دردسرهای یک کرونایی؛ گفتند تو کرونا را به محله‌مان آوردی/پس از برگشت به اداره نگذاشتند پشت میزم بنشینم

پرسش: این روزها درد و درمان کرونا برای مردم به دو مقوله دردناک تبدیل شده که زندگی بسیاری از مبتلایان را در طول درمان و در دوران بهبودی تحت الشعاع قرار می‌دهد. با وجود اینکه بسیاری از کارشناسان از برچسب «کرونایی» بر روی افرادی که مبتلا می‌شوند یا بهبودی خود را به دست می‌آورند ابراز نگرانی می‌کنند، رفتار اطرافیان آنها در جامعه نیز ثابت کرده مردم با بهبود یافتگان کرونا مهربان نیستند و ترس از آنها در روابط کاری، خانوادگی و محیط کارشان تجربه ناخوشایند و عذاب‌آوری را برای‌شان رقم می‌زند. طی آخرین آمار وزارت بهداشت و درمان تاکنون ۸۷هزار و ۴۲۲ نفر از بیماران مبتلا به کرونا، بهبود یافته‌ و به جامعه بازگشته‌اند. گزارش‌های روانشناسان نشان می‌دهد، برخی بیماران بهبود یافته کووید۱۹ به دلیل دوری و جدایی از خانواده‌هایشان دچار استرس، اضطراب و تروما شده‌اند حتی برخی نشانه‌های بیماری PTSD (اختلال استرس پس از سانحه) را تجربه می‌کنند که در موارد شدید حتی نیاز به دارو درمانی و روان درمانی دارند. یکی از این بیماران که حدود 22 روز را در بیمارستان سپری کرده و حالا به بهبود کامل رسیده درباره این موضوع می‌گوید: هر لحظه که در بیمارستان بودم، مرگ را در کنار خود احساس می‌کردم. من کارمند یک شرکت باربری هستم و 14 اسفند سال گذشته تست کرونای من مثبت اعلام شد. البته تا چند روزی فکر می‌کردم آنفلوآنزا گرفته‌ام، چرا که گلویم درد می‌کرد و کمی هم نفس تنگی داشتم. روز‌به‌روز حالم بدتر شد تا اینکه تب و ‌سرفه‌های خشک به سراغم آمد. همسرم گفت اینها نشانه کروناست. برادرم مرا به بیمارستان یافت‌آباد برد و همان شب در مسیر بیمارستان از شدت ترس و نگرانی چند بار بالا آوردم. کلا یک هفته در بیمارستان بستری شدم. هر لحظه منتظر مرگ بودم. سرتان را درد نیاورم بیماری و ضعف و بی‌حالی و نفس تنگی و ترس از مردن از یک طرف و استرس این که نکند خانواده‌ام را آلوده کرده باشم از طرفی مرا به مرز جنون کشانده بود. روزهای بستری به من و خانواده‌ام فشار روانی زیادی وارد شد و از طرفی برچسبی که به خانواده‌ام خورده که می‌گویند من کرونا را در محله‌مان منتشر کرده‌ام. الان یک ماه است پایم را از خانه بیرون نگذاشته‌ام و دچار افسردگی شده‌ام». اتاق کرونایی‌ها برای ما درست کرده‌اند یکی دیگر از کارمندان ادارات دولتی نیز که به کرونا مبتلا شده و حالا بهبود یافته است، تجربه حضورش در محیط کار را اینطور می‌گوید: اول رئیس اداره از ما گواهی سلامت خواست و بعد از تایید برگه به من گفت که چند روز به مرخصی بروم و گواهی سلامت درمانگاه نیز بگیرم. وقتی به اداره بازگشتم او اجازه نمی‌داد که پشت میزم بنشینم و من را به اتاقی در انتهای طبقه بالای شعبه ‌فرستاد. وقتی رفتم، دیدم یکی دیگر از همکاران هم که قبلا کرونا داشته، آنجا نشسته. همانجا بود که فهمیدم برای ما بهبودیافتگان کرونا اتاقی جدا درنظر گرفته‌اند و همکاران به شوخی و خنده اسمش را گذاشته‌اند اتاق کوویدـ 19. مشکلات روحی و تنش در محیط کار دکتر محمد سیدمهدی، مسئول واحد طب کار بیمارستان مسیح دانشوری درباره این اظهار نظر می‌گوید: اواخر فروردین بود که مسائل و مشکلات پیش روی بهبودیافتگان کرونا خودش را کم‌کم نشان داد که مهم‌ترین آن بازگشت به محیط کار این افراد بود. آنها به مراکز درمانی مراجعه و عنوان کردند که کارفرمایان و مدیران ادارات و سازمان‌ها مانع ورود آنها به محل کار می‌شوند یا حتی در مواردی مشاهده شده که اجازه بازگشت به آپارتمان شخصی‌شان را از سوی همسایگان ندارند و گفته‌اند باید پزشکت تأیید کند که بیمار نیستی و... در همین راستا وزارت بهداشت دستورالعملی را به برخی از مراکز درمانی ابلاغ کرد که درمانگاه مخصوص به این افراد را در بیمارستان راه‌اندازی و به مشکلات آنها رسیدگی کنند. وی در ادامه افزود: درمانگاه بیمارستان مسیح دانشوری هم اوایل اردیبهشت برای این کار بازگشایی شد و برای بهبودیافتگان پس از انجام دوباره معاینه و آزمایش‌هایی همچون تست حلق، تست جدید خون و در برخی موارد سی‌تی‌اسکن، گواهی سلامت صادر شد. حین انجام این آزمایش‌ها با افرادی مواجه شدیم که دچار مشکلات روحی و تنش‌های عصبی شده بودند؛ افرادی که شغل‌شان را از دست داده‌اند، عده‌ای که کارفرما حقوقشان را کم کرده و حتی کسانی که با خانواده و همسایگان خود به مرحله بحث و مشاجره رسیده‌اند و به‌طور کل محیط اطراف آزارشان می‌دهد. عوارض دوران پساکرونا محمدرضا، مهندس مکانیک و 42 ساله و اهل رشت است. او که نزدیک به 10 روز به کرونا مبتلا بوده می‌گوید:« دوری از خانواده‌ام به خصوص دخترم خیلی زجرآور بود. البته با آنها تماس تصویری می‌گرفتم تا از حال هم باخبر شویم. روزهای تلخ و سختی بود پر از استرس و نگرانی و کابوس. به هر حال تمام شد اما حرف‌های برخی هنوز تمام نمی‌شود که فلانی کرونایی بود. من سعی می‌کنم توجهی به این حرف‌ها نکنم ولی برای خانواده‌ام این حرف‌ها آزاردهنده است. باور کنید خانواده‌های بیماران کرونایی به مراتب از خود بیماران بیشتر رنج و استرس کشیده‌اند و روحیه‌شان آسیب دیده است». در این رابطه دکتر محمد حاتمی، سازمان نظام روانشناسی کشور درباره پیامدهای روحی و روانی ابتلا به کرونا هشدار داده و گفته است: »اگر دولت به فکر ارتقای سلامت روان شهروندان به‌ویژه مبتلایان بهبود یافته کووید19 و بازماندگان جانباختگان ناشی از کرونا نباشد، به‌زودی شاهد فاجعه بزرگی در مسائل اجتماعی و اقتصادی کشور خواهیم بود. طلاق، اعتیاد، وسواس و افسردگی از جمله مواردی هستند که پشت پرده ویروس کرونا پنهان شده‌اند و با فروکش کردن موج اپیدمی کرونا رخ نشان می‌دهند.» این موضوع زمانی نگران کننده‌تر می‌شود که بدانیم نتایج یک طرح تحقیقاتی که از سوی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی تهیه شده نشان می‌دهد بیش از 50 درصد از ترخیص شدگانی که به دلیل کرونا در بیمارستان بستری بودند، مشکلات روحی و روانی دارند. بهبودیافتگان استرس دارند «کرونا باعث ایجاد ترس و استرس در برخی بهبود یافتگان شده است که این مساله زودگذر است، این در حالی است که برخی پزشکان مدعی شده‌اند بیماران کرونایی، حتی پس از بهبودی، دچار ترس و نگرانی‌های شدیدی هستند که باعث می‌شود نتواند تا مدتی به زندگی عادی خود بازگردند.» این بخشی از گفته‌های مسعود مردانی عضو کمیته کشوری کرونا در گفت‌وگو با «آرمان ملی» است، وی همچنین معتقد است که همه بیماران نه، اما برخی بیماران کووید 19، حتی پس از بهبودی از این بیماری دچار استرس و اضطراب‌هایی می‌شوند. او در ادامه افزود: از آنجایی که این بیماری نگرانی‌های بسیاری در دنیا ایجاد کرده، این افراد واکنش عصبی نسبت به این بیماری از خود نشان می‌دهند. استاد دانشگاه شهید بهشتی در پاسخ به این سوال که واکنش‌های عصبی موقتی است، گفت: از بین رفتن این استرس‌ها، به عوامل مختلف ژنتیکی و محیطی این افراد بستگی دارد.   *آرمان   ###