پزشکی قدیم و اقتصاد جدید و نرخ ارز
*دکتر محمد طبیبیان اقتصاددان

پرسش: یکم، در گذشته مثلاً یک قرن پیش، رسم بود که درد ها را دسته بندی می کردند مثلاً به دل درد، سر درد، کمر درد، تب، نوبه، سردی، گرمی … و برای هر یک هم حکیم باشی یک جوشانده ای در نظر داشت. یا مریض می مرد یا خودش بهبود می یافت یا کم و بیش علت ادامه می یافت. کاری هم نداشتند که یک دل درد ممکن است نتیجه سوء هاضمه باشد یا نتیجه سرطان یا سنگ کلیه یا ده ها دلیل دیگر.

دوم، می دانید کتاب مکاسب، کتاب اقتصاد حوزویان، زمان فتحعلی شاه نگاشته شده که بر اساس اقتصاد کشاورزی محدود آن زمان کتاب خوبی بوده نه در اقتصاد بلکه در کسب و کار. کسانی که دانش اقتصاشان، اگر خوانده باشند، در حد مکاسب است و کارشناسانشان هم کمتر از آن، به ناچار درک اقتصادیشان در همان سطح باید باشد. مثلاً افزایش نرخ ارز یک بیماری است، تورم یکی، گرانی دیگری بیکاری هم یک بیماری دیگر و کاهش نرخ باروری هم… اضمحلال سرمایه، کسر بودجه…هر کدام یک مسئله و فرار مغز ها هم اصلاً مشکلی نیست.

سوم، این روز ها باز مشکل نرخ ارز به صورت بحرانی مطرح شده و باز همان راه حل های جزیی نگر، مقابله با اخلال گران، مقابله با عوامل پشت پرده، دستگیری چند بنده خدای کنار خیابان، کشف توطئه خارجیان، ارزپاشی، تغیر شیوه سهمیه بندی، تغیر روش توزیع رانت، ایجاد سامانه جدید… و این نسخه ای که چند دهه است مرتب مطرح است و نتیجه ای نداشته و نخواهد داشت. 
در جهان امروز ضرورت یادگیری از افراد به سازمان ها توسعه یافته و سرایت کرده. مفهوم سازمان یاد گیرنده مفهوم رایجی است بین متخصصان مدیریت. چگونه است که ما دچار افراد یاد نگیرنده و سازمان های یاد نگیرنده هستیم؟

چهارم، این شرایط میوه و ثمر بذر هایی است که ده ها سال افشانده شده، در سیاست داخلی و شیوه حکمرانی، سیاست خارجی و تحریم، در اقتصاد، در اخراج نیرو های تحصیل کرده و  کار آمد و برکشیدن غیر آن، در تلاش بی امان و فزاینده برای زیر کلید در آوردن ثروت های کشور،  در انکار اقتصاد علمی و در انتخاب سیاست ها به منظور بردن کشور در حیطه نفوذ روسیه...، و تازه منت گذاردن بر سر ملت که قدر دان باشید چون برایتان کیمیاگری هم می کنیم…حالا که میوه ها رسیده اند و به اصطلاح جوجه ها به خانه بر گشته اند چه جای تعجب؟ باید نگران بود که این تازه اول کار نباشد.

 

###