کاهش یک میلیون هکتاری مساحت تالاب‌ها و هورهای کشور طی 15 سال اخیر

پرسش:رئیس سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری گفت: براساس نتایج پایش های ماهواره ای از سال 80 تا 95، تالاب و هورهای کشور حدود یک میلیون هکتار کاهش یافته و تبدیل به کانون های تولید گرد و غبار شده است.

به گزارش ایرنا، خداکرم جلالی روز یکشنبه در نشست بررسی ساختار تشکیلاتی محیط زیست و مدیریت منابع طبیعی ایران در دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران در کرج، با بیان اینکه جلوگیری از ایجاد چنین بحران هایی فقط برعهده محیط زیست و منابع طبیعی نیست، اظهار داشت: مساله آب بحرانی نیست که درآینده با آن مواجه شویم، بلکه بحرانی است که هم اکنون به آن وارد شده ایم و نیاز است که در این زمینه تحول در سیاست گذاری ها و مدیریت مربوط به سرزمین شکل گیرد. 
وی اضافه کرد: این بحران ها فراتر از تشکیلات منابع طبیعی و محیط زیست هستند و به همین منظور باید اصل 10 قانون اساسی و حفاظت از منابع طبیعی به عنوان یک وظیفه عمومی و جلب مشارکت مردمی را بیشتر داشته باشیم. 
جلالی با اشاره به اینکه تنها نمی توان از دولت انتظار داشت که در این خصوص اقدام کند، خاطرنشان کرد: انجمن ها و تشکیلات مربوط به محیط زیست و منابع طبیعی در سراسر دنیا برای رسیدن به هدف مهم حفاظت از محیط زیست و منابع طبیعی فعال هستند که در کشور نیز 2 انجمن داریم اما آنچنان که باید نتوانسته اند وظایفشان را انجام دهند این در حالی است که با فعال شدن هر چه بیشتر می توان بسیاری از مشکلات مربوط به سیاستگذاری های کلان و اساسی را برطرف کرد. 
وی با بیان اینکه مشکلات محیط زیستی، تغییر اقلیم، گرمایش زمین تنها مساله ملی نبوده و مربوط به کل جهان هستند، گفت: مسائل مربوط به محیط زیست و منابع طبیعی مساله زیربنایی و شالوده کشور هستند و اگر این شالوده اصلاح نشود همه بناهایی که بر پایه آن ایجاد شده اند، ماندگاری نخواهند داشت. 
رئیس سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری افزود: آب، خاک و هوا سه عنصر حیاتی مربوط به محیط زیست هستند که هر سه مشکل دارند و ما از خط قرمزها عبور کرده ایم و سازمان منابع طبیعی، جنگل ها و مراتع قوام بخش این سه عنصر و سامان بخش آنها هستند. 
جلالی گفت: یکی از چالش هایی که هم اکنون با آن مواجه هستیم موضوع ضمانت اجرا و نظارت بر عملکردها و رویکردها است. سازمان حفاظت محیط زیست به عنوان مرجعی که شاخص های محیط زیستی کشور را پایش و آنها را به مراجع رسمی معرفی می کند باید لحاظ شود. 
وی با بیان اینکه درحوزه منابع طبیعی 960 هزار خانوار دامدار روستایی، عشایری و جنگل نشین داریم، ادامه داد: به تبع مسائل مربوط به طرح های عمرانی، گردشگری، توسعه شهر و روستاها، تلفات و بیماری ها، قاچاق سوخت و دیگر موارد را به همراه دارد که در حوزه چرای بی رویه دام و آسیب هایی که به جنگل ها و مراتع وارد می شود، اگر دستگاه های نظارتی را تضعیف کنیم در حوزه مسائل اساسی و کلان مربوط به محیط زیست عقب می مانیم. 
جلالی در بخش دیگری از سخنان خود بیان داشت: بهترین راهکار برای توجه به مسایل جهانی و ملی در خصوص محیط زیست و منابع طبیعی کشور این است که منابع طبیعی کشور تبدیل به یک وزارتخانه شود، این اقدام نیاز محیط زیست، منابع طبیعی و کشاورزی است و با عملی شدن آن می توان فعال تر و موثر تر در حفظ محیط زیست و منابع طبیعی وارد شد. 
رئیس سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری گفت: برای آینده و حل مشکلات محیط زیستی کشور بهترین کاری را که می توان انجام داد این است که این مجموعه از اقتدار بیشتری برخوردار باشد و تبدیل منابع طبیعی به وزارتخانه بسیار می تواند در این خصوص راهگشا و موثر باشد. 
وی افزود: از بعد از پیروزی انقلاب اسلامی تاکنون میلیاردها تومان صرف آب های سطحی کشور شده این در حالی است که مجموع اعتبارات در همین مدت برای سفره های زیر زمینی کمتر از نیم درصد بوده این در حالی است که 55 درصد منابع آب هایمان را از منابع زیر زمینی گرفته ایم. 
جلالی ادامه داد: امروز شاهد فرونشست زمین در برخی نقاط هستیم و این نشان می دهد که باید رویکرد آب در کشور توجه به سفره های زیر زمینی و تعادل بخشی در این زمینه باشد. 
وی با اشاره به اینکه محیط زیست کشور نیازمند تقویت است، گفت: در برنامه ششم توسعه حداقل باید سالی سه میلیون هکتار آبخیزداری در کشور صورت گیرد، در 125 میلیون هکتار برای تعادل سفره های زیر زمینی باید آبخیزداری صورت گیرد که از این رقم حدود 99 میلیون هکتار باقی مانده است و اگر با روش سالی یک میلیون هکتار پیش برویم حدود 100 سال زمان نیاز داریم تا این آبخیزداری به اتمام برسد. 
جلالی با بیان اینکه اگر به دنبال حل بحران های منابع طبیعی و زیست محیطی کشور مانند آب هستیم باید بحران جنگل و مرتع ها حل شود چرا که اینها همه به هم پیوسته و همه هم صنف هستند، افزود: 7 میلیون هکتار از اراضی کشور شیب دار هستند ، در اغلب مناطق کشور شخم را در جهت شیب زمین می زنند و بیشتر ین فرسایش را در این مناطق داریم این در حالی است که با تبدیل شدن این اراضی به درختکاری این فرسایش کاهش و طبق آمار معاونت زراعت حداقل یک میلیون هکتار از اراضی شیب دار را باید تبدل به باغ بکنیم. 
وی در بخش دیگری از سخنان خود به 120 میلیون واحد دامی در کشور اشاره و گفت: از این تعداد حدود 70 میلیون واحد دامی وابسته به مرتع هستند این در حالی است که حدود 30 درصد دام سبک را باید کاهش بدهیم . 
رئیس سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری در ادامه به طرح های مربوط به توقف بهره برداری از جنگل های شمال اشاره و افزود: بهره برداری از چوب در این مقطع متوقف شده ، اما برای آموزش دانشجویان اینگونه نیست که پای دانشکده منابع طبیعی در آنجا قطع شده باشد. 
جلالی ادامه داد: به صورت مشخص و با تفاهم نامه های مشخص می توان موضوع آموزش دانشجویان را محقق کرد. 

 

###