تشر امام به شورای نگهبان ؛
علی مطهری: مدافعان حجاب اختیاری هم باید در مجلس نماینده داشته باشند

پرسش: مطهری افزود: صلاحیت‌ها باید رصد شود، ولی کسانی باید رد شوند که یک فساد مالی بزرگ یا فساد اخلاقی مهمی داشته باشند، نه هرکسی که برای خودش نظری دارد؛ حتی ممکن است در یک جایی نظری خلاف نظر رسمی نظام داشته باشد. ما نمی‌توانیم او را به این دلیل رد کنیم.

علی مطهری در نخستین برنامه از مجموعه «حضور» در سال جدید در حسینیه جماران با بیان اینکه ما نباید اجازه دهیم جمهوری بودن نظام کمرنگ شود، گفت: آن جاهایی که منطقه الفراغ است و واقعاً حکم صریحی نیست، اینجا میل و حرف مردم رعایت شود و جاهایی که مردم حق دخالت دارند، آنجا محدود نشود و به گونه‌ای نشود که اراده مردم کمرنگ شود. برای مثال در دو انتخابات اخیر مجلس یازدهم و ریاست جمهوری سیزدهم، به نظرم خیلی خوب عمل نشد و خیلی افراد صرفاً به دلیل انتقاد، رد صلاحیت شدند؛ یا در انتخابات ریاست جمهوری، افرادی که می‌توانستند کاندیدا شوند و انتخابات پرشورتری داشته باشیم، این کار اتفاق نیفتاد.

در نخستین برنامه از مجموعه «حضور» در سال جدید، «دکتر علی مطهری» به میزبانی «محمدحسین رنجبران» در حسینیه جماران به واکاوی اندیشه‌های امام روح‌الله درباره جمهوریت نظام و ماجرای همه‌پرسی قانون اساسی و بررسی شرایط امروز پرداخت.

مطهری در این برنامه با اشاره به نگاه حضرت امام(ره) به تشکیل حکومت جمهوری اظهار داشت: نگاه امام به حکومت اسلامی از ابتدا به شکل جمهوری بوده است. جایی که بحث ولایت فقیه را مطرح کردند به صراحت می‌گویند که حکومت اسلامی با ملوکیت اسلامی یعنی سلطنت اسلامی یا حکومت موروثی سازگار نیست.

وی افزود: طبعاً وقتی سلطنت نفی می‌شود، حکومت باید به شکل جمهوری باشد؛ یعنی مردم حاکم را برای مدت موقت تعیین کنند و کشور به شکل جمهوری اداره شود؛ بنابراین امام از همان ابتدا به دنبال جمهوری اسلامی بودند.

 

 

نباید اجازه دهیم جمهوریت نظام کمرنگ شود

فرزند شهید مطهری بیان داشت: شهید مطهری در مقابل دیدگاهی که «جمهوری» و «اسلام» را قابل جمع نمی‌دانست، معتقد بود جمهوری اسلامی در بین ملتی که اساساً به اسلام ایمان ندارند، قابل جمع نیست؛ ولی در جایی که مردم اسلام را به عنوان یک مکتب قبول دارند هیچ تناقضی نیست و در واقع خواست اکثریت مردم است.

وی با بیان اینکه ما باید این ترکیب را حفظ کنیم و اجازه ندهیم که این جمهوری بودن نظام کمرنگ شود، گفت: آن جاهایی که منطقه الفراغ است و واقعاً حکم صریحی نیست، اینجا میل و حرف مردم رعایت شود و جاهایی که مردم حق دخالت دارند، آنجا محدود نشود و به گونه‌ای نشود که اراده مردم کمرنگ شود.

نماینده سابق مجلس با اشاره به نمونه‌هایی در این خصوص بیان داشت: برای مثال در دو انتخابات اخیر مجلس یازدهم و ریاست جمهوری سیزدهم، به نظرم خیلی خوب عمل نشد و خیلی افراد صرفاً به دلیل انتقاد، رد صلاحیت شدند؛ یا در انتخابات ریاست جمهوری، افرادی که می‌توانستند کاندیدا شوند و انتخابات پرشورتری داشته باشیم، این کار اتفاق نیفتاد.

نباید کسی را به دلیل نظر مخالف داشتن رد صلاحیت کرد

مطهری افزود: صلاحیت‌ها باید رصد شود، ولی کسانی باید رد شوند که یک فساد مالی بزرگ یا فساد اخلاقی مهمی داشته باشند، نه هرکسی که برای خودش نظری دارد؛ حتی ممکن است در یک جایی نظری خلاف نظر رسمی نظام داشته باشد. ما نمی‌توانیم او را به این دلیل رد کنیم.

وی تصریح کرد: بالاخره گلوگاه‌هایی وجود دارد که در دست نظام است. این طور نیست که اگر چند نفری وارد مجلس شوند که نظر مخالف داشته باشند، بتوانند تغییری در مسیر نظام ایجاد کنند. در ریاست جمهوری هم به اینگونه است و بالاخره باز مجلس هست و خود رهبری هست. اینکه یک کاری کنیم افرادی بیایند که صرفاً مطیع صدرصد و اطاعت محض باشند ولی اینکه از ورود افراد تواناتر و مبتکر جلوگیری بکنیم، به نظرم روش خوبی نیست.

نماینده سابق مجلس گفت: آنقدر نباید نگران باشیم که اگر همه تیپی وارد انتخابات شود، مردم اشتباه می‌کنند. اتفاقاً مردم خیلی کم اشتباه می‌کنند. در انتخابات مجلس اول دیدیم تقریباً نظارت آنچنانی نبود و بحث نظارت استصوابی مطرح نبود و همه تیپی آمدند؛ حتی از مجاهدین خلق هم ورود پیدا کردند ولی مردم رأی ندادند و اکثریت مجلس اول، افراد متدین و انقلابی بودند.

حکومتی که پشتوانه مردمی دارد محال است متزلزل شود

مطهری با بیان اینکه اصرار امام خمینی(ره) به برگزاری رفراندوم نشان‌دهنده میزان ارزشی است که ایشان برای رأی و نظر مردم قائل بودند و افزود: با موقعیتی که امام داشتند، می‌شد که اصلاً بدون رفراندوم هم حکومت تشکیل شود یعنی بگویند نظر امام جمهوری اسلامی است و مردم هیچ مخالفتی نداشتند. ولی امام و سایر رهبران انقلاب تأکید داشتند که حتماً رفراندومی وجود داشته باشد و این نظام متکی به یک رفراندوم باشد.

وی افزود: امام به پشتوانه مردم خیلی معتقد بودند و معقتد بودند که اگر یک حکومتی به مردم خود متکی باشد، محال است که از بیرون بتوانند این حکومت را متزلزل کنند یا تغییر دهند.

فرزند شهید مطهری اقدام امام (ره) بر ایجاد شورای نگهبان را در تناقض با نظر ایشان در مورد توجه به رأی مردم ندانست و گفت: شورای نگهبان بازوی ولایت فقیه و رهبری است تا آنچه تصویب می‌شود خارج از احکام اسلام نباشد. چون بالاخره همان قدر که مردم باید نقش داشته باشند در جمهوری اسلامی، اسلام هم باید نقش داشته باشد.

امام به یک انعطافی در احکام اسلام، به ضرورت زمان و مکان قائل بودند

وی خاطرنشان کرد: اگر مردم مثلاً یک روزی از اسلام برگردند، اینها دیگر منتفی می‌شود و اصلاً دیگر فلسفه وجودی جمهوری اسلامی از بین می‌رود ولی وقتی که ما می‌دانیم اکثریت قاطع مردم مسلمان هستند و به اسلام ایمان دارند، خود به خود اینجا شورای نگهبان هم نقش پیدا می‌کند.

نماینده سابق مجلس اظهار داشت: امام گاهی اوقات به شورای نگهبان هم تشر می‌زدند که در بررسی مصوبات مجلس و در نگاهی که به احکام فقهی دارند، خیلی جمود به خرج ندهند. یک جاهایی هم می‌بینیم که به عنصر زمان و مکان تأکید می‌کنند و نشان می‌دهد که امام به یک انعطافی در احکام اسلام، به ضرورت زمان و مکان قائل بودند و از آن جمود و افراط‌گرایی پرهیز می‌دادند.

 

 

اگر ولایت فقیه نباشد، جامعه به زودی از مسیر اسلام خارج می‌شود

وی بیان داشت: اصولاً اگر ولایت فقیه نباشد، جامعه به زودی از مسیر اسلام خارج می‌شود و بالاخره به دست یک افرادی که گرایش‌های فرهنگ غربی دارند، می‌افتد. آن نهادی که جامعه را در مسیر اسلام نگه می‌دارد، همین ولایت فقیه است با ابزارهایی که در دست دارد؛ مثل شورای نگهبان و غیره. منتها باید این به درستی اجرا شود.

مطهری خاطرنشان کرد: هر نهادی نیز باید کار خود را درست انجام دهد تا اینکه نیازی به ورود رهبری در هر مسأله‌ای نباشد؛ به هرحال کمتر از رهبری هزینه شود. شورای نگهبان هم نباید اجازه دهد که افرادی یا نهادهایی بخواهند انتخابات را مهندسی کنند تا یک جاهایی رهبری مجبور شوند ورود پیدا کنند. ملاک‌هایی باید داشته باشند که چه کسانی را باید رد کرد!

رأی و نظر مردم را هدایت نکنید

وی اظهار داشت: بگذارید مردم انتخاب آزاد بکنند هرچند اشتباه کنند تا بعد متوجه شوند که باید دقت بیشتری می‌کردند و دفعه بعد انتخاب بهتری می‌کنند. به تعبیر شهید مطهری مردم صدبار هم اشتباه کنند باز هم باید به نظر آنها احترام بگذاریم و بگذاریم خودشان انتخاب کنند. اینها باعث رشد مردم و رشد اجتماعی آنها می‌شود.

نماینده سابق مجلس بیان داشت: هدایت نکنیم و نگوییم مردم متوجه نیستند و نمی‌فهمند و اجازه ندهند فلان فرد شرکت کند. اینها به صلاح کشور نیست. یکبار اشتباه می‌کنند و دفعه بعد اصلاح می‌کنند و دفعات بعد بهتر می‌شود. ما باید ملاک داشته باشیم و نخواهیم که آن طور که میل ما است نتیجه حاصل شود.

مدافعان حجاب اختیاری هم باید در مجلس نماینده داشته باشند

مطهری گفت: یکبار در مجلس گفتم حتی افرادی که نسبت به اسلام و احکام آن یک مقدار سهل‌انگار هستند باید در مجلس حضور داشته باشند و حرف آنان شنیده شود. البته خود آن نماینده باید آدم سالمی باشد. حالا نمی‌‌گوییم ضد اسلام باشند و اسلام را قبول نداشته باشند؛ اما افرادی که تکنوکرات هستند و متجدد هستند چون بالاخره از این تیپ هم در کشور داریم، اینها در مجلس حضور داشته باشند و درباره حجاب اختیاری در مجلس صحبت کنند. فردا نماینده‌ای می‌آید و جوابش را می‌دهد. باید حرف همه شنیده شود.

قانون حجاب باید ابتدا در دستگاه‌های دولتی و دانشگاه‌ها اجرا شود

وی افزود: وقتی حرف همه شنیده شود، کمتر با اعتراض مواجه می‌شوید. در همین اتفاقات اخیر اگر مجلس از وزیر کشور سؤال می‌کرد و حتی استیضاح می‌کرد که این حادثه در زیر مجموعه شما اتفاق افتاده و باید جواب بدهید! و مردم احساس می‌کردند که یک جایی هست که دارد حرف ما را می‌زند، به نظر من اعتراضات خیلی کمتر می‌شد.

فرزند شهید مطهری با اشاره به اینکه قانون رعایت حجاب باید ابتدا در دستگاه‌های دولتی اجرا شود، اظهار داشت: حجاب، حکم اسلام و شرعی است و توصیه شده مردم رعایت کنند و به نفع آنها است. منتها این رتبه‌بندی دارد. در درجه اول باید در دستگاه‌های دولتی و اماکن عمومی دولتی و بعد در دانشگاه‌ها و در جاهایی که بالاخره یک رابطه‌ای با دولت و حکومت دارد رعایت شود ولی مثلاً خیابان در درجه دوم است.  

وی ادامه داد: الان باید بگذاریم از آن حالت احساسی و هیجان بیرون بیاییم؛ هنوز جوّ احساسی است و خیلی از خانم‌ها به‌عنوان مخالفت با نظام این کار را می‌کنند. یک مدت هم که این کار را می‌کنند، بعضی‌ها به این نتیجه می‌رسند که این حجاب خوب است و به نفعشان است و خیلی‌هایشان به نظر من برمی‌گردند.

مردم هیچ‌وقت حاضر نیستند اصل نظام از بین برود

مطهری گفت: مردم یک اصل کلی را به خوبی رعایت می‌کنند و آن هم این است که باید اصل نظام و انقلاب حفظ شود. منتها باید اصلاحاتی انجام شود. مردم هیچ‌وقت حاضر نیستند اصل نظام از بین برود و لذا شما می‌بینید که هر مقدار هم که فشار اقتصادی و معیشتی به آنان می‌آید، باز هم برای حمایت از نظام وارد میدان می‌شوند و تحمل سختی می‌کنند.

گشایش اقتصادی می‌تواند انتخابات پرشور را رقم بزند

وی تصریح کرد: ولی من معتقدم که اگر دولت و نظام به طور کلی، همین مسیر را بخواهد طی کند، یعنی تغییری در سیاست خارجی ایجاد نشود و ما همچنان در تقابل با دنیا باشیم، طبعاً فشار اقتصادی هم افزایش پیدا خواهد کرد؛ اگر اینطور باشد، مردم به طور گسترده در انتخابات‌های پیش رو شرکت نمی‌کنند.

مطهری بیان داشت: راه هم این است که اگر برسیم به احیای برجام و مردم لمس کنند که گشایشی در وضع معیشت و اقتصادشان ایجاد شد و با شرکت‌شان در انتخابات این راه بهتر ادامه پیدا خواهد کرد، آنها شرکت می‌کنند.

 

 

 

###