ایران همچنان در فهرست سیاه اف ای تی اف FATF ماند

پرسش:  گروه ویژه اقدام مالی اعلام کرد ایران را در فهرست سیاه خود نگاه داشته است.   گروه ویژه اقدام مالی (FATF)، مجمع عمومی خود را از روز چهارشنبه تا روز جمعه برگزار کرد و تصمیم گرفت تا ایران و کره شمالی را در فهرست سیاه خود نگاه دارد و محدودیت‌های سخت تری بر کشورهایی که در زمینه پولشویی و تامین تروریسم همکاری نمی کنند، اعمال کند. بر اساس اعلام آسوشیتدپرس و رویترز، مارکوس پلیر، رئیس FATF گفت با توجه به اینکه وضعیت این دو کشور تغییر نکرده است، همچنان در فهرست سیاه می مانند. وی از تمامی کشورها و مقامات ناظر خواست تا اقدامات واکنشی موثر در مورد این کشور اعمال کنند. وی گفت کشورهایی نظیر کره شمالی و شبکه شان در دور زدن تحریم ها زیرک تر شده اند از این رو مقامات باید نیز زیرک تر شوند. FATF بالغ بر ۳۷ عضو دارد و ده کشور آن در فهرست خاکستری قرار دارند نظیر پاکستان، سوریه، یمن و پاناما. مارکوس پیلر با تاکید بر اینکه کشورهایی چون کره‌شمالی، در دور زدن تحریم‌ها «باهوش‌تر» شده‌اند، از کشورهای دیگر خواست که در مقابله با این اقدامات «باهوش‌تر» باشند. گروه ویژه اقدام مالی، «اف‌ای‌تی‌اف»، گروهی بین‌المللی که با هدف مبارزه با پول‌شویی در سطح جهانی فعالیت می‌کند، تصویب چند لایحه مرتبط با پولشویی را برای خروج ایران از فهرست سیاه لازم می‌داند. گروه اف‌ای‌تی‌اف روز دوم اسفند سال ۹۸ پس از اینکه ایران از تصویب برخی لوایح مربوط به پولشویی و اصلاحات لازم در نظام مالی خود خودداری کرد، اعلام کرد که ایران را به فهرست سیاه خود بازگردانده است.   <img src="https://gdb.rferl.org/B757BADB-4EB6-494A-9B49-467FDF039054_cx4_cy3_cw76_w100_r1.png" alt="تصویری از نشست گروه ویژه اقدام مالی در سال ۲۰۱۸">   این گروه با قراردادن ایران در لیست سیاه، به همه کشورها اختیار داده است که در نقل و انتقال‌های مالی با ایران خود به طور مستقل اقدام کنند. به این ترتیب هر کشور می‌تواند برای ایمن نگه داشتن سیستم‌ بانکی خود از احتمال مشارکت در پولشویی و تامین مالی فعالیت‌های تروریستی از طریق نقل و انتقالات و نظام بانکی ایران به طور مستقل دست به اقدام بزند. این گروه اواخر مهر ماه سال گذشته برای ششمین و آخرین بار به ایران مهلتی چهار ماهه داد تا لوایح مربوط به کنوانسیون‌های پول‌شویی و تأمین مالی تروریسم را تأیید کند ولی ایران تن به چنین خواسته‌ای نداد. از چهار لایحه‌ای که باید در این زمینه تصویب نهایی شوند، دو لایحه «پالرمو» و «سی‌اف‌تی» با وجود اصرار دولت حسن روحانی، همچنان در مجمع تشخیص مصلحت نظام بلاتکلیف است. رئیس‌جمهوری اسلامی اسفندماه سال گذشته، پس از بازگشت ایران به لیست سیاه، خطاب به اعضای مجمع تشخیص گفت که باید «پاسخگوی موضع‌گیری غیرکارشناسانه» خود به خاطر قرار گرفتن ایران در فهرست سیاه «اف‌ای‌تی‌اف» باشند. مخالفان تصویب این لوایح می‌گویند در صورت تصویب این دو لایحه، کمک‌های مالی ایران به گروه‌های مقاومت مانند حزب‌الله لبنان با مشکل مواجه خواهد شد. پیش از این تعدادی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی از رهبر انقلاب خواسته بودند تا زمینه تصویب دو لایحه مربوط به ««اف‌ای‌تی‌اف» را در مجمع تشخیص مصلحت فراهم کند. امضاکنندگان این نامه هشدار دادند که عدم تصویب این لوایح مشکلات اقتصادی و اجتماعی در پی خواهد داشت که «کشور را بیش از پیش دچار انزوا و اخلال مراودات اقتصادی و مالی خواهد» کرد. رهبر انقلاب تاکنون از اظهارنظر صریح در این زمینه خوداری کرده و تصمیم‌گیری را به اعضای مجمع تشخیص مصلحت نظام واگذار کرده است. در ماه‌های گذشته برخی مقام‌های اتاق بازرگانی ایران گفته‌اند که حتی بانک‌های چینی و روسی که قبلا همکاری محدودی با ایران داشتند، به خاطر ترس از مقررات اف‌ای‌تی‌اف با ایران همکاری نمی‌کنند. محمدرضا حریری، رییس اتاق بازرگانی ایران و چین مرداد ماه امسال با اشاره به عدم همکاری بانک‌های روسی و چینی خبر داد که اف‌ای‌تی‌اف «مکرراً» به سیستم‌های بانکی دنیا بخشنامه فرستاده که «ایران یک کشور پرریسک‌ است و باید مبادلات مالی آن به شدت کنترل شود». با این حال مخالفان تصویب لوایح پولشویی می‌گویند دلیل اصلی خودداری بانک‌های خارجی از جمله بانک‌های چینی و روسی، تحریم‌های شدید دولت آمریکاست و رعایت کردن یا نکردن مقررات اف‌ای‌تی‌اف تاثیری چندانی بر این وضعیت ندارد. این گروه از مخالفان معتقد هستند که در شرایط کنونی، تصویب لوایح پولشویی نوعی «خودتحریمی‌» است و فقط به کشورهایی چون آمریکا، اسرائیل و عربستان کمک می‌کند که بتواند مسیر نقل و انتقالات مالی را که حکومت ایران برای دور زدن تحریم‌ها مورد استفاده قرار می‌دهد کشف و مسدود کنند.   ###