تغییرات معنادار در عربستان؛
عربستان اجازه داد فروشگاه‌ها هنگام نماز باز بمانند

پرسش: در اقدامی که نشان تغییر معنادار در عربستان سعودی است، دولت این کشور اعلام کرده است فروشگاه‌ها اجازه دارند برای اولین بار در ساعات نماز باز بمانند و به مشتریان خدمات ارائه دهند. ظاهرا این تصمیم بخشی از تلاش حکومت عربستان سعودی برای باز کردن فضای سیاسی اقتصادی است هرچند گفته شده که به دلیل شیوع کرونا این مصوبه صادر شده است. به گزارش روزنامه دولتی عکاظ، فدراسیون اتاق‌های بازرگانی عربستان سعودی که تصمیم‌گیرنده درباره مسائل تجاری و اقتصادی این کشور است، اعلام کرده در راستای پیشگیری از شیوع کرونا و جلوگیری از تجمع در ساعات نماز که فروشگاه‌ها بسته است، این تصمیم را گرفته است. مشخص نیست که آیا این مصوبه دائمی است یا نه اما یک "اقدام نمادین بزرگ" توصیف شده است. تصمیم‌گیری درباره این موضوع به بحثی مناقشه‌برانگیز در عربستان تبدیل شده بود. شمار زیادی از روحانیون و چهره‌های سیاسی عربستان مخالف این موضوع بودند که فروشگاه‌ها و مشاغل دیگر هنگام اقامه نماز باز باشند. مجلس شورای عربستان قرار بود ماه پیش درباره این موضوع رای‌گیری کند اما به تاخیر افتاد. شمار زیادی از اعراب در شبکه‌های اجتماعی از این شورا خواسته بودند که این موضوع را تصویب کند و اجازه بدهد مغازه‌ها باز باشند. روزنامه عکاظ جمعه ۱۶ ژوئیه به نقل از فدراسیون اتاق‌های بازرگانی عربستان سعودی نوشته است: "برای جلوگیری از تجمع، ازدحام، صف‌های طولانی و در راستای قوانین پیشگیرانه شیوع کرونا، و حفظ سلامت مغازه‌داران، از مشاغل و فروشگاه‌ها می‌خواهیم که در تمام طول ساعات کاری باز باشند از جمله در ساعات نماز". موافقان استدلال می‌کردند که در هیچ کجای قرآن یا روایات پیامبر اسلام اشاره نشده که موقع نماز مشاغل باید تعطیل باشند. فروشگاه‌ها در عربستان سعودی در شبانه‎‌روز پنج بار حدود نیم ساعت هنگام اقامه نماز باید درها را ببندند. محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی از زمان رسیدن به قدرت، اصلاحاتی را در ساختار سیاسی اجتماعی این کشور آغاز کرده تا تفسیر وهابیون از قوانین اسلامی در این کشور را به سوی تعادل بیشتر سوق دهد از جمله دادن حق رانندگی به زنان، کاهش اجرای مجازات اعدام، برگزاری کنسرت‌های موسیقی و همایش‌های فرهنگی، آزاد کردن ورود زنان به استادیوم و تغییرات دیگر. اما همزمان سرکوب مخالفان سیاسی از نظر تحلیلگران مسائل عربستان و فعالان حقوق بشر دور نمانده است و در رأس آنها، ماجرای جمال خاشقچی، روزنامه‌نگار و سیاستمدار مخالف محمد بن سلمان در کنسولگری این کشور در استانبول که به شکل "فجیعی" کشته شد.   ###