معاون وزیر نیرو: رفع مشکل شوری آب سد گتوند هشت سال زمان می‌برد

پرسش:معاون وزیر نیرو اعلام کرد که رفع مشکل سد گتوند با روش «مدیریت مخزن» (کاهش شوری آب) هشت سال زمان می‌برد و بررسی‌ها برای اجرای روش «انتقال آب به حوضچه‌های تبخیری» ادامه دارد. رحیم میدانی روز دوشنبه به ایسنا گفت که روش «مدیریت مخزن» برای حل مشکل سد گتوند،در حال اجرا است و با این روش، مشکل این سد «نهایتا تا هشت سال آینده» حل خواهد شد. به گفته میدانی، اگر مشکل این سد با روش «مدیریت مخزن» حل نشود، می‌توان از روش «انتقال آب به حوضچه‌های تبخیری» استفاده کرد، اما اجرای همزمان این دو روش می‌تواند «تاثیرات منفی» داشته باشد. وی با بیان اینکه سازمان محیط زیست «به راحتی» مجوز اجرای طرح «انتقال آب به حوضچه‌های تبخیری» را نخواهد داد،در عین حال اعلام کرد که پس از پایان بررسی‌ها، تقاضای صدور مجوز به این سازمان ارسال خواهد شد. سد گتوند علیا که بر روی رودخانه کارون ساخته شده است، بلندترین سد خاکی ایران است و دریاچه این سد نیز دومین دریاچه مصنوعی بزرگ کشور پس از کرخه است. بر اساس گزارش‌ها در دریاچه این سد سازه‌های نمکی وجود دارد که باعث شور شدن آب دریاچه کارون می‌شود. به دنبال آبگیری سد گتوند در سال ۹۰ هشدارهایی در خصوص نفوذ آب به داخل لایه‌های نمک در این سد مطرح شد. در همین رابطه اسماعیل کهرم،‌ کارشناس محیط زیست ،‌ پیش از این گفته بود: «سد گتوند موجب شوری آب کارون شده است... احداث این سد بسیاری از زمین‌های کشاورزی در استان خوزستان را بدون استفاده و نابود کرد». موسسه آب دانشگاه تهران در قراردادی ماموریت یافته تا درباره راه‌های رفع شوری آب مخزن سد گتوند تحقیق کند. در همین حال به گفته محمدعلی بنی‌هاشمی، رییس مؤسسه آب دانشگاه تهران، این موسسه دو روش «مدیریت مخزن» و « تخلیه شوری» را برای حل مشکل این سد پیشنهاد کرده است. بر اساس روش «تخلیه شوری»، آب این سد در بخش سازه‌های نمکی باید توسط خط لوله به فاصله ۳۵ کیلومتری از بدنه سد منتقل شود و در آن جا سازه‌های نمکی جمع‌آوری شود. به گفته مقامات وزارت نیرو، بر اساس روش «مدیریت مخزن»، آب قسمت بالای سد که شوری آن پایین است با آب مخزن که شوری آن بالاست، ترکیب و «آب با شوری معین و مطلوب» به پایین دست هدایت می‌شود. برخی از کارشناسان نیز برچیده شدن سد گتوند را پیشنهاد کرده‌اند اما دستگاه‌های مسئول مخالف این پیشنهاد هستند. مجتبی اردستانی، رییس دانشکده محیط زیست دانشگاه تهران، سال ۹۴ هشدار داده بود که سد گتوند می‌تواند در شرایط «غیر عادی» مانند «بارش‌ها و سیلاب‌های ناگهانی»، شوری آب رودخانه کارون را «حتی تا ۱۰ برابر» افزایش دهد. اسحاق جهانگیری، معاون اول رییس‌‌جمهوری ایران، نیز ۲۳ شهریور همان سال اعلام کرده بود که این سد «یکی از عوامل آلاینده» آب رودخانه کارون است و مشاوران این سد در انجام مطالعات «دقت و محاسبات لازم را انجام نداده‌اند». شرکت سپاسد وابسته به سپاه سازنده و شرکت مهاب قدس مشاور سد گتوند بوده‌اند. بخشی از سهام شرکت مهاب قدس متعلق به آستان قدس رضوی است. با این حال عبادالله عبداللهی، فرمانده قرارگاه خاتم الانبیاء، گفته است که این قرارگاه در طراحی سد گتوند نقشی نداشته و فقط مجری طرح بوده است، به همین دلیل مسئول «این تجربه ناموفق نیست».   ###