بندبازی امارات در میانه ایران و اسرائیل

پرسش: امارات متحده عربی طی روزهای اخیر هدف حملات مکرر موشکی و پهپادی نیروهای حوثی در یمن قرار گرفته است. این در حالی است که به نظر می رسد این کشور سعی دارد با تغییر در سیاست های منطقه ای خود در اقدامات خود بازنگری داشته باشد. محجوب زویری و لاکشمی ونوگوپال منون تحلیلگران مسائل منطقه ای با انتشار یادداشتی با عنوان «امارات، ایران و یمن: چرا حوثی ها پاسخ دادند؟» در پایگاه تحلیلی میدلیست آی، ضمن بررسی حوادث هفته های اخیر استدلال کرده اند که استراتژی جدید اماراتی ها تا چه حد می تواند شکننده باشد. اصلاح سیاست خارجی امارات متحده عربی سال جدید میلادی را با رویکرد اصلاح سیاست خارجی آغاز کرد که هدف آن تقویت مشارکتهای تجاری و ایجاد ثبات بود. این طرح، در واقع، قصد دارد دیپلماسی و گفتگو را جایگزین سیاست اقدامهای نیابتی و مداخله گرایی نظامی کند.   در یمن، امارات متحده عربی تغییر سیاست خود را با خروج نیروهایش در سال 2019 کلید زد که ظاهراً هدفش پایان دادن به جنگ قدرت بین دولت منصور هادی و جدایی طلبان جبهه جنوبی بود. اما چیزی که مشخص است اینست که امارات واقعاً از مناقشه یمن فاصله نگرفته است. تشدید تنش ها در اوایل ژانویه، یک حمله پهپادی مشکوک توسط نیروهای حوثی یمن یک تاسیسات نفتی کلیدی در ابوظبی را هدف قرار داد و باعث انفجار در فرودگاه بین‌المللی این شهر و کشته شدن سه تبعه خارجی شد. متعاقب با آن عربستان سعودی گزارش داد یک موشک حوثی ها در جنوب این کشور فرود آمده و امارات نیز اعلام کرد که دو موشک بالستیک را بر فراز ابوظبی رهگیری و منهدم کرده است. ائتلاف سعودی و امارات از آن زمان حملات هوایی را علیه «اهداف حوثی ها» در یمن شدت بخشیده اند و این در حالی است که حوثی ها به تلافی این اقدامات وعده «عملیات نظامی گسترده» را داده اند. در رویدادی جداگانه، حوثی‌ها شلیک موشک‌های بالستیک متعدد به ابوظبی و مرکز تجاری منطقه دبی را تأیید کردند. یحیی سریع، سخنگوی نظامی حوثی ها هشدار داد که مقر شرکت‌های چند ملیتی در امارات در آینده نزدیک هدف این موشک‌ها قرار خواهد گرفت. او همچنین به خارجی ها و مردم محلی هشدار داد که از «تاسیسات حیاتی» دوری کنند.  در حالی که حوثی‌ها مدت‌هاست از حملات پهپادی برای هدف قرار دادن عربستان سعودی استفاده می‌کنند، این برای اولین بار بود که چنین اقدامی را علیه امارات انجام می‌دهند -امارات یکی از اعضای اولیه و بلندپایه ائتلاف نظامی به رهبری عربستان سعودی بوده که از رژیم هادی حمایت می‌کند. جنگی که منجر به بدترین بحران انسانی کنونی در جهان شده، از سال 2015 شروع شده است. سئوال اینست که چرا اکنون این اتفاق ها می افتد؟ تغییر استراتژی و بندبازی سیاسی علیرغم خروج نیروهای امارات از ائتلاف به رهبری سعودی، حوثی‌ها می‌دانند که اماراتی‌ها همچنان نقشی کلیدی در مخاصمات و درگیری ها دارند. برخی از گروههای جنگجوی زبده در یمن که همچنان در عملیات در مأرب و شبوه مشارکت دارند، توسط امارات متحده عربی حمایت، آموزش و تامین مالی می شوند. ابوظبی در پشتیبانی از وابستگان به دولت هادی در جنگ بر سر کنترل مجدد بر شبوه و تضعیف حوثی ها در این مناطق نقش اساسی داشت. این تغییر استراتژی، امارات را به هدف حوثی ها تبدیل کرده است. اما چرا حوثی‌های مورد حمایت ایران امارات متحده عربی را در زمانی که ابوظبی و تهران درگیر نزدیکی هستند، هدف قرار می‌دهند و حملات اخیر چگونه بر این روند تأثیر می‌گذارد؟ اماراتی‌ها پس از آنکه در سال 2020 و با میانجی گری ایالات متحده به عنوان بخشی از توافق‌نامه ابراهیم اقدام به عادی سازی روابطشان با تل آویو کردند، سعی می کنند توازنی در روابط دیپلماتیکشان با ایران و اسرائیل برقرار سازند. اما حرکت سیاسی آنها همچون راه رفتن روی طناب است. در این شرایط، و با وجود تیرگی روابط، سفر اخیر شیخ طحنون بن زاید آل نهیان، مشاور ارشد امنیت ملی امارات به تهران، به تقویت روابط کمک کرد. با این حال، درگیری های اخیر احتمالاً باعث شدت گرفتن بیشتر تنش ها شود، زیرا ریاض و ابوظبی ادعا می کنند ایران در تأمین فناوری هواپیماهای بدون سرنشین برای حوثی نقش دارد. به نوبه خود، حوثی ها قصد دارند به امارات متحده عربی هشدار دهند که به دلیل دخالت در ائتلاف نظامی اکنون با خطر انتقام بیشتری از سوی آنها مواجهند. حوثی‌ها با این کار در حال ارسال پیام روشنی هستند: تا شکست فاصله بسیار زیادی داریم. در پیش گرفتن تجربه آذربایجان  اسرائیل با ارائه «پشتیبانی امنیتی و اطلاعاتی» به امارات متحده عربی در حمله به حوثی‌ها در این ماه به این ماجرا واکنش نشان داد و بر قصد تل‌آویو برای سرمایه‌گذاری بر سر تضعیف موقعیت ایران در منطقه تأکید کرد. بنا بر گزارش ها، امارات متحده عربی به دنبال دستیابی به سیستم های دفاع ضدموشکی اسرائیل برای محافظت در برابر حملات احتمالی آینده است. در این زمینه، به نظر می رسد امارات استراتژی آذربایجان را در پیش گرفته است. باکو سال گذشته در بحبوحه ترس از وقوع جنگ دیگری در منطقه قره باغ کوهستانی در حال مذاکره برای خرید 2 میلیارد دلار تسلیحات اسرائیلی بود. چنین شرایطی به اسرائیل این فرصت را می دهد تا به گسترش روابط خود با کشورهای منطقه تقویت اقدام کند. شکنندگی استراتژی جدید امارات روز دوشنبه، امارات متحده عربی اعلام کرد که یک موشک حوثی ها را در حالی که میزبان اسحاق هرتزوگ، رئیس رژیم اسرائیل بود، رهگیری و منهدم کرد -این برای اولین بار است که رئیس این رژیم به امارات سفر می کند. این رویداد به توضیح این موضوع کمک می کند که چرا با وجود گرم شدن روابط ایران و امارات، حوثی ها به امارات حمله می کنند. احتمالا پاسخ را بتوان در نارضایتی از توسعه روابط نزدیکتر امارات با اسرائیل جستجو کرد.   از سوی دیگر، حمله اخیر نشان دهنده شکنندگی ذاتی استراتژی جدید امارات متحده عربی برای اجتناب از تقابل و دوقطبی شدن به نفع گفتگو و دیپلماسی است. برای امارات متحده عربی که در تلاش برای عبور از سیاست های گذشته خود با چالش هایی جدی روبرو خواهد شد، این کار آسانی نخواهد بود  در حالی که اکسپوی دبی، همراه با حضور شرکت های بین المللی در حال انجام است، حملات حوثی ها پوشش خبری بیشتری پیدا کرده است. اگر حوثی ها مراکز تجاری را هدف قرار دهند، ستون فقرات اقتصاد امارات متحده عربی را می شکند و به وجهه برند ملی امارات به عنوان یک منطقه تجاری امن در میان مناطق آشوب زده خاورمیانه آسیب می رساند. این اتفاق به منزله خنثی کردن تلاش‌های چند دهه‌ای خواهد بود که سعی داشت امارات را به عنوان یک مرکز منطقه‌ای مطلوب برای تجارت و امور مالی معرفی کند.   ###