ترکیه به کشورهای جهان: رای خود را به دلار نفروشید

پرسش:ساعاتی پیش از رای‌گیری درباره پیش‌نویس قطعنامه‌ای در مجمع عمومی سازمان ملل متحد علیه تغییر موضع آمریکا در مناقشه اسرائیل و فلسطین، ترکیه جلوی آمریکا ایستاده و از کشورهای جهان خواسته تا برای "مشتی دلار" رایشان را به آمریکا "نفروشند."

رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه، در یک سخنرانی گفته که امیدوار است کشورهای جهان با رای موافق به این قطعنامه پیشنهادی به آمریکا "درس بدهند".

پیش‌نویس قطعنامه مورد مناقشه را یمن، رئیس گروه کشورهای عربی، و ترکیه، رئیس سازمان همکاری‌های کشورهای اسلامی، نوشته‌اند.

قطعنامه پیشنهادی نمونه همان است که آمریکا در شورای امنیت سازمان ملل وتو کرد.

بعد از آنکه دونالد ترامپ، بعد از دهه‌ها، موضع آمریکا را تغییر داد و بیت‌المقدس را به پایتختی اسرائیل به رسمیت شناخت، چهار روز پیش مصر پیش‌نویس قطعنامه‌ای را ارائه داد که بدون نام بردن از ایالات متحده، خواهان تغییر موضع مجدد این کشور شده بود.

در میان پانزده کشوری که در شورای امنیت سازمان ملل عضو هستند، آمریکا با حق وتویی که تنها در اختیار پنج کشور است، از تصویب این قطعنامه جلوگیری کرد. چهارده کشور دیگر که شامل هم‌پیمانان اروپایی آمریکا هم می‌شدند به این پیش‌نویس رای مثبت دادند.

همان روز بود که فرستادگان یمن و ترکیه به نمایندگی از کشورهای عربی و اسلامی خواهان طرح این پیش‌نویس در مجمع عمومی سازمان ملل متحد شدند. هیچ کشوری حق وتو در مجمع عمومی ندارد.

'یک عالم پس‌انداز می‌کنیم'

آمریکا از طرح بحث درباره عملکردش در مجمع عمومی سازمان ملل آشکارا ناخشنود است. نیکی هیلی، فرستاده دائم آمریکا به سازمان ملل متحد، گفت نام کشورهایی که به این پیش‌نویس رای مثبت بدهند برای تنبیه به رئیس جمهوری آمریکا داده خواهد شد.

دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا، پا را از این هم فراتر گذاشت و گفت که آمریکا کمک‌هایش به این کشورها را قطع خواهد کرد. او گفت: "آنها میلیون‌ها دلار پول می‌گیرند و بعد ضد ما رای می‌دهند. خب، ما حواسمان به آن رای‌ها است."

ترامپ در گفتگویی با خبرنگاران جمله اش را این طور به پایان برد: "بگذارید ضد ما رای بدهند. یک عالم پس‌انداز می‌کنیم. برایمان اصلا مهم نیست."

آمریکا سالهاست که برای توسعه اقتصادی، صلح و دلایل دیگر به کشورهای مختلف کمک می‌کند. اسرائیل از این کمک‌ها بهره بسیاری می‌برد همین طور بعضی از کشورهای اسلامی مثل، مصر، پاکستان، اردن، افغانستان و فلسطینی‌ها.

پیشتر در اعتراض به اینکه یونسکو فلسطین را به رسمیت شناخته بود، آمریکا از سازمان فرهنگی ملل متحد خارج شده و کمک هایش به این نهاد را قطع کرده بود.

'خواسته دموکراتیک'

بسیاری از دیپلمات‌ها این تهدید آمریکا را اقدامی نمایشی برای مصارف داخلی عنوان می‌کنند. اما رئیس جمهوری ترکیه آن را جدی گرفت و به شدت به آن انتقاد کرد.

اردوغان گفت: "آقای ترامپ تو نمی‌توانی "خواسته دموکراتیک" مردم ترکیه را با دلارهایت بخری. تصمیم ما واضح است."

او خطاب به رهبران جهان گفت: "به همه دنیا می‌گویم: هیچ وقت این فکر به سرتان نزند که تلاش‌های آزادی خواهانه (دموکراتیک) تان را به مشتی دلار بفروشید."

اردوغان ابراز امیدواری کرد که رای گیری روز پنجشنبه منجر شود که آمریکا "درسی بیاموزد".

اسرائیل هم که حالا بعد از سال‌ها مهمترین متحدش پایتخت انتخابی‌اش را به رسمیت شناخته پیش از رای‌گیری قطعنامه احتمالی را محکوم کرده است.

نخست وزیر اسرائیل سازمان ملل متحد را "خانه دروغ" نام داد و گفت: "اسرائیل پیش از رای گیری آن را رد می‌کند."

فلسطینی‌ها و اسرائیلی‌ها هر دو می‌خواهند که بیت المقدس پایتختشان باشد. جامعه بین الملل تا همین چند وقت پیش در این مورد هیچ موضعی نمی‌گرفت و آمریکایی‌ها همیشه می‌گفتند که حل مسئله پایتختی بیت المقدس باید آخرین مسئله ای باشد که در گفتگوهای صلح فلسطین و اسرائیل مورد بحث قرار می‌گیرد.

 

 

###