کریستف بالایی ایرانشناس و ایراندوست مشهور فرانسوی درگذشت

پرسش: بهادر باقری، عضو هیئت علمی گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه خوارزمی نوشته است: «زبان و ادب و فرهنگ ایرانی، عاشق فرزانه‌ی دیگری را از دست داد.   کریستف بالایی، استاد ادبیات و زبان فارسی اهل فرانسه در ۷۳سالگی از دنیا رفت. بهادر باقری، عضو هیئت علمی گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه خوارزمی با اعلام این خبر نوشته است: «زبان و ادب و فرهنگ ایرانی، عاشق فرزانه‌ی دیگری را از دست داد. پرفسور کریستف بالایی (۱۹۴۹-۲۰۲۱)، ادیب و پژوهشگر برجسته و نام‌آشنای فرانسوی، استاد زبان و ادبیات فارسی در فرانسه و متخصص ادبیات معاصر ایران و مترجم آثار ادبی فارسی به زبان فرانسه، به دیار باقی شتافت. اهالی ادبیات به‌ویژه ادبیات داستانی، سال‌هاست که با کتاب‌ها، مقالات و ترجمه‌های گرانقدر ایشان آشنایند و هماره قدردان همت و ارادت ژرف و بی‌پایان ایشان به گنجینه‌ی ادبیات و فرهنگ ایران زمین بوده‌اند. وی ابتدا ادبیات فرانسه خواند و پس از آشنایی با زبان فارسی، سخت دلبسته‌ی آن شد و تا پایان عمر درخشانش، به معرفی و نشر آن، همت گماشت. در اینترنت آمده است: "از دانشگاه نانتر پاریس دکتری ادبیات تطبیقی گرفت و در همان سال از مدرسه زبان‌های شرقی، دیپلم زبان فارسی دریافت کرد. پس از آن برای پروژه‌ای تحقیقی به ایران آمد. او طی اقامت خود در ایران، نخست به‌عنوان پژوهشگر و پس از آن در مقام رییس انجمن ایران­‌شناسی فرانسه در تهران، به مطالعه در ادبیات معاصر فارسی پرداخت و شروع به تحقیق در این زمینه کرد. به همین دلیل، تز دکتری خود را با عنوان «تکوین رمان مدرن فارسی» انتخاب کرد. وی پس از بازگشت به فرانسه به تدریس زبان و ادبیات فارسی در مؤسسه لانگ زو پرداخت و این تجربه را سرآغازی برای ترجمۀ آثار ایرانی می‌دانست. از سال ۱۹۸۹ در مؤسسه ملی زبان‌ها و تمدن‌های شرقی به تدریس زبان و ادبیات فارسی پرداخت. همچنین از چهار سال مدیر انجمن ایران­‌شناسی فرانسه بوده‌است. او در معرفی ادبیات معاصر ایران در فرانسه نقش به­‌سزایی داشته و آثار بسیاری از ادبیات ایران را به زبان فرانسه ترجمه کرده‌ است. علاوه بر آن، کتاب‌هایی در شناخت ادبیات معاصر ایران به چاپ رسانده‌ است. کتاب‌های ترجمه شده‌ی اوست: ٭ س‍رچ‍ش‍م‍ه­‌ه‍ای داس‍ت‍ان ک‍وت‍اه ف‍ارس‍ی، ترجمۀ احمد کریمی حکاک، انتشارات معین. ٭ پیدایش رمان فارسی، کریستف بالایی، ترجمه مهوش قویمی، نسرین‌دخت خطاط، تهران، انجمن ایران­‌شناسی فرانسه در ایران. ٭ داستان‌های شهر جنگی. کتاب‌های ترجمه شده توسط کریستف بالایی به فرانسوی: ٭ طعم گس خرمالو، چراغ‌ها را من خاموش می‌کنم، یک روز مانده به عید پاک، مثل همهٔ عصرها، اثر زویا پیرزاد. ٭ کلنل، اثر محمود دولت‌آبادی. ٭ زنان بدون مردان، اثر شهرنوش پارسی‌پور. ٭ رازی در کوچه‌ها، اثر فریبا وفی. ٭ من ِگذشته امضا، یدالله رؤیایی، با همکاری آرش جودکی و عاطفه طاهایی. ٭ شاه سیاهپوشان، اثر هوشنگ گلشیری.   ###