سونامی دختران فراری

پرسش:مدیرعامل سازمان خدمات اجتماعی شهر تهران می گوید: مددکاران در گشت‌زنی‌های خود در پایانه‌ها نسبت به شناسایی دختران و پسران فراری وهمچنین در راه ماندگان و افراد بزهکار اقدام کرده و بر اساس شرایط‌شان آن‌ها را به خانواده بازپیوند داده یا به بهزیستی معرفی می‌کند و این در حالی است که سال گذشته در یکی از پایانه‌ها ۶۰۰ دختر فراری شناسایی شدند. قانون نوشت:«در 10 نقطه تهران پایگاه‌های خدمات اجتماعی راه اندازی شده تا پذیرای افراد بی خانمان باشند». این را مدیرعامل سازمان خدمات اجتماعی شهر تهران گفت وعنوان کرد که در این پایگاه‌ها از معتادان متجاهر گرفته تا برخی نوعروسان شهرستانی که به تهران پناه آورده اند، پذیرش می شوند. در این مراکز 10 گانه که در فرحزاد، ترمینال غرب، راه آهن، میدان هرندی، پیاده راه 17شهریور ، محله اتابک ، ترمینال جنوب، حرم حضرت عبدالعظیم حسنی و بهشت زهرا (س) راه اندازی شده‌اند، بی خانمان ها به مراکزی چون وزارت بهداشت، بهزیستی، کمیته امداد و ... معرفی شده تا خدمات جانبی به آن‌ها داده شود. از زمان فعالیت این پایگاه‌ها، دختران جوان و نوعروسانی که دچار ازدواج تحمیلی و اجباری در شهرستان شده بودند، به پایگاه‌های خدمات اجتماعی پناه آورده و خواستار کمک شده بودند. کارشناسان پایگاه‌ها نیز، آن‌ها را به مراجع مرتبط معرفی کرده تا سرگردان نشوند. «رضا قدیمی» این مطالب را در جریان ارائه گزارش فعالیت‌های سازمان خدمات اجتماعی اعلام کرد و اظهارکرد که این مراکز مجموعا ظرفیت پذیرش اولیه 500 نفر را داشته و توانسته عامل موثری در گسترش بیشتر آسیب‌های اجتماعی در پایتخت باشد. 600 دختر فراری در یک پایانه! مدیرعامل سازمان خدمات اجتماعی شهر تهران در تشریح فعالیت‌ها و خدمات این پایگاه‌ها می‌گوید: مددکار خانم و آقا و همچنین روان‌شناس در این پایگاه‌های خدمات اجتماعی فعالیت دارند و با گشت‌زنی در این محلات ذکر شده، نسبت به شناسایی افراد آسیب دیده و آسیب پذیر اقدام می‌کنیم؛ به‌گونه‌ای که این مددکاران در گشت‌زنی‌های خود در پایانه‌ها نسبت به شناسایی دختران و پسران فراری وهمچنین در راه ماندگان و افراد بزهکار اقدام کرده و بر اساس شرایط‌شان آن‌ها را به خانواده بازپیوند داده یا به بهزیستی معرفی می‌کند و این در حالی است که سال گذشته در یکی از پایانه‌ها ۶۰۰ دختر فراری شناسایی شدند. وی در ادامه با اشاره به وضعیت خدمات رسانی به آسیب دیدگان اجتماعی در پایتخت با بیان اینکه به طور کلی 77 مرکز در شهر تهران به آسیب دیدگان اجتماعی خدمات رسانی می کنند، اظهار می دارد:‌ سازمان خدمات اجتماعی که زیر نظر شهرداری تهران فعالیت می‌کند، دارای ۷۷ مرکز است که با ظرفیت ۱۳ هزار نفر به صورت شبانه روزی خدمات ارائه می‌کند. وی با بیان اینکه ۱۵ مددسرا در مناطق ۱، ۲، ۴، ۵، ۸، ۹، ۱۱، ۱۲، ۱۴، ۱۵، ۱۷، ۱۸ و ۲۲ فعالیت می‌کنند، گفت: ظرفیت این مددسراها ۳۰۰۰ نفر است و از آنجایی که ۸۰ درصد مراجعه کنندگان معتاد هستند، خدمات کاهش آسیب نیز به آن‌ها ارائه خواهد شد و در صورتی که این افراد مایل به ترک اعتیاد باشند نیز، به صورت رایگان به مراکز بهبود معرفی می‌شوند. مددسراها برای خواب معتادان در نظر گرفته شده است و این در‌حالی است که دو سامان‌سرا در اسلامشهر و لویزان با ظرفیت ۵۰۰ نفر برای نگهداری افرادی که از جامعه رانده شده‌اند، وجود دارد که این افراد جمعی از آسیب‌ها را دارند و هیچ سازمان و ارگان و حتی خانواده‌های‌شان توانایی پذیرش آن‌ها را ندارند.سال گذشته، اولین بار بود که حتی یک مورد فوتی کارتن خواب بر اثر سرمازدگی ثبت نشد؛ درحالی که در سنوات گذشته تا روزی ۱۵ الی ۱۶ نفر آمار فوتی در زمانی که دمای هوا منفی بود، گزارش شده است؛ اما در سال ۹۵ با اقدامات ابتکاری همچون استقرار ۱۵۰ اتوبوس سیار، این آمار به صفر رسید. تحصیل کودکان کار یکی از موضوعات مهم در آسیب های اجتماعی پایتخت، دوری کودکان کار از تحصیل است که در این باره ، «قدیمی» به توسعه فعالیت مدارس صبح رویش اشاره و تاکید می کند: در مراکز نگهداری کودکان که پرتو نام دارد، با کودکانی مواجه شدیم که سواد لازم را ندارند، اما سن آن‌ها نیز برای رفتن به مدرسه افزایش یافته و در واقع کودک بازمانده از تحصیل هستند. به همین دلیل چهار مدرسه در مناطق ۱۲ و ۱۷ با ظرفیت ۸۰۰ نفر ایجاد شد تا این افراد بتوانند به مدرسه بروند.وی همچنین با بیان اینکه ۲۴ مرکز بهاران با ظرفیت ۲۵۰۰ نفر در مناطق ۲۲ گانه تهران دایر شد، گفت: در مرحله اول ۱۶۷۰ نفر پذیرش شدند که ۴۳۰ نفر از آن‌ها به آغوش گرم خانواده باز گشتند که البته برخی می‌گویند این تعداد کم است اما در حوزه آسیب‌های اجتماعی، بازگشت ۳۵ درصد از معتادان به کانون خانواده، یک کار ویژه و فوق‌العاده است. هر چند همان‌گونه که در همه رشته‌های اجتماعی اختلاف نظر در مورد نحوه ورود وجود دارد، در مورد فعالیت مراکز بهاران نیز اختلاف نظرهایی وجود دارد، اما به نظرمان به دلیل موفقیت روز افزون این مراکز، باید چنین مراکزی در سایر استان‌ها نیز دایر شود. قدیمی با بیان اینکه ۱۶ مرکز پرتو ویژه کودکان با ظرفیت ۳۰۰۰ نفر وجود دارد، گفت: اصل بر پیشگیری است و معتقدیم اگر همه سازمان‌ها و ارگان‌ها در حوزه فرهنگی و پیشگیری خوب کار کنند، دیگر نیازی به مددسرا و سامان سرا نخواهیم داشت و بر همین اساس سعی کردیم تا با قبول این کودکان که عمدتا از حضور مادر و پدر محروم هستند، در مراکز استفاده کرده و خدماتی را به صورت نیمه وقت با کمک خیریه‌ها به آن‌ها ارائه ‌کنیم.وی در ادامه با تشریح وضعیت سامان‌سراهای شهرداری تهران با بیان اینکه برخی بیمارستان‌ها در پایتخت خدمات ملی ارائه می‌کنند، گفت: دو همراه سرا در مناطق سه و 6 با ظرفیت ۴۰۰ نفر ایجاد شده است و دو مجوز نیز به مناطق ۱۱ و منطقه همجوار برای پوشش همراهان بیمار بستری شده در بیمارستان فارابی ارائه می‌دهد.قدیمی با بیان اینکه ظرفیت این ۷۷ مرکز، ۱۷ هزار نفر است که با توجه به فصول خاص تا ۲۰ هزار نفر نیز خدمات ارائه می‌شود، گفت: جالب است بدانید که دو تا سه میلیارد تومان هزینه پزشکی بابت پذیرش معتادانی که در مددسراها به سر می‌برند، پرداخت شده و چندین عمل آپاندیس و حتی عمل قلب باز برای این افراد انجام شده است. لزوم ایجاد مرکزی ویژه برای دانش آموزان معتاد قدیمی در ادامه با بیان اینکه باید یک مرکز پرتو یا بهبودی ویژه دانش آموزان و دانشجویان معتاد ایجاد شود، گفت: همینجا اعلام خطر می‌کنیم که سن ابتلای دانش آموزان و دانشجویان به اعتیاد کاهش یافته و باید این افراد دارای مراکز خاص شوند. وی همچنین در واکنش به سخنان یکی از اعضای شورای شهر مبنی بر اینکه از اعضای بدن کودکان کار سوء استفاده می‌شود، گفت: این عضو شورای شهر یک فعال اجتماعی است و در این زمینه صاحب نظر هستند و من در خصوص سخنان اخیر وی اظهار نظری نمی‌کنم.وی در بخش دیگری از سخنان خود با بیان اینکه شهرداری تهران هیچ ابزاری برای جمع آوری کودکان متکدی زیر ۱۸ سال ندارد، گفت: ما برای مردان و زنان بالای ۱۸ سال که اقدام به تکدی‌گری می‌کنند، سامان‌سرا راه‌اندازی کرده و بر اساس احکام قضایی3 تا 6 ماه آن‌ها را نگهداری کرده یا آن‌ها را به شهرهای‌شان باز می‌گردانیم اما در مورد جمع آوری کودکان، ابزار و دستوری نداریم. وی با بیان اینکه متکدیان در برخی معابر و چهارراه‌های شهر، ۴۰۰ هزار تا چهار میلیون تومان درآمد دارند، گفت: اگر ابزار قانونی برای جمع‌آوری آن‌ها وجود نداشته باشد، روز به روز تعدادشان افزایش می‌یابد.   ###