دوشنبه تیر از مقابل خورشید عبور می‌کند

«مسعود عتیقی» با اعلام این خبر افزود: متاسفانه با وجود غروب خورشید در ساعت ۱۷ این روز (دوشنبه ۲۰ آبان)، تمامی بخش‌های عبور این سیاره از مقابل خورشید در کشور ما قابل مشاهده نیست و علاقه‌مندان تا ساعت ۱۷ (۵ بعدازظهر) فرصت دارند که این پدیده زیبای نجومی را مشاهده کنند. وی روز شنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا، خاطرنشان کرد: آخرین باری که تمامی مراحل عبور سیاره تیر از مقابل خورشید در ایران قابل مشاهده بود به ۱۶ سال قبل یعنی به سال ۱۳۸۲ بازمی‌گردد که پخش زنده آن توسط صدا و سیما و با همکاری واحد پژوهش انجمن نجوم آماتوری ایران انجام شد.  عتیقی در مورد علت ایجاد پدیده گذر (transit) گفت: سیارات داخلی تیر و ناهید از زمین به خورشید نزدیک‌تر هستند و به همین دلیل شرایطی ایجاد می‌شود که گاهی اوقات این سیارات از مقابل دایره خورشید عبور کنند. اما در هر مقارنه داخلی یعنی وضعیتی که سیارات تیر یا ناهید بین زمین و خورشید باشند، با توجه به انحراف مداری این سیارات نسبت به مدار زمین، ساکنان کره خاکی نمی‌توانند شاهد یک گذر باشند. بر این اساس، ساکنان زمین هر ۱۰۰ سال (یک قرن) ۱۳ عبور از سیاره تیر و هر هزار سال (۱۰ قرن) ۱۳ عبور از سیاره ناهید را می‌توانند مشاهده کنند.  مدیر انجمن نجوم آماتوری ایران در مورد زمان عبور سیاره تیر از مقابل خورشید در ۲۰ آبان ۱۳۹۸ گفت: تماس اول و  مماس شدن سیاره تیر با خورشید ساعت ۱۶:۰۵ دقیقه و ۲۷ ثانیه صورت می‌گیرد که البته از درون تلسکوپ‌های مجهز به فیلتر «اچ الفا» می‌توان این لحظه را به صورت دقیقی مشاهده کرد. تماس دوم یعنی قرارگیری کامل سیاره تیر در مقابل خورشید ساعت ۱۶:۰۷ دقیقه و ۸ ثانیه روی می‌دهد و تا ساعت ۱۷ همانگونه که اشاره شد رصدگران کشور قادر به مشاهده عبور سیاره تیر از مقابل خورشید هستند هر چند که هر چه به سمت غرب و جنوب غرب کشور برویم زمان بیشتری تا غروب خورشید برای مشاهده گذر تیر فرصت است.  به گفته عتیقی، ساعت ۱۸:۴۹ دقیقه و ۴۸ ثانیه سیاره تیر به میانه مسیر خود می‌رسد که متاسفانه در ایران قابل مشاهده نیست، ساعت ۲۱:۳۲ دقیقه و ۳۲ ثانیه تماس سوم و لحظه آغاز خروج سیاره تیر از مقابل خورشید خواهد بود و ساعت ۲۱:۳۴ دقیقه و ۱۴ ثانیه به وقت ایران پایان عبور سیاره تیر از مقابل خورشید است. وی به شدت تاکید کرد که با توجه به عبور سیاره تیر از مقابل خورشید برای رصد این پدیده حتما باید از فیلتر مخصوص رصد خورشید استفاده شود چرا که شدت نور خورشید بسیار بالاست و رصد بدون فیلتر حتی برای لحظه‌ای کوتاه می‌تواند برای چشم انسان خطرساز باشد. مدیر انجمن نجوم آماتوری ایران ادامه داد: علاقه‌مندان توجه داشته باشند که به علت کوچکی سیاره تیر و دوری این سیاره از زمین برای رصد پدیده گذر سیاره تیر حتما باید از دوربین‌های دوچشمی نجومی و یا تلسکوپ‌های آماتوری که مجهز به فیلتر مخصوص رصد خورشید هستند، استفاده کنند. عتیقی خاطرنشان کرد که انجمن نجوم آماتوری ایران برنامه رصدی ویژه‌ای جهت مشاهده این پدیده در ۲۰ آبان ۹۸ برای علاقه‌مندان برگزار خواهد کرد. ####