اعتراض زنان سینماگر ایران به رواج خشونت و آزار جنسی در سینما

پرسش:  ده‌ها تن از زنان دست‌اندرکار سینمای ایران با انتشار بیانیه‌ای نسبت به رواج «خشونت و آزار جنسی» در محیط‌های کار خود اعتراض کردند و خواستار مجازات متخلفین شدند. این بیانیه که به امضای چهره‌هایی چون نیکی کریمی، هدیه تهرانی، پوران درخشنده، ترانه علیدوستی، هانیه توسلی، تهمینه میلانی و میترا حجار آمده است، می‌گوید که در ساز و کار سینمای ایران «هر فرد صاحب قدرت و شهرتی» می‌تواند «از موقعیت خود برای قلدری، تهدید، توهین، تحقیر و تعرض به زنان بهره‌برداری کند، بی‌آن‌که نهادهای قانونی، اصناف خانه سینما، سینماگران و منتقدان آنها را وادار به پاسخ‌گویی و پذیرش مسئولیت کارشان کنند». امضاکنندگان بیانیه با اشاره به جنبش اجتماعی «من هم» به فهرستی از آزارهایی که در سینمای ایران علیه زنان وجود دارد اشاره کرده‌اند از جمله «هتک حرمت با الفاظ جنسی و جنسیت‌زده»، «سوء استفاده از سکوت و تحمل افراد با به گروگان گرفتن حق کار با دستمزد»، «اعمال خشونت جنسی به وسیله تهدید موقعیت کاری قربانی»، «تماس‌های بدنی ناخواسته»، «اصرار و اجبار به عمل جنسی» و در نهایت «خشونت جسمی و تجاوز». بیانیه یادشده خشونت‌های جنسی علیه زنان سینماگر ایرانی را «سیستماتیک» می‌داند و تاکید می‌کند که «نه تنها سازوکاری برای بازداشتن فرد صاحب قدرت از ارتکاب به خشونت وجود ندارد، بلکه در یک توافق نانوشته اعمال خشونت بر زنان در محیط کاری، عادی‌سازی شده و هیچ عواقب جدی‌ای متوجه فرد خشونت‌گر نیست». این بیانیه سپس به بیان خواسته‌ اصلی امضاکنندگان آن می‌پردازد که «کار در فضایی امن و به دور از قلدری و خشونت و باج‌گیری جنسی است». بدین منظور امضاکنندگان بیانیه بر لزوم تشکیل کمیته‌ای مستقل در خانه سینما برای بررسی جرایم خشونت جنسی و جنسیتی تاکید کرده‌اند. سازوکار حمایتی از طریق اصناف برای ترغیب خشونت‌دیدگان به مراجعه، پیشبینی این سازوکارها در قراردادهای کاری، در نظر گرفتن جریمه‌های نقدی و تعلیق فعالیت‌های متخلفین دیگر مواردی است که سینماگران زن خواستار آن شده‌اند. این بیانیه در نهایت بر ایستادگی زنان سینماگر ایران برای توقف این خشونت‌ها تاکید می‌کند و می‌گوید که پیشنهادهای یادشده گامی ابتدایی در جهت عملی کردن توقف خشونت جنسی در محیط کاری است. از جمله دیگر امضاکنندگان بیانیه عبارتند از ویشکا آسایش، فرشته حسینی، پریناز ایزدیار، لیلی رشیدی، شقایق دهقان، کتایون ریاحی، نگار جواهریان و ستاره اسکندری.   ###