دوگانه‌‏های کاذب مذهبی/غیرمذهبی
*محسن آرمین

پرسش:محسن آرمین پژوهشگر دینی و فعال سیاسی اصلاح‌طلب گفت: مسئله حجاب در ایران مسئله سهل‌و‌ممتنعی است؛ سهل است از این حیث که الزام به حجاب نه دلیل شرعی روشنی دارد و نه حتی اگر وجهی شرعی داشته باشد، با توجه به مخالفت درصد بالایی از جامعه اجرای قانون الزام‌آور برای آن عقلانی و حتی شدنی است. وی گفت: به‌هر علت یا دلیل، اکثریت جامعه امروز ایران برخلاف یکی دو دهه قبل با رویکردهای الزام‌آور در این حوزه مخالف است. این مخالفت منحصر به کسانی نیست که ملتزم به حجاب نیستند، بلکه بسیاری از متدینین و ملتزمین به حجاب با اجباری‌شدن آن مخالف‌اند.

آرمین افزود: حکم حجاب صرف‌نظر از اختلافاتی که در سطح عالمان دین درباره آن وجود دارد حکمی شرعی است، اما تبدیل شدن این حکم شرعی به «مسئله یا مشکل» در کشور، امری کاملاً سیاسی و نتیجه مداخله ناموجه و غیراخلاقی در این حوزه است.

وی گفت: ورود سیستم به صحنه اختلاف با حجاب و بی‌حجاب به‌نفع یک طرف فقط موجب تشدید اختلاف و تعمیق منازعه نمی‌شود. بلکه چنان‌که گفتم مسئله حجاب را از مسئله‌ای شرعی به مسئله‌ای سیاسی تبدیل می‌کند و نهایتاً به‌ویژه در شرایطی که اکثریت جامعه مخالف حجاب اجباری باشند، سیستم بیش از همه، از آن متضرر می‌شود.

وی گفت: انقلاب به‌عنوان یک پدیده اجتماعی و تحولات سیاسی اجتماعی ناشی از آن نقش مهمی در تحولات جامعه ایران معاصر داشته است. این تحولات نه تماماً مثبت‌اند، نه تماماً منفی. در برخی زمینه‌ها این تحول مثبت بوده و در برخی زمینه‌ها منفی. برای مثال ورود زنان به عرصه فعالیت‌های علمی، اجتماعی و تا حدودی سیاسی از وجوه مثبت این تحول است. متقابلاً استفاده بی‌رویه از دین در خدمت تأمین منافع و مصالح حاکمیت و نیز واقعیات یکی دودهه اخیر به‌ویژه مشکلات معیشتی و بحران‌های اقتصادی نظیر گسترش جمعیت زیر خط فقر و رشد بیکاری و فساد و تورم و نیز حوادث ناگوار سیاسی از سال ۸۸ به این سو، موجب بی‌ثباتی فرهنگی جامعه شده است.

آرمین گفت: متأسفانه تصور برخی، از دولت و کارکردهای آن، دولت ماقبل مدرن است. مادام که این تصور تصحیح نشود، نباید انتظار حل معضلات و بحران‌های موجود را داشت.

 

###