مکان و زمان و بزرگی زلزله را اعلام کنند،‌ چنین چیزی امکان‌پذیر نیست. هوگربیتس هم تقریبی بدون اشاره به مکان و زمان مشخص چنین موضوعی را مطرح کرده که از این موارد پیش از این هم داشته‌ایم.» او می‌گوید: «در ایران هم زمان دولت آقای احمدی‌نژاد اعلام شده بود که دستگاهی ساخته شده که می‌تواند زمان دقیق زلزله را مشخص کند و بعد هم گفتند برای اینکه دزدیده نشود، از دستگاه رونمایی نکنیم. از این ادعاها در جوامع مختلف بارها بیان شده که از لحاظ علمی قابل تایید نیستند.»   ###