به بهانۀ درگذشت امروز او؛
اردشیر زاهدی که بود و چه گفت؟

پرسش: اردشیر زاهدی، سیاستمدار ایرانی، داماد سابق شاه و آخرین سفیر او در آمریکا، امروز  در ۹۳ سالگی پس از یک دوره بیماری در سوئیس در گذشت. این سیاستمدار ایرانی که مدتی هم وزیر امور خارجه بود، بعد از خروج از ایران در مونتروی سوئیس زندگی می‌کرد. اردشیر زاهدی همسر سابق شهناز پهلوی، دختر محمدرضا شاه پهلوی بود و با آخرین شاه ایران رابطه نزدیکی داشت. اردشیر زاهدی فرزند فضل الله زاهدی بود که بعد از کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲، نخست‎‌وزیر شد. اردشیر زاهدی در اواخر عمر خود در یکی از جنجالی‌ترین موضع‌گیری‌هایش در مقاله‌ای در نیویورک تایمز، به شدت به سیاست‌های آمریکا علیه ایران در زمان دولت دونالد ترامپ تاخت و آن را باعث آزار و اذیت مردم ایران دانست. زاهدی در مقام وزیر خارجه وقت، حدود یک دهه پیش از انقلاب اسلامی، معاهده ان‌پی‌تی یا منع گسترش تسلیحات هسته‌ای را به نمایندگی شاه ایران امضا کرد. آقای زاهدی مدافع توسعه برنامه هسته‌ای ایران در چارچوب معاهدات بین‌المللی بود و با تحریم‌های آمریکا مخالفت می‌کرد. اردشیر زاهدی، در گفتگو با بی‌بی‌سی در مورد کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ صحبت کرد و اظهارات آمریکا و انگلیس را که گفته بودند بر اساس اسناد ۳۰ سال اخیر سازمان های اطلاعاتی‌شان، این دو کشور در کودتا نقش موثری داشتند، رد کرد و گفت که این سازمان های اطلاعاتی درست نمی گویند و از نظر او آنچه در ۲۸ مرداد اتفاق افتاد یک قیام ملی بود، نه کودتا. اردشیر زاهدی بعد از انقلاب، سال‌ها در مورد مسائل ایران اظهار نظر عمومی نمی‌کرد اما در سال‌های اخیر، بعضی از حرفهای او بحث‌انگیز شد، از جمله وقتی که گفت به سردار قاسم سلیمانی( فرمانده شهید نیروی قدس سپاه پاسداران) افتخار می‌کند. او درباره سردار سلیمانی گفته بود "بگذارید هرکسی هرچیزی دلش می‌خواهد بگوید این سربازان و افسران و به بالا به قرآن و مملکتشان قسم خوردند و برای مملکتشان مقابل اسرائیل جنگیدند و از مملکتشان دفاع کردند. من به او [ سردار قاسم سلیمانی] افتخار می‌کردم، افتخار می‌کنم و افتخار خواهم کرد، کسی که جان خودش را در راه مملکتش فدا کرد نه کسانی که خودشان را به پول فروخته‌اند." اردشیر زاهدی در مهرماه سال ۱۳۰۷ در تهران به دنیا آمد. دیپلم خود را از یک مدرسه آمریکایی در بیروت گرفت و برای ادامه تحصیل به دانشگاه ایالتی یوتا در آمریکا رفت تا مهندسی کشاورزی بخواند. زمانی که اردشیر زاهدی در آمریکا بود، محمدرضا شاه پهلوی برای اولین‌بار به آمریکا سفر کرد و اردشیر زاهدی به عنوان نماینده دانشجویان ایرانی ایالت یوتا به دیدار شاه ایران رفت. این اولین دیدار او با شاه بود. اردشیر زاهدی بعد از بازگشت از آمریکا، با شاه ارتباط بسیار نزدیکی داشت و در نخستین سفر محمدرضا شاه پس از کودتای ۲۸ مرداد به آمریکا، به عنوان آجودان کشوری همراه او به این سفر رفت. اردشیر زاهدی در سال ۱۳۳۶با شهناز، دختر بزرگ شاه، ازدواج کرد و هفت سال بعد، به خواست شهناز پهلوی از او جدا شد. اما این جدایی تاثیری در ارتباط نزدیک او به شاه نداشت. زاهدی در اسفند ۱۳۳۸ به عنوان سفیر ایران در آمریکا راهی این کشور شد و تا دو سال بعد در این سمت ماند. بعد از آن سفیر ایران در انگلیس شد و از سال ۱۳۴۱ تا ۱۳۴۵ عهده‌دار این سمت بود. اردشیر زاهدی در دی‌ماه سال ۱۳۴۵ وزیر خارجه ایران شد و پنج سال این سمت را داشت. او در اولین سال‌های دهه پنجاه شمسی باردیگر به آمریکا برگشت و تا زمان سقوط حکومت پهلوی در مقام سفیر ایران در آمریکا باقی ماند. او آخرین سفیر حکومت شاهنشاهی ایران در آمریکا بود و تا آخرین روزهای زندگی محمدرضا پهلوی در کنار او ماند. او سال گدشته که ویدیویی از بازی های کودکانه ( پشت معلق) رضا پهلوی در 60 سالگی و درخانه، در شبکه های اجتماعی پخش شد، به او تاخت و بشدت از رفتارهای سخیف وی انتقاد کرد.    ###