نشریه آمریکایی:اگر جانشین ترامپ دمکرات هم باشدبازگشت به برجام سخت است

پرسش:اکثر نامزدهای دمکرات انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۰ آمریکا وعده بازگشت به برجام را در صورت راهیابی به کاخ سفید داده اند، اما به نوشته تارنمای پولیتیکو این کار آسانی نخواهد بود.   به گزارشتارنمای نشریه پولیتیکو، تا زمان برگزاری مراسم تحلیف رئیس جمهوری جدید در آمریکا در سال ۲۰۲۱، ممکن است دیگر توافقی در کار نباشد. حتی اگر توافق هسته ای باقی مانده باشد، بخش هایی از توافق قرار است در سال های آتی منقضی شود. این نشریه در ادامه این گزارش آورد: همچنان گره گشایی کامل از تحریم های ضد ایرانی، دشوار خواهد بود، ضمن اینکه ایران انتخاباتی در پیش دارد که ممکن است تندروهای مخالف با توافق را روی کار آورد، با توجه به اینکه تهران همین حالا هم به خلاصی از توافق تهدید کرده است. از اینرو، این احتمال وجود دارد که ایران و آمریکا وارد یک درگیری نظامی شوند. مشاوران کارزار انتخاباتی دمکرات ها به این چالش ها اذعان می کنند. اما در عین حال تاکید دارند که هوشمندانه ترین اقدام سیاسی برای نامزدهایی که احتمال راهیابی شان به کاخ سفید بیشتر است، وعده به بازگشت به توافق هسته ای سال ۲۰۱۵ است. این راهی برای نامزدهای انتخاباتی آمریکاست تا خود را به میراث محبوب «باراک اوباما» رئیس جمهوری سابق آمریکا پیوند دهند، خود را از «دونالد ترامپ» رئیس جمهوری فعلی ایالات متحده جدا کنند و به دنیا و از جمله ایران پیام دهند که آمریکا یکبار دیگر شریکی قابل اطمینان خواهد بود. دولت اوباما سال ها برای مذاکره در مورد توافق هسته ای با ایران و شرکای منطقه ای، زمان گذاشت. این توافق، تحریم های متعدد بین المللی علیه ایران را در ازای محدود کردن برنامه هسته ای تهران، از میان برداشت. ترامپ سال گذشته به بهانه اینکه توافق باید فعالیت های غیرهسته ای ایران را نیز در برگیرد، از آن خارج شد. اما ترامپ به رغم تحریم ها و فشارهای دیگر، نتوانست نظر ایران را به انعقاد توافقی جدید جلب کند.توافق هسته ای یکی از چند موضوع در زمینه سیاست خارجی است که به طور معمول و مرتب از سوی نامزدهای دمکرات انتخابات مورد توجه قرار دارد. کمیته ملی دمکراتیک آمریکا درماه فوریه (بهمن – اسفند ۹۷) قطعنامه ای تصویب کرد که در قالب آن از آمریکا خواست به توافق بازگردد. از آن زمان به بعد، رقبای دمکرات در مباحث و تریبون های دیگر، موضع مشابهی اتخاذ کرده اند. تنها کسی که تاکنون خود را از این جریان دور نگه داشته، «کوری بوکر» سناتور ایالت نیوجرسی بوده که از وعده یکجانبه برای بازگشت به توافق خودداری کرده است. وی که به فعالان طرفدار رژیم صهیونیستی مخالف با توافق نزدیک است، گفته است: اگر فرصتی برای انعقاد توافق بهتری داشته باشم، آن را انجام می دهم. پولیتیکو در ادامه این گزارش نوشت: مقام های ایران پس از وفاداری به توافق به مدت یک سال از زمان خروج آمریکا ازبرجام، در هفته های اخیر شروع به تعلیق بخشی از محدودیت ها کرده اند.مقام های این کشور قول داده اند این روند ادامه یابد، مگر اینکه آمریکا تحریم ها را لغو کند یا دیگر طرف های توافق کمک کنند ایران به امتیازهای اقتصادی توافق دست یابد. اگر اوضاع به همین منوال پیش برود، ممکن است تهران تا انتخابات ۲۰۲۰ آمریکا، تا حد قابل توجهی پایبند به توافق نباشد و یا احتمال دارد به طور کامل از توافق خارج شود. این مساله، دمکرات ها را سر دو راهی قرار می دهد. برخی از این افراد از وعده بازگشت به توافق به بهانه اینکه ایران باید به آن پایبند باشد، طفره رفته اند. ممکن است سناریوی «مرغ و تخم مرغ» مطرح شود، اینکه ایران از پیروی از توافق خودداری می کند مگر اینکه آمریکا تحریم ها را لغو کند و آمریکا نیز از لغو تحریم ها خودداری می کند مگر اینکه ایران به تعهدات خود بازگردد. در ادامه این گزارش آمده است: آمریکا تنها کشوری نیست که انتخاباتی در پیش دارد که می تواند آینده روابط آمریکا – ایران را تعیین کند. ایران نیز در سال ۲۰۲۰ انتخابات پارلمانی برگزار می کند و احساسات ضد آمریکایی ایجاد شده از سوی ترامپ و تحریم هایش ممکن است به تندروهای ایرانی امتیازی برای مخالفت با مذاکرات با آمریکا دهد. ایران همچنین در سال ۲۰۲۱ انتخابات ریاست جمهوری را پیش رو دارد و نمی توان حدس زد چه کسی پیروز خواهد شد. پولیتیکو در ادامه این گزارش مدعی شد که اقتصاد ایران ممکن است تا آن زمان به حدی زیان بیند، که این کشور چاره ای جز مذاکره با آمریکا نبیند حتی اگر ترامپ دوباره انتخاب شود. یک واقعیت دیگر این است که عناصر توافق هسته ای و همچنین دیگر محدودیت های بین المللی در مورد ایران در سال های آتی منقضی می شود. موعد تحریم سازمان ملل در مورد فروش سلاح های متعارف به ایران قرار است در سال ۲۰۲۰ به سر آید. تا سال ۲۰۲۳ نیز طرح سازمان ملل که از ایران می خواهد برنامه موشک های بالستیکی اش را مهار کند، افول می کند. همچنین بخش هایی از توافق هسته ای منقضی می شود و به ایران امکان می دهد از سانتریفیوژهای پیشرفته استفاده کند، اورانیوم را فراتر از محدودیت های فعلی غنی کند و اقداماتی دیگر انجام دهد. پیوستن به توافق اولیه به یک رئیس جمهوری جدید در آمریکا نیاز دارد که تحریم های هسته ای را لغو کند. این به تنهایی، وظیفه ای پیچیده است. این مساله برای ایران کافی نیست، زیرا ترامپ پا را از تحریم های اعمال شده بر تهران قبل از توافق هسته ای، فراتر گذاشته است. رئیس جمهوری آمریکا مجازات های جدیدی بر افراد حقیقی و حقوقی ایران در قالب «فشار حداکثری» اعمال کرده و مقام های ایران ممکن است به لغو آن تحریم ها اصرار ورزند. این مساله می تواند به لحاظ لجستیکی و سیاسی، چالش برانگیز باشد.     ###