زیاده گویی خلیفه عثمانی ترکیه؛
اردوغان: الهام علی‌اف به رویکرد قاطع خود در برابر تهران ادامه می‌دهد

پرسش: رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهوری ترکیه گفت در دیدار با الهام علی‌اف، همتای آذربایجانی خود، درباره تنش بین تهران و باکو گفت‌وگو کرده و امیدوار است که «با رفتار عاقلانه ایران مشکلی در روابط دو کشور ایجاد نشود». به گزارش خبرگزاری آناتولی ترکیه،اردوغان در راه بازگشت از سفر یک روزه خود به جمهوری آذربایجان به پرسش‌های خبرنگاران درباره این دیدار پاسخ گفت. او در پاسخ به پرسش یکی از خبرنگاران درباره اقدامات ایران به بهانه مقابله با حضور اسرائیل در منطقه و همکاری‌های نظامی ترکیه و جمهوری آذربایجان با اسرائیل تصریح کرد: «آقای علی‌اف به رویکرد قاطع خود در برابر تهران ادامه می‌دهد». رئیس‌جمهوری ترکیه ضمن تاکید بر اهمیت گسترش روابط با اسرائیل، بدون اشاره مستقیم به ایران گفت هیچ کشوری نه حق دارد و نه می‌تواند که بر سازوکارهای تصمیم‌گیری کشورهای دیگر تاثیر بگذارد. روابط تهران و باکو طی دو ماه گذشته به شدت دچار تنش شده است. اردوغان پیش از سفر به باکو نیز در نخستین واکنش رسمی خود به بالا گرفتن تنش‌ها در مناسبات تهران و باکو گفته بود تقابل ایران با جمهوری آذربایجان «کار ساده‌ای نیست». او روز ۲۸ مهر در جمع نمایندگان رسانه‌های ترکیه، و در آستانه سفر خود به جمهوری آذربایجان تصریح کرد: «ایران به دلیل روابط آذربایجان و اسرائیل، به تقابل با آذربایجان نمی‌پردازد. شمار شهروندان ترک‌ در ایران معلوم است و دولت این کشور هم این را در نظر دارد. این کار ساده‌ای نیست». اظهارات اردوغان پاسخ به پرسشی درباره تمرینات نظامی اخیر ایران در نزدیکی مرز با آذربایجان بود. به‌علاوه، این نخستین‌بار است که رئیس جمهوری ترکیه وجود شمار زیاد از آذری‌زبان‌ها در ایران را مانعی برای مقامات ایران در جریان تنش میان تهران و باکو می‌داند. این سخنان اما واکنش علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی، را به دنبال داشت. او روز اول آبان در حساب کاربری توئیتر خود سخنان رئیس‌جمهوری ترکیه را «بزرگ‌نمایی» قدرت اسرائیل توصیف کرد و به کنایه نوشت که رجب طیب اردوغان «داعیه رهبری جهان اسلام» را دارد. دولتمردان و فرماندهان نظامی ایران در دوره اخیر از حضور نیروهای اسرائیلی در خاک جمهوری آذربایجان و در نزدیکی مرز ایران ابراز نگرانی کرده و هدف از رزمایش اخیر ارتش جمهوری اسلامی در نزدیکی مرز با آذربایجان را نمایش «توان بازدارندگی» دانسته‌اند. درگیری لفظی تهران- باکو هنوز کاملا فروکش نکرده است. با این حال، ایران روز ۲۹ مهر تایید کرد که جمهوری آذربایجان دو راننده ایرانی کامیون‌های سنگین را که از چند هفته پیش در این کشور زندانی بودند، آزاد کرده و به سفارت ایران در باکو تحویل داده است. به گفته تحلیلگران به نظر می‌رسد باکو متوجه ابعاد احتمالی ماجراجویی‌های نظامی خود با اتکا به اسراییل و ترکیه باشد و از همین رو، از دست زدن به اقداماتی با هدف تشدید بحران خودداری کرده‌است.   ###