فرانس‌پرس: ترامپ قصد "خروج فوری" از برجام را ندارد
پرسش:ترامپ برجام را بدترین توافقی می‌داند که تاکنون وجود داشته است. حال او می‌خواهد ظرف چند روز آینده تصمیم خود را درباره آن اعلام کند. فرانس‌پرس ضمن بررسی سناریوهای محتمل، خروج فوری ترامپ از برجام را نامحتمل دانسته است.
پرسش:ترامپ برجام را "بدترین" توافقی می‌داند که تاکنون وجود داشته است. حال او می‌خواهد "ظرف چند روز آینده" تصمیم خود را درباره آن اعلام کند. فرانس‌پرس ضمن بررسی سناریوهای محتمل، خروج فوری ترامپ از برجام را نامحتمل دانسته است.
دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا، قرار است ظرف چند روز آینده تصمیم خود را درباره رفتار دولت‌اش با توافقی تاریخی اعلام کند که در دوران ریاست جمهوری بارا ک اوباما، رئیس جمهوری پیشین آمریکا، در سال ۲۰۱۵ میلادی حاصل شده است.
سارا سندرز، سخنگوی کاخ سفید، روز سه‌شنبه (۱۰ اکتبر/ ۱۸ مهر) در واشنگتن گفت که ترامپ ظرف چند روز آینده "راهبرد فراگیر آمریکا" درباره ایران را اعلام خواهد کرد. رئیس جمهوری آمریکا موضع خود در برابر توافق هسته‌ای با جمهوری اسلامی را نیز مشخص خواهد کرد. به گفته سندرز، ترامپ تصمیم خود در این ارتباط را گرفته و می‌خواهد اطمینان حاصل کند که آمریکا سیاستی فراگیر در راستای مقابله با تمام مشکلاتی که ایران به عنوان "یک بازیگر بد" ایجاد می‌کند، در اختیار خواهد داشت.
سناریوهای احتمالی "تصمیم"
به گزارش خبرگزاری فرانسه، انتظار نمی‌رود که ترامپ خروج فوری از توافق هسته‌ای را اعلام کند، بلکه محتمل این است که تصمیم او تنها "ورود به مرحله‌ی احتمالی خروج از برجام" باشد؛ بدین‌شکل که به‌گونه‌ای تشریفاتی در برابر کنگره کارایی توافق را زیر سؤال ببرد. اما همین حد هم به تنهایی کافی است تا هراسی عمومی بیافریند و توافق دشوار بر سر محدودیت برنامه هسته‌ای ایران را با خطر نابودی مواجه کند.
رئیس جمهوری آمریکا بایستی طبق روالی قانونی هر ۹۰ روز یک بار گزارشی را به کنگره ارائه داده و پایبندی ایران به برجام را، با توجه به منافع آمریکا، تأیید یا رد کند.
ترامپ تاکنون دو بار، گرچه با تردید و نارضایتی، به توافق هسته‌ای با ایران برگه‌ی عبور داده است. حال او تا یکشنبه آینده (۱۵ اکتبر/ ۲۳ مهر) مهلت دارد که بار دیگر گزارش خود را در این خصوص به کنگره ارائه دهد. این بار اما ترامپ، به گزارش رسانه‌های آمریکایی، از "تأیید" پایبندی ایران به برجام خودداری خواهد کرد.
گرچه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی پایبندی ایران به برجام را تأیید کرده و ترامپ هم احتمالا علیه آن سخنی نخواهد گفت، اما این برای او کافی نیست. دلیل او در خودداری از "تأیید"، که پیش‌تر هم بارها بر آن تأکید کرده، نقض "روح برجام" توسط ایران است.
ترامپ به دیباچه "برنامه جامع اقدام مشترک" توجه می‌دهد که در آن توافق هسته‌ای به عنوان گامی در مسیر "صلح و امنیت" منطقه توصیف می‌شود. رئیس جمهوری آمریکا جمهوری اسلامی را متهم می‌کند که به جای گام برداشتن در این مسیر، با حمایت از حزب‌الله لبنان و سازمان تندروی فلسطینی حماس و نیز مداخله در کشورهای جنگزده‌ی سوریه و یمن، منطقه را بی‌ثبات می‌کند.
دونالد ترامپ برنامه موشکی ایران را نیز نقض "روح برجام" می‌داند. پس، از آنجا که توافق هسته‌ای، از نگاه ترامپ، مانع "رفتارهای خصمانه" ایران نشده، آن را در راستای منافع آمریکا نیز نمی‌داند.
-
گزارش تصویری از روزی که برجام اجرایی و تحریم‌ها علیه ایران لغو شد
محمدجواد ظریف و فدریکا موگرینی با قرائت بیانیه مشترکی آغاز اجرای برجام را اعلام کردند. محمدجواد ظریف و فدریکا موگرینی در یک کنفرانس خبری بیانیه مشترک بیانیه اجرای برجام را قرائت کردند.
-
گزارش تصویری از روزی که برجام اجرایی و تحریم‌ها علیه ایران لغو شد
موگرینی گفت که امروز(۱۶ ژانویه/ ۲۶ دی ماه) تحریم‌های اتحادیه اروپا و آمریکا و تحریم‌های مصوب سازمان ملل متحد در چارچوب برجام لغو می‌شود. وی گفت که اتحادیه اروپا به‌زودی جزئیات دقیق لغو این تحریم‌ها را اعلام و راه را برای "توسعه اقتصادی ایران" باز خواهد کرد.
-
گزارش تصویری از روزی که برجام اجرایی و تحریم‌ها علیه ایران لغو شد
اوباما با صدور فرمانی، تحریم‌های ایالات متحده آمریکا علیه ایران را لغو کرد.
-
گزارش تصویری از روزی که برجام اجرایی و تحریم‌ها علیه ایران لغو شد
جان کری، وزیر امور خارجه آمریکا، نیز اندکی پس از تایید شدن انجام تعهدات ایران از سوی آژانس اعلام کرد که کشورش همه تحریم‌های هسته‌ای علیه ایران را لغو کرده است.
-
گزارش تصویری از روزی که برجام اجرایی و تحریم‌ها علیه ایران لغو شد
بیانیه‌ی یوکیا آمانو، مدیرکل آژانس بین‌المللی ایران منتشر شد. آمانو تایید کرد که ایران همه‌ی تعهدات خود را اجرایی کرده است.
-
گزارش تصویری از روزی که برجام اجرایی و تحریم‌ها علیه ایران لغو شد
به گزارش رویترز در بیانیه آمانو به روشنی اعلام شد: «ایران به تمام تعهدات توافق وین در ماه ژوئیه گذشته برای اجرای برجام عمل کرده است و برای اجرای برجام مانعی درمیان نیست.»
-
گزارش تصویری از روزی که برجام اجرایی و تحریم‌ها علیه ایران لغو شد
تصویر دیدار محمد جواد ظریف و جان کری و هیات ایران و آمریکا در هتل کوبورگ وین در روز شنبه ۲۶ دی‌ماه قبل از "اعلام اجرای برجام". وزیر خارجه ایران از لغو تحریم‌ها خبر داده است.
-
گزارش تصویری از روزی که برجام اجرایی و تحریم‌ها علیه ایران لغو شد
محمدجواد ظریف در وین اعلام کرد قرار است بعد از ارائه گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در مورد چگونگی عملکرد ایران برجام عملی شود.
-
گزارش تصویری از روزی که برجام اجرایی و تحریم‌ها علیه ایران لغو شد
جان کری وزیر امور خارجه آمریکا روز شنبه ۲۶ دی‌ماه از لندن راهی وین شد تا با وزیر امور خارجه ایران دیدار کند.
-
گزارش تصویری از روزی که برجام اجرایی و تحریم‌ها علیه ایران لغو شد
محمدجواد ظریف در وین شنبه ۲۶ دی‌ماه را روزی "خوب" برای ایران و منطقه توصیف کرد و گفت: «منطقه ما از سایه یک درگیری بی‌مورد که می‌توانست نگرانی ایجاد کند با برجام رها شده و می‌تواند بدون غبارهای خطرناک که به دلیل تبلیغات منفی علیه برنامه هسته‌ای شکل گرفته حرکت صلح‌طلبانه ایجاد کند.»
-
گزارش تصویری از روزی که برجام اجرایی و تحریم‌ها علیه ایران لغو شد
فدریکا موگرینی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز در وین با محمدجواد ظریف دیدار کرد. در این دیدار علی اکبر صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی ایران، عباس عراقچی معاون محمدجواد ظریف و همچنین هلگا اشمید معاون فدریکا موگرینی نیز حضور داشتند.
-
گزارش تصویری از روزی که برجام اجرایی و تحریم‌ها علیه ایران لغو شد
دیدار فدریکا موگرینی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و هیات همراه با محمدجواد ظریف و هیات ایران.
-
گزارش تصویری از روزی که برجام اجرایی و تحریم‌ها علیه ایران لغو شد
هیات ایرانی در روز "اعلام اجرای برجام" در وین.
-
گزارش تصویری از روزی که برجام اجرایی و تحریم‌ها علیه ایران لغو شد
خبرنگاران که در وین حضور دارند منتظر "اعلام بیانیه مشترک" وزیر امور خارجه ایران و مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا هستند.
-
گزارش تصویری از روزی که برجام اجرایی و تحریم‌ها علیه ایران لغو شد
خبرنگاران حاضر در وین
-
گزارش تصویری از روزی که برجام اجرایی و تحریم‌ها علیه ایران لغو شد
ماموران امنیتی حاضر در محل
-
گزارش تصویری از روزی که برجام اجرایی و تحریم‌ها علیه ایران لغو شد
قرار است گزارش نهایی آژانس منتشر و مراسم پایانی و اعلام اجرایی شدن برجام در مقر سازمان ملل در وین برگزار شود.
-
گزارش تصویری از روزی که برجام اجرایی و تحریم‌ها علیه ایران لغو شد
محمدجواد ظریف و جان کری هر دو صبح روز شنبه وارد وین شدند.
-
گزارش تصویری از روزی که برجام اجرایی و تحریم‌ها علیه ایران لغو شد
جان کری و هیات ایرانی در وین
-
گزارش تصویری از روزی که برجام اجرایی و تحریم‌ها علیه ایران لغو شد
براساس توافق‌نامه موسوم به "برنامه جامع اقدام مشترک"(برجام) میان ایران و گروه ۱+۵، قبل از اجرای "برجام" ایران می‌بایست اقداماتی را انجام می‌داد تا توافق‌نامه وارد فاز اجرایی شود. راستی‌آزمایی این اقدام‌ها بر عهده آژانس بین‌المللی انرژی اتمی است. جمهوری اسلامی ایران و ۶ قدرت جهانی در ۲۳ تیر۱۳۹۴ بر سر برنامه اتمی ایران به توافق رسیدند.
پیامدهای بلافصل
رد پایبندی ایران به برجام گرچه اقدامی سختگیرانه است، اما کماکان دادن شانسی دیگر به برجام محسوب می‌شود. تازه ترامپ بدین‌ترتیب مسئولیت را هم به گردن کنگره می‌اندازد. زیرا کنگره در چنین موقعیتی ۶۰ روز برای تصمیم‌گیری در این مورد فرصت خواهد داشت که آیا بایستی دوباره تحریم‌های پیشین علیه ایران را به جریان بیندازد یا نه.
تصمیم کنگره هم در چنین وضعی کاملا ناروشن است. زیرا هم‌حزبی‌های جمهوری‌خواه ترامپ در کنگره در رابطه با ایران دارای موضع واحدی نیستند و در میان‌شان تردیدهایی برای خروج از برجام وجود دارد.
ترامپ به دنبال چیست؟
رأی کنگره به تجدید تحریم‌ها، به معنای شلیک تیر خلاص به توافق اتمی با جمهوری اسلامی خواهد بود. یا اینکه، در سناریویی دیگر، برجام بدون آمریکا پیش خواهد رفت و از آن پس فقط میان ایران و چهار قدرت اتمی دیگر به اضافه آلمان به زندگی خود ادامه خواهد داد.
ترامپ اما نمی‌خواهد تا این حد پیش برود. گزارش‌ها حاکی از آن است که او به عنوان اهرمی برای تهدید و فشار، در صدد طراحی تحریم‌هایی احتمالی است، اما نمی‌خواهد آنها را حتما اعمال کند. اگر چنین نمی‌بود، تصمیم را هم به کنگره واگذار نمی‌کرد، زیرا رئیس جمهوری می‌تواند وضع تحریم‌ها را، با توجه به اختیارات‌اش، شخصا اعلام کند.
ترامپ می‌خواهد بدین‌شکل نه تنها تهران، بلکه دیگر شرکای توافق هسته‌ای با ایران را نیز زیر فشار بگذارد. هدف او از این اعمال فشار، انجام مذاکراتی جدید است؛ مذاکراتی که بتوان از طریق آن محدودیت غنی‌سازی اورانیوم توسط ایران را که تا سال ۲۰۲۵ اعتبار دارد، تمدید و برنامه موشکی جمهوری اسلامی را محدود کرد.
البته کارایی این فشار محل سؤال است. تمام مقام‌های دولتی و حکومتی جمهوری اسلامی، از جمله حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران، تجدید مذاکرات را منتفی دانسته‌اند. از میان دیگر شرکای توافق هسته‌ای با ایران نیز تنها امانوئل مکرون، رئیس جمهوری فرانسه، آمادگی خود را برای دور جدیدی از مذاکرات اعلام کرده است.
محمدعلی جعفری، فرمانده کل سپاه، از "هماهنگی خوب" میان سپاه و محمد جواد ظریف، وزیر خارجه ایران، خبر داده است
گزینه‌های "بالقوه" ایران
بخش عمده سخنان محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران، در جلسه غیرعلنی مجلس در روز چهارشنبه (۱۹ مهر) در ارتباط با اعلام قریب‌الوقوع تصمیم ترامپ درباره برجام بود.
به گزارش ایسنا به نقل از محمدجواد جمالی، عضو هیأت رئیسه کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس، ظریف در این جلسه سناریوهای مختلف احتمالی تصمیم ترامپ را تشریح و بررسی کرده و دلیل "عصبانیت" رئیس جمهوری آمریکا را "اقتدار" جمهوری اسلامی در منطقه عنوان کرده است.
به گفته این نماینده مجلس، وزیر خارجه ایران تأکید کرده است که «ایران در مورد هر کدام از این تصمیمات احتمالی اعلامی آمریکا، برنامه بالقوه‌ای دارد که بتواند واکنش مناسب داشته باشد».
پیش‌تر نیز محمدعلی جعفری، فرمانده کل سپاه پاسداران، آمریکا را به برخوردی "همسنگ با داعش" تهدید کرده و سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی نیز وعده پاسخ "قاطع و کوبنده" ایران را داده بود. جعفری همچنین اجرایی شدن تحریم‌های جدید آمریکا را اقدامی دانسته بود که "شانس هرگونه تعامل را برای همیشه از بین خواهد برد".
افزون بر این، فرمانده کل سپاه از "هماهنگی خوب" میان سپاه و وزیر خارجه ایران "در اعلام مواضع در برابر دشمنان و دشمنی‌های دشمنان علیه ایران اسلامی" خبر داده و گفته بود: «مواضعی که آقای ظریف اعلام کرده، بخش‌های مختلف امنیتی و دفاعی هم دارند، اما نوع گویش و بیانمان متفاوت است».
اعلام "راهبرد فراگیر" احتمالا در روز پنجشنبه
در این میان ترزا می، نخست‌وزیر بریتانیا، در گفت‌وگوی تلفنی روز سه‌شنبه‌ی خود با ترامپ، مجددا بر تعهد بریتانیا و نیز اروپا به برجام به عنوان توافقی "حیاتی" برای امنیت منطقه تأکید کرد. ترامپ اما بر این تأکید کرد که «باید با همکاری هم، رژیم ایران را وادار به پاسخگویی درباره فعالیت‌های بی‌ثبات‌کننده و شرارت‌بار، به خصوص حمایت از تروریسم و توسعه برنامه تهدیدآمیز موشکی‌اش کنیم».
ترامپ به‌رغم مخالفت‌اش با توافق هسته‌ای قدرت‌های جهانی با ایران به عنوان "توافقی بد"، پیش از این هم بارها بر نقض "روح برجام" توسط جمهوری اسلامی تأکید کرده بود.
برخی گزارش‌ها با استناد به "منابع مطلع"، از اعلام "راهبرد جدید آمریکا" در قبال ایران توسط ترامپ در روز پنجشنبه (۱۲ اکتبر/ ۲۰ مهر) خبر داده‌اند.
-
عکس‌هایی از پایگاه زیرزمینی موشکهای دوربرد جمهوری اسلامی
سردار سرتیپ امیرعلی حاجی زاده گفته است که پایگاه‌های زیرزمینی موشکهای دور برد جمهوری اسلامی "در همه استانها و شهرهای این مرز و بوم مستقر " هستند و در اعماق ۵۰۰ متری و در دل کوه‌ها واقع شده‌اند.
-
عکس‌هایی از پایگاه زیرزمینی موشکهای دوربرد جمهوری اسلامی
این نخستین باری است که اجازه تصویربرداری از یکی از پایگاه‌های موشکی واقع در دل کوه به خبرنگاران داخلی داده شده است. سردار حاجی زاده در همین رابطه گفته است: «موشک‌ها در بردهای مختلف در همه پایگاه‌ها بر روی پرتابگر (لانچر) سوار، آماده پرتاب و دست‌ها بر روی ماشه است و فقط منتظر دستور فرمانده معظم کل قوا هستیم.»
-
عکس‌هایی از پایگاه زیرزمینی موشکهای دوربرد جمهوری اسلامی
وی مدعی شد که جمهوری اسلامی از جدیدترین و مدرن‌ترین ماهواره‌ها و تجهیزات جاسوسی و تهاجمی "دشمنان انقلاب اسلامی" واهمه‌ای ندارد.
-
عکس‌هایی از پایگاه زیرزمینی موشکهای دوربرد جمهوری اسلامی
او اعلام کرده که طراحی و ساخت موشکهای دوربرد، میان‌برد و کوتاه‌برد توسط متخصصان ایرانی در وزارت دفاع و سپاه پاسداران صورت می‌گیرد.
-
عکس‌هایی از پایگاه زیرزمینی موشکهای دوربرد جمهوری اسلامی
جمهوری اسلامی از نسل جدید و پیشرفته‌تر موشکهای دوربرد سوخت مایع و جامد خبر داده است. موشک‌هایی که قرار است سال آینده روی خط تولید بروند و جایگزین موشکهای قدیمی‌تر بشوند.
-
عکس‌هایی از پایگاه زیرزمینی موشکهای دوربرد جمهوری اسلامی
سردار حاجی زاده گفت: «آنها که دل خوش به گزینه‌های روی میز خود هستند، تنها نگاهی به گزینه‌های زیر میز سپاهیان اسلام بیندازند.» این سخنان تحریک آمیز در شرایطی بیان می‌شوند که جامعه جهانی پس از کسب توافق هسته‌ای با ایران بر عادی‌سازی مناسبات تاکید می‌ورزد.
-
عکس‌هایی از پایگاه زیرزمینی موشکهای دوربرد جمهوری اسلامی
این فرمانده نیروی هوا فضای سپاه در ادامه سخنان تحریک آمیز خود می‌افزاید: «توانایی و اقتدار ما، مانند کوه یخی است که بر آب شناور و تنها گوشه‌ای کوچک از آن روی آب عیان است.» بسیاری از کشورهای منطقه نسبت به فعالیت‌های نظامی و مخفی جمهوری اسلامی بدگمان هستند و سران ایران را به فعالیت‌های پنهانی متهم می‌کنند. حال یک سردار سپاه خود از فعالیت‌های پنهانی جمهوری اسلامی سخن می‌گوید.
-
عکس‌هایی از پایگاه زیرزمینی موشکهای دوربرد جمهوری اسلامی
این سردار سپاه گفته است که جمهوری اسلامی آمادگی مقابله با هر تهدیدی را دارد و از این رو خیال دامن زدن به ناامنی در کشور، توهمی بیش نیست.
-
عکس‌هایی از پایگاه زیرزمینی موشکهای دوربرد جمهوری اسلامی
سردار حاجی‌زاده "دشمنان انقلاب اسلامی" را تهدید کرد که در صورت حمله به ایران با آتشفشان موشکی و خانمان‌سوز ایران روبه‌رو خواهند شد.
-
عکس‌هایی از پایگاه زیرزمینی موشکهای دوربرد جمهوری اسلامی
با آنکه این سردار سپاه از هیچ کشوری نام نبرده است، اما اشاره روشن او متوجه ایالات متحده آمریکا است.
-
عکس‌هایی از پایگاه زیرزمینی موشکهای دوربرد جمهوری اسلامی
###