جمع نوجوانان اسکیت‌سوار در چمران شیراز را به یاد دارید؟
*سعید زیباکلام
قانونی شدن حجاب اجباری در ایران، مهم‌ترین ظلم به حکم «حجاب» در اسلام است. حکومت با قانونی کردن حجاب، عملا آن را از حکمی «ارزشی و کارآمد»، به حکمی «عرفی و فرمایشی» تغییر کاربری داد.
پرسش: ۳۱ خرداد ۱۴۰۱ بود که تجمع تعدادی دختر و پسر به مناسبت روز اسکیت‌برد در چمران شیراز خبرساز شد. نوع پوشش دختران، تمام مسئولین استانی و کشوری را انگشت به دهان کرده بود.
دادگستری فارس پس از این ماجرا خبر از تعقیب قضایی عوامل اصلی برنامه داد. شورای تأمین تشکیل جلسه فوریتی داد و مصوّبات متعددی داشت. یکی از مصوّبات به عنوان مثال: «مقرر شد نیروی انتظامی به اضافۀ بسیج با هماهنگی و هم پوشانی و تعامل با یکدیگر، به صورت مستمرّ در این اماکن اقدام به گشت زنی کنند.»
چند روز بعد، پس از نماز جمعه، تعدادی از مردم در محکومیت این اتفاق راهپیمایی کردند. جالب‌ترین قسمت ماجرا، نماز وحشت خواندن تعدادی از مردم متدیّن در چمران و در محل تجمع همان نوجوانان بود!
حالا ۵ ماه از آن واقعه گذشته است. بعد از مرگ مهسا امینی و در نتیجۀ تحوّلات دو سه ماه اخیر، در خیابان شاهد زنان و دختران زیادی هستیم که بدون حجاب خرید می‌کنند، بدون حجاب رانندگی می‌کنند و بدون‌حجاب به اموراتشان می‌پردازند.
بساط حجاب اجباری عملا جمع شد. حالا آن عزیزانی که برای تجمع چند نوجوان نماز وحشت خواندند احتمالا باید جانماز به دست، نقطه به نقطه در شهر بچرخند و نماز وحشت بخوانند.
دیگر کار هم از گشت‌ارشاد خارج است، هم از مصوّبات ساندویچی و فوریتی شوراهای تأمین. ستادهای امر به معروف و نهی از منکر هم اگر مسئله‌ای جز حجاب را در دستور کارشان قرار ندهند، باید بالکل بساطشان را جمع کنند.
خواستم با یادآوری آن واقعه، به قدرت عرف و اراده‌های عموم مردم اشاره کنم. وقتی عرف جامعه به سمت آزادی انتخاب در امر حجاب برود، دیگر هیچ قانون و حکومت و قدرتی نمی‌تواند جلویش را بگیرد.
در تقابل عرف و قانون، غالبا عرف پیروز است. از اساس قانونی که از دل عرف زاده نشود، ضمانت اجرایی ندارد. بهترین پشتوانۀ قانون، عرف است...
سرنوشت حجاب در جامعۀ ایران باید همیشه پیش چشم قانون‌گذاران و سیاست‌گذاران کشور باشد. از سرنوشت حجاب در کشور باید درس گرفت. خواست و ارادۀ عمومی شاید همیشه مورد تأئید نباشد، اما مطلقا نمی‌توان آن‌را نادیده گرفت.
قانونی شدن حجاب اجباری در ایران، مهم‌ترین ظلم به حکم «حجاب» در اسلام است. حکومت با قانونی کردن حجاب، عملا آن را از حکمی «ارزشی و کارآمد»، به حکمی «عرفی و فرمایشی» تغییر کاربری داد.
باید به کارکرد و ضرورت حجاب رسید، باید به آن ایمان آورد، نه اینکه به نام قانون آن را به افراد حقنه کرد؛ چه اینکه دین از اساس عرصۀ تحمیل و زور و حقنه نیست ... دین عرصۀ طلب و شناخت و ایمان است...
###