احتمال اعلام تصمیم آمریکا علیه سپاه پاسداران

پرسش- بر اساس آنچه دو رسانه انگلیسی‌زبان منتشر کرده‌اند، یک گام ضدایرانی دیگر از سوی دونالد ترامپ در پیش است. شنیده شده که او دوشنبه، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران را به‌عنوان سازمانی تروریستی اعلام می‌کند. روزنامه گاردین با استناد به گزارشی از وال‌استریت ژورنال و خبرگزاری رویترز به نقل از سه مقام آمریکایی نوشته‌اند که دولت آمریکا در راستای «کمپین فشار حداکثری»  قصد دارد مقدماتی را فراهم ‌کند تا دوشنبه این اقدام را آشکار کند. ایسنا به نقل از روزنامه گاردین نوشته که این نخستین باری خواهد بود که آمریکا نیروهای مسلح یک حکومت خارجی را به‌عنوان یک گروه تروریستی می‌خواند.  وزارت امور خارجه آمریکا از ارائه توضیحاتی درباره این خبر در روز جمعه خودداری کرد. این تصمیم در حالی قرار است اتخاذ شود که پیش‌تر سپاه پاسداران تحت تحریم‌های شدیدی قرار گرفت و مقامات ارشد این نهاد نظامی نیز قبلا تحریم شده‌ بودند. شاخه برون‌مرزی سپاه پاسداران، یعنی سپاه قدس نیز پیش‌تر تحریم شده بود. اما تروریستی اعلام‌کردن سپاه می‌تواند به‌شدت نگران‌کننده و حساسیت‌زا باشد. پیش‌از‌این ایران در واکنش به احتمال تروریستی اعلام‌شدن سپاه پاسداران واکنش‌های تندی نشان داده بود. محمدعلی جعفری، فرمانده کل سپاه پاسداران پیش‌ازاین در واکنش به احتمال تروریستی اعلام‌شدن سپاه گفته بود اگر سپاه در فهرست گروه‌های تروریستی قرار بگیرد و اگر تحریم شود، ایران هم نیروهای آمریکایی را هم‌سنگ داعش خواهند دانست و نیروهای نظامی آمریکا باید تا شعاع دوهزارکیلومتری (برد موشک‌های ایران) از این کشور فاصله بگیرند. بهرام قاسمی، سخنگوی وزارت امورخارجه ایران هم اکتبر دو سال پیش و با بالاگرفتن گمانه‌زنی‌ها درباره اتخاذ چنین تصمیمی از سوی دولت آمریکا گفته بود: «پاسخ ایران به این اقدام کوبنده خواهد بود». بی‌بی‌سی نیز در گزارشی نوشته در چند سال گذشته و به‌ویژه پس از به‌قدرت‌رسیدن دونالد ترامپ و دولت جمهوری‌خواه او بارها گزارش‌های مشابهی در‌این‌باره منتشر شده است. منتقدان چنین اقدامی بارها به کاخ‌سفید هشدار داده‌اند که تروریستی‌خواندن سپاه پاسداران ایران می‌تواند پیامدهای خطرناکی برای نیروهای نظامی و اطلاعاتی آمریکا در پی داشته باشد. این در حالی است که سال گذشته دونالد ترامپ اقدامی مشابه این کرد که تا مدت‌ها این تردید را ایجاد کرده بود که سپاه به‌عنوان یک نهاد تروریستی اعلام شده است. کنگره آمریکا جولای ۲۰۱۷ لایحه‌ای را تحت عنوان «مقابله با دشمنان آمریکا از طریق تحریم‌ها» تصویب کرد که به قانون «کاتسا» معروف شد و سه کشور ایران، روسیه و کره شمالی را هدف قرار داد. این لایحه با امضای دونالد ترامپ به قانون تبدیل شد. قانون کاتسا این اختیار را به رئیس‌جمهور ایالات متحده می‌داد که تحریم‌هایی را علیه سپاه و «اشخاص خارجی مرتبط» با آن اعمال کند. برخی کارشناسان معتقدند که دولت آمریکا با اتکا به این قانون و دیگر اختیارات ریاست‌جمهوری می‌تواند سپاه پاسداران را یک سازمان تروریستی قلمداد کند و کلیت آن را تحت تحریم‌های اولیه و ثانویه ایالات متحده قرار دهد». مهرماه 96 بود که در راستای افزایش فشارهای حداکثری به ایران وزارت دارایی آمریکا نهاد سپاه پاسداران را در فهرست تحریم‌هایش قرار داد. سپاه پاسداران ایران قبلا هم به اتهام نقض حقوق بشر تحریم شده بود اما طبق قانون کاتسا تحریم به بهانه حمایت از تروریسم انجام می‌شود. بی‌بی‌سی آن زمان در گزارشی نوشته بود که دولت آمریکا دو فهرست برای دسته‌بندی اشخاص و نهادهایی دارد که آنها را تروریستی یا حامی تروریسم می‌خواند. نام سپاه پاسداران به‌عنوان یک نهاد برای اولین بار در یکی از این دو فهرست قرار گرفته است. «دو فهرست تحریم ملقب به کاتسا به این شرح تقسیم‌بندی شده‌اند: ۱. نهادهای تروریستی خارجی (به اختصار اف‌تی‌او): این مهم‌ترین فهرست گروه‌هایی است که آمریکا تروریستی می‌خواند و مسئول تهیه آن وزارت خارجه است. معنای دیگر قرارگرفتن در این فهرست، رویارویی نظامی و دفاعی با نیروهای آمریکایی است. سازمان منافقین پیش‌تر در این فهرست قرار داشت اما نام این گروه سال‌های اخیر حذف شده است. داعش، جندالله، حماس، القاعده و... همچنان در این فهرست هستند. 2. اشخاص یا نهادهای معرفی‌شده با عنوان تروریست جهانی (به اختصار اس‌دی‌جی‌تی): این فهرست از نظر تبعات بین‌المللی یک پله پایین‌تر است. این لیست از سال ۲۰۰۱ بر اساس فرمان اجرائی جورج بوش به شماره ۱۳۲۲۴ شکل گرفت. بر اساس همین فرمان حالا دونالد ترامپ دستور داده نام سپاه پاسداران به این فهرست اضافه شود. نیروی قدس سپاه قبلا در این فهرست بوده است». با این حال تفسیرگران آن قانون معتقدند که سپاه پاسداران به‌طور مشخص و به تفسیر وزارت دارایی آمریکا، به‌عنوان نهاد تروریستی شناخته نشده است. بلکه به خاطر آنچه حمایت از تروریسم خوانده‌اند، تحریم شده است. وزیر خارجه آمریکا معتقد است که ترامپ برای پرهیز از رویارویی مستقیم این اقدم را نکرده است. اما با توجه به اخبار او قرار است روز دوشنبه این تصمیم را اتخاذ کند و کارشناسان می‌گویند که مشخص نیست تروریستی معرفی‌کردن سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران تا چه حد تغییراتی محسوس ایجاد کند. این تصمیم می‌تواند خطر درگیری نظامی بین نیروهای آمریکایی و ایران در منطقه را افزایش دهد. علاوه بر خطر و احتمال درگیری نظامی بین این دو کشور، ترس شرکت‌های خارجی برای همکاری با ایران بیش‌از‌پیش افزایش پیدا می‌کند و این موضوع به‌ویژه در طرح‌های توسعه‌ای کلان کشور که توسط قرارگاه خاتم‌الانبیا اجرا می‌شود، نگران‌کننده‌تر خواهد بود. ریچارد نفیو، مسئول سابق هماهنگ‌کننده سیاست تحریم‌ها در وزارت امور خارجه آمریکا و نویسنده کتاب هنر تحریم‌ها می‌گوید: «صراحتا، من معتقد به این نیستم که این با سیاست تحریم‌ها در وزارت امور خارجه که عاملان غیردولتی را هدف قرار می‌داد، سازگار باشد». مقامات ارشد پنتاگون نگران این هستند که چنین اقدامی موجب تحریک بروز واکنش‌هایی شدید علیه نظامیان آمریکا در منطقه شود. حشمت‌الله فلاحت‌پیشه، رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس در واکنش به احتمال تروریستی اعلام‌شدن سپاه پاسداران در صفحه توییتر خود نوشت: «در صورت قرار‌دادن سپاه در فهرست گروه‌های تروریستی آمریکا، نظامیان این کشور را در کنار داعش در فهرست سیاه تروریست‌ها قرار می‌دهیم». به گزارش ایسنا، منوچهر متکی، وزیر امور خارجه پیشین ایران نیز در صفحه توییتر خود نوشت: دولت و کنگره #آمریکا هرروز به‌دنبال طراحی توطئه جدیدی علیه ایران هستند. گفته شده طی روزهای آتی برخورد با #سپاه_پاسداران را به‌دنبال #تحریم چندی پیش وزارت اطلاعات در برنامه دارند. حال که دولت پیش‌قدم نمی‌شود، انفعال مجلس (خصوصا دوستان کمیسیون امنیت‌ملی و سیاست‌خارجی) پذیرفتنی نیست. منبع : شرق