گزارشی که اذعانی بزرگ به همکاری ایران است؛
بلومبرگ: بازرسی‌های سرزده آژانس اتمی از ایران در سال ۲۰۲۰ به رکورد جدیدی رسید

پرسش: خبرگزاری بلومبرگ می‌گوید به گزارشی از آژانس بین‌المللی انرژی اتمی دست یافته که نشان می‌دهد بازرسی‌های این نهاد بین‌المللی از فعالیت‌های هسته‌ای ایران در سال گذشته میلادی به رکورد جدیدی رسیده است. بر اساس این گزارش که آژانس برای دیپلمات‌ها ارسال کرده و نسخه‌ای از آن به دست بلومبرگ رسیده، آژانس پارسال هر ماه سه بازرسی سرزده از فعالیت‌های هسته‌ای ایران داشته است. این گزارش که روز جمعه ۲۴ اردیبهشت منتشر شده، می‌افزاید یک پنجم از ۱۶۱ بازرسی سرزده آژانس از فعالیت‌های هسته‌ای بین‌المللی مربوط به ایران بوده است. آژانس همچنین شمار بازرسان خود در ایران را ۶ درصد افزایش داده و به ۲۸۵ نفر رسانده است. بر اساس گزارش این نهاد بین‌المللی، ۱۳ درصد از کل بودجه پادمان‌های آژانس که ۲۰۸ میلیون دلار بوده، نیز صرف بازرسی‌های ایران شده است. این بازرسی‌ها بر اساس توافق سال ۲۰۱۵ هسته‌ای موسوم به برجام میان ایران و شش قدرت جهانی انجام شده است و بازرسی‌ها شامل دیدارهای سرزده از فعالیت‌های هسته‌ای ایران از جمله میادین اورانیوم و تاسیسات غنی‌سازی آن است. اما خروج دولت دونالد ترامپ در سال ۲۰۱۸ از برجام و  اقدام ایران به کاهش تدریجی و متقابلی تعهدات برجامی خود بر فعالیت آژانس در ایران نیز سایه افکنده است. ایران اسفندماه پارسال اعلام کرد همکاری با آژانس را برای سه ماه محدود می‌کند و دسترسی این نهاد بین‌المللی به اطلاعات دوربین‌های نصب شده در تاسیسات هسته‌ای ایران متوقف می‌شود. ایران گفته بود اگر تا سه ماه (اوایل خرداد) تحریم‌ها علیه ایران لغو نشود، اطلاعات دوربین‌های آژانس حذف خواهد شد. همان زمان مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اعلام کرد با تهران به توافق رسیده است که بر اساس آن، میزان دسترسی بازرسان آژانس به تاسیسات هسته‌ای ایران کاهش یابد، ولی طی سه ماه آینده راستی‌آزمایی لازم و بازرسی‌های نظارتی ادامه خواهد داشت. البته عباس عراقچی معاون وزیر خارجه و مذاکره‌کننده ارشد هسته‌ای ایران اخیرا اعلام کرد توافق سه ماهه ایران و آژانس می‌تواند تمدید شود. آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در گزارش خود گفته است بازرسی‌های سرزده بر اساس فاکتورهایی مانند انتخاب تصادفی، غیرقابل پیش‌بینی بودن و درخواست دسترسی‌ها بر اساس زمان‌بندی بوده و در راستای افزایش تاثیر بازدارندگی آنها تنظیم شده است. رافائل گروسی مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی می‌گوید ما در میانه روند هستیم و امیدواریم تا رسیدن به ضرب‌الاجل پایان توافق سه‌ماه، نوعی توافق با ایران حاصل شود. مذاکرات میان ایران و اعضای برجام از چند هفته پیش آغاز شده و کماکان ادامه دارد. اخیرا یک دیپلمات آمریکایی اعلام کرد توافق هسته‌ای با ایران می‌تواند طی چند هفته حاصل شود.   ###