نظر استاد دانشگاه درباره کاهش تعهدات برجامی ایران:
دیرهنگام و کم اثر است/ بعد از 60 روز هم اتفاق خاصی نمی افتد / اروپا با آمریکا هماهنگ است

پرسش:محمودرضا آقا میری استاد دانشگاه در باره آغاز روند کاهش تعهدات برجامی ایران که از امروز آغاز شد، گفت وی می افزاید: «احتمالا ایران باید بر اساس برجام  بعد از دوماه وارد سازوکار داوری شود و براساس آن تصمیم گیری کند. مگر اینکه ایران بازهم وعده های اروپایی ها را بپذیرد و حرکتهای آنها را در راستای برجام تلقی کند.باز هم تاکید میکنم بعد از 60 روز هم اتفاق خاصی در روند موجود نخواهد افتاد.»   پرسش- مجمدرضا رئیسی: صبح امروز ایران اعلام کرد یک سال پس از خروج غیر قانونی ایالات متحده آمریکا از توافق برجام و نقض مصوبات شورای امنیت سازمان ملل متحد توسط آمریکا و بی عملی طرفهای دیگر برجام برخی اقدامات خود در برجام را متوقف میکند و 60 روز به کشورهای باقیمانده در برجام برای اجرای تعهدات خود بویژه در حوزه های بانکی و نفتی فرصت میدهد. اهمیت تصمیم امروز ایران در سالروز خروج آمریکا از برجام پس از یکسال حسن نیت و اعتماد به طرفهای دیگررا با دکتر سید محمود آقامیری استاد دانشگاه و کارشناس مسائل هسته ای در میان گذاشته ایم. کمترین کاری بود که میشد انجام داد آقامیری درارزیابی اقدام امروز ایران میگوید: «بعد از خروج آمریکا از برجام توقع این بود که ایران هم حرکتی انجام دهد ولی ایران برای نشان دادن حسن نیت خود بخصوص به طرفهای اروپایی برجام هیچ اقدامی نکرد و اقدام امروز کمترین کاری است که میشد انجام داد.»  وی درباره پیام تصمیم جدید ایران را میگوید: « نفس این اقدام مهم است و پیامش این است که اگر رفتار طرفهای مقابل به همین منوال فعلی ادامه یابد ما بازهم از دیگر تعهدات برجامی مان خواهیم کاست.» وی افزود«در حال حاضر و با این اقدام ایران هنوز اتفاق خاصی نیفتاد که منجر به واکنش و دست پاچگی جدی طرف مقابل شود ؛ مثلا اگر قرار بود بحث غنی سازی تغییرکند یا تعداد سانتریفیوژهای ما اضافه شود میشد پیش بینی رفتار خاصی را داشت وممکن بود عکس العمل خاصی نشان دهند. بخصوص که آمریکایی ها هم اخیرا گفته اند کسی از ایران نباید آب سنگین بخرد اکنون هم که ایران خودش گفته ما دیگر نمیفروشیم.بتابراین ما منتظر اتفاق خاصی نیستیم . تصمیم ایران این فقط نشان میدهد که اگرآنها به رفتارشان ادامه دهند ما هم اقدام متقابل میکنیم.» دکتر آقامیری ادامه میدهد: «درواقع قصد ایران جلوگیری از روند یکسال اخیر است و میخواهد واکنشی نشان دهد تا طرف  مقابل هم به تعهدات خود عمل کند نه فقط ایران و این شاید آنها را حساس و فعال کند.» عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی در پاسخ به اینکه آیا این اقدام ایران بهانه جدیدی به تیم تندروی ترامپ نمیدهد، با قاطعیت میگوید: «خیر. پاسخ متقابل و قانونی ایران قبلا هم هیچ خطری نداشت و الان هم ندارد. رفتار ایران در چارچوب ان پی تی است.» صبریکساله ایران برای حسن نیت بود وی درباره اینکه آیا بهتر نبود این قبیل اقدامات همان زمان خروج آمریکا از برجام  انجام میشد ، میگوید: «آن زمان خود اروپایی ها هم نسبت به رفتار آمریکا عکس العمل نشان دادند و تلاش میکردند که ایران به سمت واکنش عصبی نرود مثل خروج زود هنگام از برجام یا شروع مجدد غنی سازی. رفتار ایران در ان زمان بیشتر مبتنی بر اعتماد به اروپایی ها بود و این اطمینان زمان برد.» وی ادامه میدهد: «میشد همان زمان عکس العمل جدی نشان داد ولی صبر کردیم ببینیم قولهای اروپایی ها جدی هست با نه و این انتظار طولانی شد.» آقامیری مهلت 60 روزه ایران را منطبق با برجام و هشداری به اروپایی ها میداند که اگر به قولهای خود عمل نکنند ایران به کاهش تعهدات خود ادامه خواهد داد. وی پیش بینی خود را بعد از مهلت 60 روزه ایران اینگونه مطرح میکند: «احتمال اینکه اروپایی ها دوباره وعده جدیدی بدهند زیاد است . تجربه نشان داده آنها در بسیاری مسائل  با آمریکا هماهنگ هستند.» اروپایی ها دوباره وعده خواهند داد وی می افزاید: «احتمالا ایران باید بر اساس برجام  بعد از دوماه وارد سازوکار داوری شود و براساس آن تصمیم گیری کند. مگر اینکه ایران بازهم وعده های اروپایی ها را بپذیرد و حرکتهای آنها را در راستای برجام تلقی کند.باز هم تاکید میکنم بعد از 60 روز هم اتفاق خاصی در روند موجود نخواهد افتاد.» وی به تجربه وعده سازوکار مالی اینستکس از سوی اروپا اشاره میکند و میگوید: «اروپایی ها دوباره وعده خواهتد داد و معتقدم در هماهنگی با آمریکا ما را باز ی میدهند.» چین قابل اعتماد نیست این استاد دانشگاه درباره واکنش دوطرف مهم دیگر برجام یعنی چین و روسیه هم معتقد است: «ما منتظر عکس العمل خاصی از انها نیستیم چون از قبل هم مواضع شان مشخص بود ولی درباره روسیه چون تبادل اورانیوم ما با روسیه است احتمال کمی دارد واکنش مثبتی در جهت منافع ما انجام دهد.» وی می افزاید:«بهر حال مشکل ما الان سه کشور اروپایی هستند که باید بن بست را باز کنند و چینی ها هم خیلی قابل اعتماد نیستند.» آقامیری درباره این تحلیل که آیا اقدام امروز ایران نشانه ای از تصمیم آینده برای خروج از برجام است نیز میگوید: «خیر بعید است. اگر اینگونه بود ایران میتوانست به سرعت این کار را انجام  دهد و تبعاتش را هم بپذیرد.چنانچه آقای رئیس جمهور هم چندبار این موضوع را نفی کرد و اعلام کرد خروج از رجام در دستور کار نیست.» عضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی درباره همزمانی تصمیم برجامی امروز ایران در آستانه تصمیم برای پیوستن یا نپیوستن به اف ای تی اف هم میگوید: «این دوارتباطی با هم ندارند، ایران میخواست در سالگرد برجام واکنشی نشان دهد.ضمنا شرط اروپا درباره FATF برای اجرایی شدن اینستکس  در شرایط فعلی بیشتر برای ایران دردسر درست میکند.» وی در پایان اظهار امیدواری میکند این تصمیم دیرهنگام اثربخش باشد و در جهت منافع ملی کشور باشد.     ###