منطقه شیعه‌نشین غرب کابل؛ قربانی بی‌سروصدای 'کشتار داعش'
پرسش:نزدیک به ۵۰ کشته و ۷۰ زخمی، تازه‌ترین قربانیان حمله در قلب منطقه هزاره‌نشین غرب کابل است. غرب شهر کابل با مرکزیت دشت برچی، در دهه هفتاد خورشیدی بهای سنگینی را برای جنگ احزاب مجاهدین پرداخت. این منطقه در اثر پرتاب گلوله سلاح‌های سبک و سنگین احزاب درگیر جنگ به شدت ویران شد.
پرسش:نزدیک به ۵۰ کشته و ۷۰ زخمی، تازه‌ترین قربانیان حمله در قلب منطقه هزاره‌نشین غرب کابل است. غرب شهر کابل با مرکزیت دشت برچی، در دهه هفتاد خورشیدی بهای سنگینی را برای جنگ احزاب مجاهدین پرداخت. این منطقه در اثر پرتاب گلوله سلاح‌های سبک و سنگین احزاب درگیر جنگ به شدت ویران شد.
تعدادی زیادی از ساکنان این منطقه هم در این حملات کشته شدند. سرانجام با تهاجم همه جانبه گروه طالبان در واپسین روزهای دولت به رهبری برهان الدین ربانی، رئیس جمهور وقت، ساکنان این منطقه بیشتر سنگینی حضور این جنگجویان را احساس کردند.
با سقوط گروه طالبان و روی کار آمدن دولت به رهبری حامد کرزی، رئیس جمهوری پیشین و تا حدود سه سال پیش، این منطقه از شهر کابل، آرام‌ترین بخش پایتخت بود.
با ظهور گروه موسوم به دولت اسلامی، (داعش) در افغانستان، ابتدا در حد زنگ خطر، هشدارهایی در باره شروع یک جنگ فرقه‌ای دیده شد. اما همان موقع، بسیاری رهبران افغانستان گفتند که این کشور وارد ورطه این نوع جنگ نخواهد شد.
افغانستان با توجه به تجربه تلخی که از جنگ‌های گروهی و در مواردی قومی دارد، باور عموم بر اینست که تنش بیشتر بین رهبران اقوام و گروه‌های مختلف قومی پیش رفته اما هرگز وارد نزاع مذهبی نشده است.
حق نشر عکس EPA
داعش هرچند به صورت هدفمند در مناطق شرقی و شمال افغانستان به گروه‌های مختلف حمله کرده است، اما با بریدن گلوی شماری از گروگان‌های هزاره در سال ۲۰۱۵ در ولایت زابل در جنوب افغانستان، نشان داد که کشتن هزاره‌ها و شیعه‌ها ظاهرا در اولویت این گروه قرار دارد.
گروه داعش ابتدا به مراکز مذهبی شیعه‌ها در مزار شریف در شمال، هرات در غرب و کابل، در مرکز این حملات را شروع کرد. اما حمله به گردهم‌آیی بزرگی موسوم به جنبش روشنایی در غرب شهر، اهداف داعش را فراتر از اماکن یا گردهم آیی‌های مذهبی قرار داد. هرچند اعضای جنبش مدعی اند که حمله به آنها در دهمزنگ کابل کار داعش نبوده است.
اما حمله به مراکز آموزشی هزاره‌ها و شیعه‌ها در غرب شهر با حمله مرگبار داعش به یک مرکز فرهنگی موسوم به تبیان رقم خورد. حدود پنجاه نفر در این حمله کشته و بیشتر از این تعداد زخمی شدند.
تلاش دیگر، حمله نافرجام انتحاری داعش به یک مرکز فرهنگی دیگر در این منطقه از شهر بود. مهاجم در داخل یک کلاس بزرگ درس خود را رسانده اما پیش از فشار دادن کلید جلیقه انفجاری‌اش، توسط گلوله محافظان آموزشگاه از پای در آمده بود.
بدنبال این حمله، ترس و وحشت در غرب شهر حکم فرما شد. بسیاری از مراکز آموزشی بزرگ، تدابیر امنیتی‌شان را شدت بخشیدند و برخی خانواده‌ها ترجیح دادند که فرزندان‌شان را به این مراکز نفرستند.
این حملات حتی بر مراکز فروش هم تاثیر گذاشته بود و بسیاری خانواده‌ها از رفتن به فروشگاه‌های بزرگ و مزدحم تا حدی خودداری می‌کردند.
افزایش فعالیت داعش در ننگرهار، پایگاه اصلی این گروه در شرق و ولسوالی درزآب در ولایت شمالی جوزجان، ظاهرا باعث شده بود که ساکنان منطقه دشت برچی در غرب کابل احساس آرامش کنند.
اما حمله مرگبار امروز بار دیگر این منطقه را در شوک فرو برد. کسانی‌که در این حمله کشته شدند بیشتر زیرسن ۱۸ بودند. اجساد تعدادی از دختران هم در میان قربانیان دیده می‌شود.
حق نشر عکس Reuters
پیش از این و به خصوص در قضیه سربریدن گروگان‌های هزاره در زابل توسط داعش، بسیاری مردم انتظار داشتند رهبران هزاره و شیعه حاضر در دولت با استفاده از نفوذ و قدرت شان، دستگاه‌های امنیتی را تحت فشار بگذارند و مانع وقوع این رویدادها شوند. اما به نظر میرسد که حالا بسیاری مردم، امیدی زیادی به این رهبران ندارند.
تصور حاکم در میان مردم غرب شهر هم این است که خود را بی‌دفاع در برابر حملات داعش می‌بینند. هرچند از شروع محرم امسال دولت به کمک دسته‌های خودجوش امنیتی در این منطقه آمد، اما این همکاری ظاهرا باعث شده که داعش توجه‌اش را به اهداف آسان‌تر متمرکز کند.
بسیاریهای از هزاره‌ها بر این نظر هستند که در بیش از یک ونیم دهه گذشته هیچ وقت تا این اندازه از دولت و دستگاه‌های امنیتی بیرون انداخته نشده‌اند. به باور این‌ها کاهش حضور افراد موثر این قوم در این دستگاه‌های امنیتی آنها را در برابر حملات داعش و دیگر گروه‌ها به شدت آسیب پذیر ساخته است.
برخی بیرون شدن ژنرال مراد علی مراد، معین ارشد امنیتی وزارت داخله/کشور از این وزارت و خروج برخی ژنرال‌ها و چهره‌های موثر دیگر را از دستگاه‌های مثل وزارت دفاع در همین راستا تفسیر می‌کنند.
حق نشر عکس Reuters
###