ملاحظاتی در روند مثبت اندیشی مردم آمریکا به ایران
* دکتر حبیب الله معظمی

پرسش:دکتر حبیب الله معظمی در روزنامه آرمان یکشنبه 21 مرداد نوشت: رویترزدیروز (شنبه) در خبری مهمی از نتایج نظرسنجی صورت گرفته از مردم آمریکا و کاهش نگرش منفی آمریکایی‌ها نسبت به جمهوری اسلامی ایران خبر داد.

خبرگزاری رویترز می‌گوید در یک نظرسنجی که ماه گذشته اجرا کرده آمریکایی‌ها نسبت به سه سال پیش ایران را کمتر یک تهدید امنیتی جدی دانسته‌اند و در عوض روسیه را بیش از پیش تهدید علیه خود محسوب می‌کنند.

در این نظرسنجی که رویترز آن را یک بار در بهار سال ۲۰۱۵( 1394 شمسی) و برای بار دوم در ماه ژوئیه(تیر) امسال انجام داده بیش از ۳۰۰۰ هزار نفر شرکت کرده‌اند و نظر خود را در حوزه های تهدید فوری و جدی، تهدید متوسط یا عدم اطمینان؛ تهدید کم و فقدان تهدید ارایه کرده‌اند.

آن طور که نمودارهای نظرسنجی رویترز نشان می‌دهد از ۳۲۷۵ شرکت‌کننده در نظرسنجی بهار ۲۰۱۵ حدود ۳۰ درصد ایران را یک تهدید فوری برای ایالات متحده ارزیابی کرده بودند در حالی که نمودار این نظرسنجی (از ۴۴۷۱ نفر) در ماه گذشته میلادی به ۲۲ درصد کاهش یافته است.

در عوض درصد آنهایی که در سال ۲۰۱۵ ایران را تهدیدی متوسط تلقی می‌کردند از ۱۷.۷ درصد به ۲۰.۷ درصد افزایش پیدا کرده است.

این نظرسنجی همچنین نشان داده است که تعداد کسانی که در سال ۲۰۱۵ ایران را هرگز تهدیدی برای آمریکا محسوب نمی‌کردند افزایش یافته و از ۴ درصد در سال ۲۰۱۵ به ۷ درصد در سال جاری میلادی رسیده است.

نتایج دو نظرسنجی رویترز از آن لحاظ می‌تواند حائز اهمیت تلقی شود که در بازه زمانی امضای توافق هسته‌ای میان ایران و شش قدرت جهانی در سال ۲۰۱۵ (در دوران ریاست جمهوری باراک اوباما) و اکنون پس از خروج ایالات متحده از این توافق نامه در دوران ریاست جمهوری دونالد ترامپ روی داده است.

این نظر سنجی را به دلایل و ملاحظات زیر باید جدی گرفت و براساس آن اقدام کرد:

1- نظرسنجی در جامعه ای مثل آمریکا که از پیشروان آن بشمار می آید، دارای اعتبار زیاد است و دقیق و حقیقی محسوب می شود. نظرسنجی هم نشانگر مکنونات قلبی مردم آمریکا نسبت به یک موضوع و هم مبنا و جهت دهنده تصمیم گیری ها در این کشور بشمار می آید.

2- در ایران نیز نه تنها کلاً نظر سنجی بایستی محل اعتنا و مراجعه قرار بگیرد بلکه باید نتایج این نظرسنجی در تصمیم گیری ها و جهت گیری ها مورد توجه قرار باشد.

3- کاهش نگرش منفی مردم آمریکا نسبت به ایران را که در واقع افزایش نگرش مثبت تلقی می شود، برخلاف  هجمه سنگین و نگرانی آفرینی شدید وکم سابقۀ مدیریت کنونی کاخ سفید تحت رهبری دونالد ترامپ نسبت به ایران و همراهی رسانه هایی همچون فاکس نیوز با آن، رخ داده است.

4- این افزایش نگرش مثبت آمریکایی نسبت به ایران را باید ناشی از درستی راه ایران منتج به برجام و حرکت صحیح ایران در قالب وفاداری به این معاهده بین المللی و اعتماد آفرینی ایران و جلب افکار عمومی جهان از سوی تهران تلقی کرد.

5- این نگرش را می توان نشانۀ شکست هیات مدیره کنونی کاخ سفید تلقی کرد که می تواند عملاً در انتخابات چند ماه آینده کنگره خود را در آرای مردم آمریکا متجلی سازد .

6- نتایج این نظرسنجی شاهدی دیگر بر تقابل میان رسانه ها ( بعنوان کانون اصلی افکار عمومی ساز) و گروه های مدنی (دیگر کانون افکار عمومی ساز و نیز تجلی افکار عمومی) آمریکا با دولت ترامپ و نظرات و تصمیمات وی دانست .

7- اما ما در ایران دست کم در سه گروه صنفی زیر ضمن ارتباط برقرار کردن با افکار عمومی آمریکا و همتایان آمریکایی این سه گروه، بایستی نتایج این نظرسنجی را جدی گرفته و تقویت کنیم. این تقویت در چهارچوب انتظار از گروه های مدنی برای اقدام در شرایط جدید برای مقابله با تحریم های غیر قانونی و یک جانبه گرایی آمریکا تعریف می شوند. لازم به توضیح است گروه های مدنی در ایران برخاسته از عارضه ای تاریخی نه درقبال صرفاً شرایط کنونی و سخت بازگشت تحریم های ترامپ بلکه همواره خنثی عمل کرده و چنین شرایطی را مساله دولت دانسته و نسبت به آن احساس مسوولیت نشان نداده اند:

الف- گروه روزنامه نگاران و رسانه : انجمن های صنفی روزنامه نگاران و رسانه های ایران با همتایان خود به صورت گروهی و یا انفرادی و موضوعی ارتباط برقرار کنند. و آنها را با واقعیت های ایران بیشتر آشنا کنند.در این میان بخش های دولتی روزنامه نگاری و معاونت مطبوعاتی ارشاد به دلیل برخورداری از امکانات از روزمرگی خارج شوند و به تامین این فعالیت ها مبادرت ورزند.

ب- استادان دانشگاه: استادان دانشگاه همواره مورد خطاب دولت مردان برای تحرک جهت روشنگری درجامعه بوده اند؛ که ضمن اینکه چنین تحرکی را شاهد نبوده ایم که شاید ناشی از رکود عمومی در دانشگاه های ماست، نتایج این نظرسنجی بهانه ای را برای خلق فرصت جدید برای ایفای نقش آنها، فراهم ساخته است.دانشکده های غیرفعال و بی تحرک و ساکت روزنامه نگاری و ارتباطات ما در این میان نقش بیشتری دارند و لازم است فعال شوند.

ج- هنرمندان: انتظار می رود که هنرمندان ما بخصوص آنها که در هالیوود شناخته شده ترند، بویژه آنها که به برخی وقایع سیاست داخلی واکنش نشان می دهند، بخاطر مردم و شرایط سخت پیش رویشان تحرک داشته باشند و دست کم مثل بعض از سینماگران آمریکا که از ترامپ و سیاست هایش تا دارفور در سودان موضع می گیرند و نظر می دهند، فعال شوند.

البته تسهیل کننده فعالیت این سه گروه مدنی، انبساط نظر و نگاه دستگاه های نظارتی و حراستی در قبال ارتباط میان آنها با آمریکایی هاست. همانطور که چندی پیش دکتر غلامی وزیر علوم خواستار استثنا قائل شدن استادان دانشگاه  در موضوع ممنوعیت بکارگیری دو تابعیتی ها شد.

###