صدور «۱۱۰ میلیارد دلار جریمه» برای دولت آمریکا در دادگاه‌های تهران

پرسش:رئیس دادگستری استان تهران با بیان صدور ۳۰۰ رای علیه دولت آمریکا در محاکم این استان، رقم محکومیت ایالات متحده را بالغ بر ۱۱۰ میلیارد دلار اعلام کرد. نمایندگان مجلس در سال ۹۶ قوه قضائیه را موظف کردند شعبه یا شعب ویژه‌ای را به منظور رسیدگی به شکایات کسانی که از «ناحیه تحریم‌های غیرقانونی آمریکا» یا آنچه نمایندگان مجلس «اقدامات ماجراجویانه تروریستی آمریکا در منطقه» می‌نامند، صدمه یا خسارت می‌بینند، اختصاص دهد. به گزارش مهر، غلامحسین اسماعیلی خبر آرا صادره در این ارتباط را دوشنبه (۱۷ مهر) در برنامه تلویزیونی «تهران ۲۰» بیان کرده‌است. آن‌طور که اسماعیلی گفته این آرا پس از افزایش «صلاحیت» دادگستری استان تهران از سوی مجلس شورای اسلامی برای رسیدگی به دعاوی جمهوری اسلامی علیه آمریکا صادر شده‌اند. وی افزوده که «قانون صلاحیت» دادگستری استان تهران در زمینه رسیدگی به شکایت شهروندان ایرانی علیه دولت آمریکا «سال‌ها» است که وجود دارد. رئیس دادگستری استان تهران اضافه کرده‌است: «تا به امروز قریب به سیصد رای به نفع شهروندان‌مان و علیه دولت آمریکا صادر کردیم که رقم محکومیت دولت آمریکا در این پرونده‌ها بالغ بر ۱۱۰ میلیارد دلار است.» این مقام قضایی همچنین گفت که آرای صادره در محاکم تهران علیه دولت آمریکا، «به گونه‌ای است که در صحنه‌های بین‌المللی کاربرد خاص خود را دارد.» وی دربارهٔ منظور خود از این کاربرد گفت که این امر «در رابطه با موضوعات مربوط به تبادل زندانیانی که آزادی آن‌ها در مذاکرات تأثیرگذار بود و همچنین در بازگشت برخی از سرمایه‌های به ناحق توقیف شده مردم و دولت ما نزد دولت آمریکا که بازگشت، ایفای نقش کرد.» آیین‌نامه اجرایی قانون صلاحیت دادگستری ایران برای رسیدگی به دعاوی مدنی علیه دولت‌های خارجی در سال ۷۹ از سوی هیئت وزیران وقت تصویب شد. بر اساس ماده اول این آیین‌نامه، «دادگاه‌های دادگستری تهران در خصوص دعاوی اتباع ایرانی علیه دولت‌های خارجی فقط در صورتی می‌توانند رسیدگی کنند که دولت خوانده طبق موارد پیش‌بینی شده در ماده واحده قانونی موضوع این آیین‌نامه مصونیت دولت یا مقامات رسمی جمهوری اسلامی ایران را نقض نموده باشد، که در این صورت براساس اصل عمل متقابل، دولت خوانده فاقد مصونیت در دادگستری جمهوری اسلامی ایران خواهد بود.» اظهارات رئیس کل دادگستری استان تهران بدنبال افزایش تنش‌ها میان ایران و آمریکا پس از انتشار گمانه‌هایی مبنی بر احتمال لغو یک‌جانبه توافقنامه برجام از سوی آمریکا بیان می‌شود. در حالی که یوکیا آمانو، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بارها اجرای تعهدات مرتبط با برجام از سوی ایران را تأیید کرده‌است، دونالد ترامپ این توافق را «بدترین توافق ممکن» و «مایه شرمساری ایالات متحده» توصیف کرده‌است. در صورتی که دولت آمریکا در روزهای آینده پایبندی ایران به توافق هسته‌ای را تأیید نکند، کنگره آمریکا ۶۰ روز فرصت خواهد داشت تا در زمینه برگرداندن تحریم‌های معلق‌شده ایران، تصمیم‌گیری کند؛ تصمیمی که می‌تواند آینده توافق هسته‌ای را به خطر بیندازد. حضرت آیت‌الله خامنه‌ای پیشتر تهدید کرده بودند در صورتی که آمریکا برجام را پاره کند، ما آن را به آتش خواهیم کشید. محمد جواد ظریف، وزیر خارجه نیز به تازگی گفته که «سیاست دولت ترامپ این بوده که ایران را از منافع برجام محروم کند، اما ما با سیاست‌های خودمان اجازه نخواهیم داد آمریکا چنین اقدامی را صورت دهد.» ظریف افزوده که «در این راستا تاکنون هم موفق بوده‌ایم و در ادامه نیز با اقدامات مناسب پاسخ خواهیم داد.»   ###