ارز نیمایی به فوتبال نمی‌رسد اما...
سنجاق قفلی و سنگ‌پا مهم‌تر از برانکو و شفر!

پرسش:در شرایطی که واردات اقلامی مثل سنگ پا، چوب اسکی، شاخ و سنجاق قفلی رانت های کلانی پدید آورده، فوتبال در حسرت جذب بازیکن و مربی خارجی با ارز دولتی است. روزنامه شهروند امروز گزارش جالبی درباره اقلامی منتشر کرده که با دلار نرخ دولتی و 4200 تومانی وارد کشور شده اند. اقلامی که خیلی هایشان جزو مصارف روزمره عموم هم نیست و وارد نشدن آنها شاید اتفاق خاصی را رقم نزند. در گزارش منتشر شده آمده که تجارت با دلار 4200 تومانی در یکسال گذشته حدود 75 میلیارد تومان رانت به بار آورده و نمایندگان مجلس تحقیقات خود روی این موضوع را آغاز کرده اند. در بین اقلامی که روزنامه شهروند آنها را معرفی و عنوان کرده در سال 97 حجم وسیعی از آن خریداری و با دلار 4200 تومانی وارد کشور شده، سنگ پا، کیسه ادرار و سیفون، گل و میوه مصنوعی، ابزار بازی بولینگ، سنجاق قفلی، چوب اسکی، عینک آفتابی، شاخ و استخوان و صدف و ... دیده می شود. وسایلی غیر ضروری که شاید عدم واردات آنها نیز آسیبی به جامعه ایران و ایرانی نزند و جزو مصارف روزمره و ضروری مردم ایران نبوده و نخواهد بود. در ادامه میزان واردات اقلام عجیب آمده است: سنگ پا: ایران در 9 ماهه اول سال 97 بیشتر از 13 تن سنگ پا از کشورهای هند، چین و ترکیه وارد کرده است. بر اساس گزارشی که گمرک از آمار واردات 9 ماهه منتشر کرده است در این مدت 13 هزار و 733 کیلوگرم سنگ پا به ارزش 700 میلیون و 334 هزار و 619 ریال به ایران وارد شده است. ارزش دلاری این میزان واردات 18 هزار و 428 دلار تخمین زده شده است که اگر بخواهیم ارزش ریالی را بر ارزش دلاری تقسیم کنیم متوجه می شویم که واردات سنگ پاها به طور متوسط با دلار 3 هزار و 800 تومانی انجام شده است. کیسه ادرار و سیفون: کیسه ادرار و سیفون موارد جالب دیگری هستند که در فهرست واردات سال 97 دیده می شوند. بر اساس گزارش گمرک در 9 ماه ابتدای سال 97 چیزی حدود 9 تن کیسه ادرار به ارزش یک میلیارد و 319 میلیون و 580 هزار ریال به ایران وارد شده است. کیسه های ادرار از چین خریداری شده و اگر بخواهیم 35 هزار و 269 دلار را بر معادل ریالی آن تقسیم کنیم متوجه می شویم که کیسه های ادرار با دلار 3 هزار و 740 تومانی وارد شده اند. همچنین بر اساس گزارش گمرک 129 کیلوگرم سیفون توالت از پرتغال به ایران وارد شده است که ارزش ریالی آن 22 میلیون و 608 هزار ریال تخمین زده شده است. ارزش دلاری سیفون ها در گزارش گمرک 604 دلار است که اگر بخواهیم آن را بر معادل ریالی تقسیم کنیم متوجه می شویم که سیفون های توالت هم با دلار 3 هزار و 740 تومانی به ایران آمده است.   گل و میوه مصنوعی: آمار واردات گل و میوه مصنوعی با دلار 4200 تومانی حیرت آور است. بر اساس گزارش مقدماتی واردات 9 ماهه سال 97 چیزی حدود 400 هزار کیلوگرم گل و میوه مصنوعی از کشورهای چین، امارات، ترکیه و فرانسه و همین طور از منطقه آزاد اروند وارد شده است. ارزش این میزان واردات گل و میوه مصنوعی 44 میلیارد و 359 میلیون و 250 هزار و 40 ریال تخمین زده شده است و معادل دلاری آن یک میلیون و 109 هزار و 904 دلار است. حاصل تقسیم معادل ریالی و دلاری واردات گل و میوه مصنوعی به تفکیک نشان می دهد که غالب این محموله ها با دلار 4200 تومان وارد شده اند و در مجموع نیز بهای دلاری که برای واردات این نوع کالا در نظر گرفته شده است به طور میانگین 3 هزار و 996 تومان است.   سنجاق قفلی: سنجاق قفلی یکی دیگر از کالاهای به ظاهر اساسی است(!) که مشمول دلار 4200 شده است. براساس آمار 9 ماهه گمرک در سال 97 چیزی حدود 150 هزار و 640 کیلیوگرم سنجاق قفلی به ارزش 7 میلیارد و 975 میلیون و 95 هزار و 600 ریال به کشور وارد شده است که بابت آن 202 هزار و 282 دلار هزینه شده است. ابزار بازی بولینگ: دلار 4200 تومانی برای واردات ابزار بازی بولینگ یکی دیگر از پدیده های فهرست واردات گمرک در سال 97 است. بر اساس گزارش گمرک نزدیک به 40 تن ابزار بولینگ به ایران وارد شده است. ارزش ریالی این ابزار معادل 6 میلیارد و 696 میلیون و 93 هزار و 19 ریال بوده است. معادل دلاری این میزان واردات 159 هزار و 430 دلار برآورد شده است.   چوب اسکی: واردات عجیب چوب اسکی روی آب و وسایل ورزش های آبی از دیگر پدیده های فهرست واردات سال 97 با دلار 4200 تومانی است. بر اساس گزارش گمرک از واردات 9 ماهه بالغ بر 465 تن چوب اسکی و وسایل ورزش های آبی به ارزش 65 میلیارد و 862 میلیون و 204 هزار ریال بوده است که معادل دلاری آن یک میلیون و 568 هزار و 740 دلار تخمین زده شده است. عینک آفتابی: 10 تن عینک آفتابی در 9 ماهه اول سال 97 به کشور وارد شده است. بر اساس گزارشی که گمرک منتشر کرده برای واردات عینک آفتابی رقمی بالغ بر 54 میلیارد و 998 میلیون و 617 هزار و 350 ریال هزینه شده است که معادل ریالی آن در حساب و کتاب های گمرکی یک میلیون و 303 هزار دلار بوده است. شاخ: بر اساس گزارش منتشر شده گمرک در 9 ماه ابتدای امسال رقمی معادل 29 میلیارد و 341 میلیون و 530 هزار ریال صرف واردات این نوع کالای عجیب شده که معادل دلاری آن 861 هزار دلار اظهار شده است. تقسیم معادل ریالی به دلاری نشان می دهد که این کالا به صورت میانگین با دلار 3 هزار و 400 تومان به کشور وارد شده است. *** با در نظر گرفتن این موضوع می شود، یک مقایسه جالب میان واردات کالای مصرفی با جذب بازیکنان و مربیان خارجی در فوتبال انجام داد. جایی که با دستور دولت و وزارت ورزش جذب خارجی ها در فوتبال ایران از سال گذشته دیگر با دلار دولتی صورت نمی گیرد و ارزی که باشگاه ها و تیم های ملی فوتبال باید به خارجی های تحت استخدام شان پرداخت کنند کاملا آزاد تهیه می شود. همین موضوع باعث می شود تیم های فوتبال برای جذب مربیان و بازیکنان خارجی مبالغ گزافی را هزینه کنند و این مساله مشکلات زیادی پدید می آورد. شرایط موجود برخی باشگاه های کم توان را از جذب خارجی ها منصرف کرده و کم نیستند باشگاه های لیگ برتری که قید بازیکن و مربی خارجی را زده اند و از نفرات داخلی استفاده می کنند. باشگاه هایی که از مربی یا بازیکن خارجی استفاده می کنند هم معمولا در پرداخت حق و حقوق آنها به مشکل می خورند. نمونه بارز این مساله را در باشگاه های بزرگی استقلال و پرسپولیس هم شاهد هستیم. جایی که مثلا پرسپولیس با وجود اینکه بعد از نایب قهرمانی در آسیا مبلغ خوبی به عنوان پاداش دریافت کرده اما با تاخیر چند ماه هنوز نتوانسته خواسته های مالی برانکو ایوانکوویچ را برآورده کند. یا استقلالی ها نیز این بحث را در قبال وینفرد شفر و ستاره های خارجی خود دارند و از پرداخت به موقع مبالغ قرارداد آنها بازمانده‌اند. اگرچه در فوتبال ایران نمونه های زیادی وجود داشته که بازیکنان و مربیان نه چندان مطرح خارجی که اصطلاحا «بنجل» خوانده می‌شوند، با دلار دولتی در گذشته به ایران آمدند و نتوانستند در ترکیب تیم‌های لیگ برتری انتظارات را برآورده کنند اما در مقطع کنونی با توجه به بالا بودن نرخ ارز باشگاه ها نیز به ندرت تن به جذب بی کیفیت های خارجی می دهند. از طرف دیگر مربیان و بازیکنان خوب خارجی که به درد تیم های لیگ برتری بخورند، هزینه کمی ندارند. مثلا اگر یک بازیکن خارجی 300 هزار دلار قیمت داشته باشد با نرخ کنونی ارز باشگاه باید عددی بالغ بر 4 میلیارد تومان برای جذب او هزینه کند. مبلغی که می تواند با آن چند بازیکن داخلی باکیفیت به خدمت گرفت. از سوی دیگر با توجه به مشکلات اقتصادی که کل کشور و فوتبال را در بر گرفته، انتظار کمک از مسئولان دولتی به این رشته پرطرفدار می شود. فوتبال به عنوان یکی از محبوب ترین ها در بین عموم جامعه این حق را دارد که از برخی تسهیلات دولتی استفاده کند و بتواند گلیم خود را از آب گل آلود کنونی بیرون بکشد. در حال حاضر در لیگ برتر تیمی را پیدا نمی کنید که مشکل مالی نداشته باشد و در مقاطع مختلف زمانی شاهد انتشار اخباری مبنی بر اعتصاب در تمرینات تیم های لیگ برتری هستیم. حال این شرایط برای باشگاه هایی که نفرات خارجی در استخدام خود دارند، مشکل تر است. به عبارت بهتر فوتبال با توجه به اینکه قطعا از نظر نشاط اجتماعی و سرگرمی جوانان مهم تر از واردات سنگ پا و گل مصنوعی و ابزار بولینگ و اسکی و... است، نیازمند توجه بیشتر دولتی ها است. در اختیار داشتن ارز دولتی برای باشگاه های لیگ برتری و تیم های فوتبال اتفاق خوبی است که می تواند آنها بسیاری از مشکلات را حل کند. فوتبالی از در اختیار داشتن حقوق و درآمدهای قانونی خود در سطح کشور برخوردار نیست، اگر بتواند برای جذب نفرات مطرح خارجی ارز دولتی در اختیار داشته باشد، بسیاری از مشکلاتش کاهش پیدا می کند و باشگاه ها با جانی دوباره می توانند به حیات خود ادامه دهند. از طرف دیگر فوتبال همواره در بحث ایجاد شغل هم موثر بوده؛ همچنین سرگرمی جوانان و توجه عموم مردم به فوتبال می تواند بسیاری از چالش ها و معضلات را در سطح جامعه کاهش دهد و این شرایط است که نیاز فوتبال به کمک های دولتی را بیشتر نمایان می کند. دولت که هرگز نتوانسته قدمی در جهت دریافت حقوق باشگاه‌ها از طریق حق پخش تلویزیونی بردارد، شاید با انتشار این لیست باید نسبت به عملکرد خود در ورزش بیشتر پاسخگو باشد. جایی که ممکن است فوتبال ایران چهره‌هایی مثل برانکو و وینفرد شفر را از دست بدهد؛ به این دلیل که باشگاه‌ها ناتوان از دریافت ارز نیمایی به دلیل صرف آن در اولویت‌هایی مثل سنگ پا و سنجاق قفلی هستند!   ###