آیا دولت رئیسی در تلاش‌ برای محدودیت بیشتر اینترنت است؟؛ بودجه شبکه ملی اطلاعات ۳ برابر شد

پرسش: با وجود مشکلات شدید اقتصادی که منجر به کاهش شدید درآمدهای دولت رئیسی شده است، برنامه‌ریزی برای محدود کردن اینترنت تشدید شده است و علی اصغر انصاری، معاون وزیر ارتباطات، از سه برابر شدن بودجه شبکه ملی اطلاعات در بودجه سال آینده خبر داده است. در سال‌ها است که به دلایل امنیتی ، تحت عنوان راه‌اندازی «شبکه ملی» درصدد جدا کردن اینترنت داخلی (اینترانت) از اینترنت جهانی صورت گرفته است. این طرح که از آن به عنوان «کلید قطع ارتباط با اینترنت جهانی» نام می‌برند، قرار است تا پایان سال ۱۴۰۲ نهایی شود. معاون وزیر ارتباطات به خبرگزاری مهر گفته است در بودجه سال آینده، بودجه تعیین شده برای «حمایت از پیام‌رسان‌ها و شبکه‌های اجتماعی و سایر خدمات کاربردی» هزینه خواهد شد. دولت ایران در سال‌های گذشته هزینه‌های کلان برای حمایت از پیام‌رسان‌ها و شبکه‌های اجتماعی داخلی هزینه کرد که اغلب این طرح‌ها به شکست منجر شد. آن‌ طور که مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی اردیبهشت امسال برآورد کرده بود تا سال گذشته حدود ۱۹ هزار میلیارد تومان صرف ایجاد «اینترنت ملی» شده است. عیسی زارع‌پور، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، اخیرا با اشاره به این که ۳۵ تا ۴۰ درصد این شبکه راه‌اندازی شده است، وعده داد که تا سه سال آینده این شبکه به صورت کامل راه‌اندازی شود. او که خود را «فرمانده میدان» راه‌اندازی این شبکه خوانده است، تاکید کرد که باید «فضای مجازی در تراز انقلاب اسلامی» راه‌اندازی شود. برنامه‌ریزی و سرمایه‌گذاری دولت رئیسی برای محدودیت بیشتر اینترنت در حالی صورت می‌گیرد که طی هفته های اخیر شهروندان ایرانی از کندی و بعضاً قطعی اینترنت ( مثل قطعی دیشب) انتقاد کرده اند که حتی موضوع در شبکه جوان رادیو مطرح شد. در ماه‌های اخیر نیز طرح «صیانت از فضای مجازی» در دستور کار مجلس قرار گرفت که محوریت آن محدود کردن شبکه‌های اجتماعی است. طرح موسوم به «حمایت از حقوق کاربران و خدمات پایه کاربردی فضای مجازی» که به عنوان «طرح صیانت» هم شهرت دارد، در ۳۷ ماده تنظیم شده و در حال حاضر در مرکز پژوهش‌های مجلس در حال بررسی است. مخالفان «طرح صیانت از حقوق کاربران در فضای مجازی» هشدار داده‌اند که موضوع محدود به محدود کردن پیام‌‌رسان‌های خارجی مهم مانند اینستاگرام نیست و در صورت تصویب این طرح، تغییرات بنیادینی در نحوه فعالیت کاربران، نظارت بر اینترنت و پهنای باند ایجاد خواهد شد و هدف از آن اعمال محدودیت شدید در زمینه دسترسی به اینترنت است. منتقدان همچنین می‌گویند حامیان این طرح به دنبال اعمال فیلترینگ گسترده‌تر و پس از آن جایگزینی برخی اپلیکیشن‌ها هستند. یکی از اپلیکیشن‌های پیشنهادی، اپلیکیشن روبینو است که قرار است جایگزین اینستاگرام شود. این اپلیکیشن توسط یک شرکت‌ وابسته به ستاد اجرایی فرمان امام اداره می‌شود که در جریان مقابله با کرونا عملکرد درستی از خود نشان نداد اما با اینحال محمد مخبر رئیس آن معاون رئیس دولت سیزدهم شد.   ###