ترامپ درمورد منشاء کرونا از سازمان‌های جاسوسی هم پیشی گرفته است

پرسش: به نظر می‌رسد که دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا، در مورد منشاء شیوع ویروس کرونا حتی از سازمان‌های اطلاعاتی خود هم جلوتر رفته‌ است. او گفته است که شواهدی را ملاحظه کرده که نشان می‌دهد منشاء این ویروس یک آزمایشگاه در چین بوده‌ است. پیشتر، دفتر رئیس نهاد ملی اطلاعاتی آمریکا گفته بود که منشاء شیوع ویروس کرونا را در دست بررسی دارد. این دفتر در عین حال گفته است که مشخص شده است که ویروس کووید-۱۹ از لحاظ ژنتیکی یک ویروس "دستکاری" شده نیست. دولت چین این نظر را که این ویروس از آزمایشگاهی در آن کشور شیوع یافته رد کرده و آن را مورد انتقاد قرار داده است. از زمانی که این ویروس سال گذشته در چین ظاهر شد تا کنون دویست‌ و ‌سی هزار نفر را در جهان کشته است. شمار تلفات ویروس کرونا در آمریکا به تنهایی به شصت و سه هزار نفر می‌رسد. از زمان گزارش شیوع این این بیماری فراگیر در شهر ووهان در چین تا کنون دست کم سه میلیون و دویست هزار نفر در جهان به این ویروس مبتلا شده‌اند و شمار مبتلایان در آمریکا به یک میلیون نفر بالغ می‌شود. در نشست خبری روز پنجشنبه در کاخ سفید، یکی از خبرنگاران از آقای ترامپ پرسید: "آیا در این مرحله چیزی مشاهده کرده‌اید که به شما درجه بالایی از اطمینان بدهد که منشاء انتشار این ویروس موسسه ویروس‌شناسی در ووهان بوده است؟" رئیس جمهوری گفت "بله، دیده‌ام" اما توضیح مشخص دیگری نداد. وی افزود: "و فکر می‌کنم که سازمان بهداشت جهانی باید خجالت بکشد از اینکه نقش اداره روابط عمومی دولت چین را ایفا کرده است." دونالد ترامپ در پاسخ به درخواست یکی دیگر از خبرنگاران برای توضیح بیشتر در این زمینه گفت: "نمی‌توانم توضیح بیشتری بدهم چون مجاز به ارائه توضیح بیشتر نیستم." رئیس جمهوری آمریکا در عین حال گفت: "آیا چینی‌ها مرتکب اشتباه شدند یا اینکه مساله به صورت یک اشتباه شروع شد و بعد آنها اشتباه دیگری را مرتکب شدند یا اینکه شخصی عمدا مرتکب این عمل شد؟" دونالد ترامپ در ادامه افزود: "من درک نمی‌کنم که چرا به چینی‌ها اجازه داده نشد که به سایر نقاط چین سفر کنند اما به آنها اجازه دادند به کشورهای دیگر بروند. این بد است و این سئوالی است که باید جواب‌گو باشند." روزنامه نیویورک تایمز در شماره روز پنجشنبه خود گزارش کرد که یک مقام ارشد کاخ سفید از تشکیلات اطلاعاتی آمریکا خواسته است این موضوع را بررسی کنند که آیا منشاء اشاعه ویروس کرونا یک موسسه تحقیقاتی در ووهان بوده است یا نه. یک مقام دیگر آمریکایی که از او نام برده نشده به شبکه تلویزیونی سی‌ان‌ان گفته است که از این نهادها همچنین خواسته شده است که مشخص کنند که آیا دولت چین یا سازمان بهداشت جهانی در مراحل اولیه شیوع ویروس کرونا از انتشار اطلاعات در مورد آن خودداری کردند. نهادهای اطلاعاتی چه گفتند؟ دفتر مدیر اداره اطلاعات ملی آمریکا که هماهنگی نهادهای اطلاعاتی آن کشور را برعهده دارد با صدور بیانیه‌ای کم سابقه در روز پنجشنبه گفته است که این اداره "نظر مشترک علمی" در مورد منشاء کووید-۱۹ را می‌پذیرد. این اطلاعیه می‌افزاید: "سازمان‌های اطلاعاتی همچنان با جدیت اطلاعاتی را که به دست می‌آید بررسی می‌کنند تا مشخص شود که آیا شیوع بیماری از طریق تماس با حیوانات آلوده آغاز شد یا اینکه نتیجه حادثه‌ای در آزمایشگاه ووهان بوده است." این اولین واکنش نهادهای اطلاعاتی آمریکایی به این نظریه توطئه بود که ویروس کرونا به عنوان یک اسلحه بیولوژیکی تولید شده بود. این نظریه هم از سوی برخی آمریکایی‌ها با متهم کردن چین و هم از سوی برخی چینی‌ها با متهم کردن آمریکا مطرح شده است. آزمایشگاه ووهان چگونه جایی است؟ موسسه ویروس‌شناسی ووهان در دهه ۱۹۵۰ تاسیس شد و محل استقرار اولین آزمایشگاه سطح ۴ امنیت بیولوژیکی در چین است. این نوع آزمایشگاه‌ها معمولا با خطرناک‌ترین عوامل بیماری‌زا سر کار دارند که برای آنها واکسن یا دارویی در دسترس بشر نیست. یکی از موضوعات مطالعاتی در آزمایشگاه ووهان بررسی ویروس‌های خانواده کرونا در خفاش‌هاست. حق نشر عکس AFP Image caption موسسه ویروس‌شناسی ووهان آزمایشگاه جدید را فرانسوی‌ها با هزینه ۴۴ میلیون دلار ساختند و این محل در سال ۲۰۱۵ آغاز به کار کرد. به گزارش نشریه علمی ساینس، بسیاری از کارکنان آن در تاسیسات مشابه در شهر لیون فرانسه آموزش دیده‌اند. داشتن یک آزمایشگاه ایمنی سطح ۴ با ارتباط با موسسات مشابه در سراسر جهان برای دولت چین مایه اعتبار و حیثیت جهانی است. اتهامات ترامپ علیه چین چیست؟ دونالد ترامپ اخیرا به جنگ لفظی خود با چین بر سر شیوع ویروس کرونا شدت بخشیده است. پیشتر، مقامات کاخ سفید از برقراری "آتش‌بس" در جنگ لفظی دو طرف خبر داده بودند. روز چهارشنبه، رئیس جمهوری آمریکا گفت که دولت چین مایل است که او در انتخابات ریاست جمهوری سال جاری شکست بخورد. آقای ترامپ پیشتر مقامات چینی را به پنهانکاری اولیه در مورد شیوع ویروس کرونا متهم کرده و گفته بود که اقدام به موقع می‌توانست مانع از گسترش جهانی این بیماری شود. او همچنین سازمان بهداشت جهانی را به پنهانکاری در مراحل اولیه شیوع ویروس در چین متهم کرده و به همین خاطر، دستور توقف کمک‌های مالی ایالات متحده به این سازمان را داده است. در مقابل، وزارت خارجه چین دولت آمریکا را متهم کرده است که با اینگونه اظهارات در صدد انحراف افکار عمومی از مشکلات خود در مقابله با این بیماری است. سخنگوی وزارت خارجه چین هم بارها این نظر را - البته بدون ارائه شواهد - مطرح کرده که شاید منشاء کووید-۱۹ آمریکا بوده باشد. به نوشته واشنگتن پست، دولت ترامپ به بررسی راه‌های تنبیه مالی چین پرداخته است که از جمله شامل صدور اجازه به دولت ایالات متحده برای طرح شکایت حقوقی برای دریافت خسارت یا توقف بدهی‌ها بوده است. چگونه ترامپ پیشتر با دستگاه‌های اطلاعاتی اختلاف پیدا کرد؟ در ماه ژانویه رئیس جمهوری آمریکا اطلاعات دستگاه‌های جاسوسی در مورد ایران را "ساده‌نگری" خواند و همچنین ارزیابی آنها در مورد تهدیدات کره شمالی را غیرقابل قبول توصیف کرد. سابقه آمادگی دونالد ترامپ برای انتقاد و حمله به ارزیابی دستگاه‌های اطلاعاتی به زمان انتخابات سال ۲۰۱۶ باز می‌گردد که او این ارزیابی را که روسیه در مبارزات انتخاباتی مداخله کرده است زیر سوال برد. او همچنان از روسیه در برابر اتهام ادامه حملات سایبری در آمریکا و اخبار جعلی در مورد تلاش آن کشور برای تقویت موقعیت انتخاباتی خود دفاع کرده است با اینکه چند شهروند روسی در همین ارتباط تحت پیگرد قرار گرفته‌اند.   ###