سینماگران زن ایران هیئتی پنج نفره را برای رسیدگی به شکایت‌ها و آزار جنسی انتخاب کردند

پرسش: اعضای هیئت پنج نفره منتخب سینماگران زن برای رسیدگی به موضوع «آزار و خشونت جنسی در سینما» مشخص شدند. هانیه توسلی، ترانه علیدوستی، سمیه میرشمسی، غزاله معتمد و مارال جیرانی پنج هنرمندی هستند که توسط سایر سینماگران و هنرمندان زن انتخاب شدند. این انتخابات از طریق صفحه «من نیز» ایران و با حضور بیش از ۵۰۰ نفر از سینماگران زن برگزار شد. پیش از این آزاده صمدی، بازیگر سینما و تلویزیون، از روند انتخاب هیئتی پنج نفره برای رسیدگی به موضوع «آزار و خشونت جنسی در سینما» خبر داده بود. در پی افشاگری درباره آزار جنسی زنان در پشت صحنه سینمای ایران، بیش از ۳۰۰ تن از زنان سینماگر در ایران با انتشار بیانیه‌ای «توهین، خشونت و آزار جنسی سیستماتیک و گسترده» علیه زنان فعال در این عرصه را تایید کردند و خواستار رسیدگی به این موضوع شدند. خانه سینما پیشنهاد داده بود یکی از کمیته این نهاد به شکایتها رسیدگی کند اما این زنان معترض، این پیشنهاد را رد کردند و خواستار تشکیل یک هیئت مستقل جدید برای «رسیدگی به خشونت و آزار علیه سینماگران زن» شدند. آزاده صمدی، بازیگر سینما و تلویزیون، از نامزدی خود به همراه ۱۲ تن دیگر از زنان دست‌اندرکار سینما، از جمله نیکی کریمی، آیدا پناهنده، ترانه علیدوستی و هانیه توسلی برای تشکیل هیئتی پنج نفره جهت رسیدگی به «آزار و خشونت جنسی» در عرصه سینما و تئاتر خبر داده بود. این بازیگر روز پنج‌شنبه، ۱۸ فروردین، در صفحه شخصی خود در اینستاگرام نوشت تنها زنانی از حق مشارکت در این رای‌گیری برخوردارندکه بیانیه اعتراضی به رواج خشونت و آزار جنسی در محیط کاری خود را امضا کرده‌اند. رای‌گیری برای تشکیل هیئتی مستقل از «شورای صیانت» خانه سینما پس از آن برگزار می‌شود که این نهاد در بیانیه‌ای، رسیدگی به شکایت زنان معترض به خشونت جنسی را به شورای صیانت ارجاع داد، اما زنان دست‌اندرکار سینما این راهکار را رد کردند. زنان معترض به خشونت جنسی در سینمای ایران می‌گویند که شورای صیانت فاقد «استقلال لازم» برای رسیدگی به چنین پرونده‌هایی است و برخی از اعضای آن «روایت زنان سینماگر را فعالانه سرکوب کرده‌اند». پیشتر ده‌ها تن از زنان دست‌اندرکار سینمای ایران روز پنج‌شنبه، ۱۱ فروردین در بیانیه‌ای اعلام کردند در ساز و کار سینمای ایران «هر فرد صاحب قدرت و شهرتی» می‌تواند «از موقعیت خود برای قلدری، تهدید، توهین، تحقیر و تعرض به زنان بهره‌برداری کند، بی‌آن‌که نهادهای قانونی، اصناف خانه سینما، سینماگران و منتقدان آنها را وادار به پاسخ‌گویی و پذیرش مسئولیت کارشان کنند». در این بیانیه تاکید شده است که نهاد رسیدگی‌کننده به چنین شکایتی باید «با اکثریت مطلق از زنان تشکیل شود‌»، ساختار دموکراتیک داشته باشد و از مناسبات قدرت دور باشد و اعضای آن در زمینه «خشونت جنسی آموزش موثر» دیده باشند و از این منظر راهکار خانه سینما «ناکارآمد» است. این اعتراض مکتوب چند روز پس از آن منتشر شد که انجمن صنفی برنامه‌ریزان و دستیاران کارگردان سینما در حمایت از سمیه میرشمسی، دستیار کارگران و افشاگری‌ او درباره آزار کلامی و جنسی از سوی فرهاد اصلانی، بازیگر مشهور ایرانی، بیانیه‌ای صادر کرد. خانه سینما اما چند روز بعد در واکنشی دیرهنگام ضمن محکومیت خشونت جنسی اعلام کرد که «شورای صیانت» مسئولیت رسیدگی به «هرگونه رفتاری مغایر با شئون فرهنگی و اخلاق حرفه‌ایی اهالی سینما» را برعهده دارد.   ###