علاقمندان فرش بخوانند؛
حضور عجیب برخی صنوف در قاچاق فرش ایران!

قالی ترکمن که آوازه‌ای کهن دارد و یکی از قطب‌های قالیبافی کشورمان به‌شمار می‌رود اکنون با قاچاق فرش‌های افغانستانی به ایران آن هم از مرزهای خراسان‌رضوی و جنوبی و حتی سیستان‌وبلوچستان که راهش را به بازارهای کشورمان ازجمله مشهد، تهران، قم، شیراز، گنبد، بندرترکمن و... پیدا کرده، مورد تهدید جدی قرار گرفته است.

پرسش: یکی از مسئولان تجارت و فروش فرش در پاسخ به سؤالی درباره این تخلف و قانون‌شکنی، می‌گوید: «فرش‌هایی که ما در فروشگاه‌مان داریم متعلق به ترکمنان افغانستان یا ازبکان افغانستان است. ما این فرش‌ها را برای جوری جنس‌مان‌می‌آوریم.» قالی ترکمن که آوازه‌ای کهن دارد و یکی از قطب‌های قالیبافی کشورمان به‌شمار می‌رود اکنون با قاچاق فرش‌های افغانستانی به ایران آن هم از مرزهای خراسان‌رضوی و جنوبی و حتی سیستان‌وبلوچستان که راهش را به بازارهای کشورمان ازجمله مشهد، تهران، قم، شیراز، گنبد، بندرترکمن و... پیدا کرده، مورد تهدید جدی قرار گرفته است. بیشتر کسانی که این فرش‌ها را می‌فروشند هیچ‌گاه اشاره‌ای به این‌که قالی‌ها ایرانی نبوده و از مرغوبیت کافی برخوردار نیستند سخنی به میان نمی‌آوردند چراکه سود بالای آن وسوسه برانگیز است. اگر آن بخش از بازار را که فروشندگان عادی هستند، کنار بگذاریم برخی از افرادی که این‌گونه فرش‌ها را می‌فروشند دارای سمت‌های حقوقی هستند مثل بازرس و رئیس اتحادیه و.... برای پیگیری این‌که چرا فرش افغانستانی را می‌فروشند و با این کار بستر را برای ورود بیشتر فرش‌های افغانستانی و کاهش تولید داخلی را رقم می‌زنند پاسخ‌شان تهدید است یا تطمیع! برخی هم عنوان می‌کنند که برای جوری جنس و به‌دلیل سفارش مشتری، این فرش‌های قاچاق را می‌آورند که به شکل عجیبی ابایی از گفتن این موضوع هم ندارند.   یکی از مسئولان تجارت و فروش فرش در پاسخ به سؤال خبرنگار درباره این تخلف و قانون‌شکنی، می‌گوید: «فرش‌هایی که ما در فروشگاه‌مان داریم متعلق به ترکمنان افغانستان یا ازبکان افغانستان است. ما این فرش‌ها را برای جوری جنس‌مان‌می‌آوریم.» وی در پاسخ به این سؤال که چرا وی به‌عنوان یک مقام مسئول به قاچاق فرش دامن می‌زند، چنین پاسخ می‌دهد: «ما هم مثل بقیه فرش افغانستانی می‌فروشیم. اگر جلوی قاچاق را بگیرند و دیگر فرشی از افغانستان نیاید، خب ما هم فرش افغانستانی نمی‌فروشیم.»   آزاد مثل سودجویان البته در این میان باید به کم‌کاری و شاید بی‌اطلاعی برخی دستگاه‌های متولی همچون سازمان تعزیرات و ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز اشاره کرده که فرصت را در اختیار عده‌ای سودجود قرار داده تا با قاچاق و فروش فرش‌های بی‌کیفیت افغانستانی به تولید ملی که دغدغه اصلی رهبر انقلاب است، ضربه بزنند. رهبر معظم انقلاب در پیام نوروزی و در حمایت از تولید داخل چنین گفته بودند: «در اقتصاد هم مسأله عمده عبارت است از تولید ملی که اجمالا عرض کردیم و من در این سه چهار سال اخیر در شعار سال مسأله تولید را تکرار کردم و البته دولت‌ها و مسئولان به‌قدر توان خودشان، به‌قدر همت خودشان، با توجه به شرایط بین‌المللی کارهایی انجام دادند؛ آن مقداری که توانستند کارهایی انجام داده‌اند، تلاش‌هایی کرده‌اند ولیکن به نظر من امروز مسأله اصلی ما، مسأله اصلی مسئولان اجرایی کشور و کسانی که به نحوی در این مسائل، در اداره کشور دخالت دارند، عبارت است از اقتصاد.»   روزهای بد فرش ترکمن فرش ترکمن در آستانه فراموشی و نابودی قرار گرفته است چرا که قاچاق فرش‌های افغان‌باف، تولید را با اختلال شدیدی روبه‌رو کرده است. تولیدکنندگان فرش دستباف ترکمن، همان‌هایی که آبا و اجدادشان در استان خراسان‌شمالی و گلستان طی قرون گذشته دستباف‌های یموت و تکه و دیرناق‌گل و بازوبندی و آیناگل و ماری‌گل‌... را می‌بافتند حالا وضعیت‌شان به‌گونه‌ای شده که دیگر حاضر به تولید نیستند یا واردکنندگان فرش قاچاق از افغانستان عرصه را بر آن‌ها تنگ کرده‌اند. یکی از تولیدکنندگان فرش ترکمن که نمی‌خواهد نامی از او در این گزارش برده شود درباره این موضوع می‌گوید: «ما هرچه در چنته داشتیم به‌کار گرفتیم تا صدایمان را به عالی‌ترین مقام دولتی برسانیم. وقتی حجت‌الاسلام رئیسی به استان ما سفر کرد مشکلات‌مان را به گوش ایشان رساندیم و نامه هم دادیم. بعد از مدتی سازمان صمت استان که خود را از موضوع ورود فرش قاچاقاق اطلاع داشت برای بررسی وارد عمل شد، ولی نتیجه هیچ!» وی در ادامه می‌افزاید: «مافیای قاچاق فرش از افغانستان انگار سمبه پرزوری دارد و تلاش‌های تولیدکنندگان خرد برای سرپا مانده بی‌نتیجه است.» فرش ایرانی روزهای خوبی را سپری نمی‌کند و قاچاق فرش افغانستان و هجوم خزنده این فرش‌ها در بازارهای داخلی، تولید فرش مناطق مختلف کشورمان را به شماره انداخته است.   ###