با مصوبه دولت، درمان ناباروری در کشور تحت پوشش «بیمه پایه» قرار میگیرد
در سالهای اخیر و همگام با تغییر سیاست در ارتباط با کنترل جمعیت، گزارشهایی نیز مبنی بر «افزایش ناباروری» در ایران در مقایسه با دیگر نقاط جهان منتشر شده است.
پرسش: به گفته سخنگوی دولت ، بر اساس مصوبهای جدید، از این پس خدمات درمان ناباروری تحت پوشش «بیمه پایه» قرار خواهد گرفت.
این در حالی است که بعد از گذشت بیش از سه دهه از تصویب قانون بیمه همگانی کشور، هنوز درباره بیمه شدن تمامی جمعیت کشور تردیدهایی وجود دارد و در اینباره خبرهای ضد و نقیضی منتشر میشود.
اما با تغییر سیاست کشور در ارتباط با کنترل جمعیت، تصمیماتی که به افزایش جمعیت منجر شوند، اولویت بالایی پیدا کردهاند.
در حال حاضر هنوز دقیق روشن نیست که چند نفر از شهروندان ایرانی، هیچ گونه بیمهای ندارند.
تا پایان دولت حسن روحانی، برخی گزارشها حاکی از بیمه نبودن حدود هشت میلیون نفر از جمعیت کشور بود. در دولت ابراهیم رئیسی اعلام شد که حدود پنج میلیون نفر دیگر به جمعیت بیمهشدگان اضافه شده است.
ضمن اینکه به گفته دکتر محمد مهدی ناصحی، مدیرعامل سازمان بیمه سلامت، بین شش تا ۹ میلیون نفر از جمعیت ایران «بیمه فعال» ندارند.
ناصحی همچنین در تیرماه امسال گفت: «پیش بینی میشود حدود یک میلیون نفر در کشور به دلیل اینکه هویت آنها محرز نشده است، نمی توانند تحت پوشش بیمه قرار بگیرند.»
علاوه بر این، مساله «تجمیع سازمانهای بیمهگر کشور» که بخشی از قانون برنامه پنجم توسعه کشور بود، هنوز بلاتکلیف مانده است و سازمان بیمه سلامت، یکی از چندین نهاد دولتی است که به شهروندان «بیمه پایه» ارائه میکند؛ موضوعی که به گفته منتقدان بر هزینههای دولت برای ارائه «بیمه پایه» اثر گذاشته و موجب شده تا پوشش این بیمهها نیز تبعیضآمیز باشد.
در ایران مهمترین سازمانی که «بیمه پایه» به شهروندان ارائه میکند، نه سازمان بیمه سلامت، بلکه سازمان تامین اجتماعی است. همزمان انواع دیگر بیمههای دولتی مانند بیمه نیروهای مسلح (ساتا) یا کمیته امداد نیز به کارشان ادامه میدهند.
درمان ناباروری
بخشی از هزینههای درمان ناباروری پیش از این نیز توسط بیمههایی مانند بیمه تامین اجتماعی پرداخت میشد.
اما چنانکه علی بهادری جهرمی، سخنگوی دولت گفته از این پس هرکس که از طریق «سازمان بیمه سلامت ایران» بیمه شده است نیز برای درمان ناباروری تحت پوشش قرار خواهد گرفت.
او همچنین در توییتی نوشت که بر اساس همین مصوبه، «پذیرش بیمه شرط تمدید پروانه مراکز ارائهدهنده خدمات بارداری شد».
بهادری جهرمی اضافه کرد: «زایمان طبیعی در همه مراکز معادل صد درصد تعرفه دولتی بیمه میشود.»
در ارتباط با درمان ناباروری نیز، در یکسال گذشته بارها خبرهای ضد و نقیضی درباره میزان گسترش ناباروری درجمعیت ایران منتشر شد.
از آن جمله دکتر محمدرضا صادقی، رئیس پژوهشگاه ابن سینا در اردیبهشتماه امسال گفت «حدود ۱۵ تا ۲۰ درصد زوجین» در سراسر کشور، «درگیر مشکلات ناباروری» هستند.
او که خواستار پوشش درمان ناباروری توسط بیمهها نیز بود، گفته بود که دستکم چهار میلیون زوج ایرانی، نابارور هستند.
محمد ابراهیم پارسانژاد، رئیس انجمن باروری و ناباروری ایران نیز در سال ۱۴۰۰، تعداد افرادی را که نابارور هستند، «بین چهار تا پنج میلیون نفر» تخمین زد.
چنین آمارهایی، گاه به شکل اغراقآمیزتر از سوی برخی شخصیتهای غیرمرتبط با علوم پزشکی نیز تکرار شده است.
اما این آمار، با گزارشهای وزارت بهداشت همخوانی ندارند.
به گفته حامد برکاتی، مدیرکل سلامت جمعیت، خانواده و مدارس وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، تعداد زوجهای نابارور در ایران، حدود دو میلیون زوج است.
او گفت بر اساس پژوهش جدیدی که «در دوران شیوع کرونا» انجام شد، میزان «ناباروری مطلق» یا اولیه، ۱۲ و نیم درصد از کل جمعیت زوجهای ایرانی است.
ناباروری مطلق یا اولیه به معنای ناباروری در میان زوجهایی است که هرگز فرزندی به دنیا نیاوردهاند. اما گاهی برخی زوجها بعد از به دنیا آوردن یک یا چند فرزند دچار ناباروری میشوند که به آن «ناباروری ثانویه» گفته میشود.
آیا ناباروری در ایران از دیگر نقاط دنیا بیشتر است؟
در سالهای اخیر و همگام با تغییر سیاست در ارتباط با کنترل جمعیت، گزارشهایی نیز مبنی بر «افزایش ناباروری» در ایران در مقایسه با دیگر نقاط جهان منتشر شده است.
به عنوان مثال دکتر نیره خادم، مدیر مرکز درمان ناباروری میلاد دانشگاه علوم پزشکی مشهد، اسفندماه سال گذشته گفت که میزان ناباروری در ایران «بین ۱۵ تا ۲۰ درصد از میانگین جهانی بیشتر است».
سازمان بهداشت جهانی، تعداد افراد نابارور در سراسر جهان، ۱۸۹ میلیون نفر تخمین زده است. این تعداد، حدود ۲ و ۳۶ صدم از جمعیت کره زمین است.
اگرچه آمار دقیق تعداد کسانی که در ایران نابارور هستند روشن نیست، اما بر اساس آمار وزارت بهداشت مبنی بر نابارور بودن دو میلیون زوج، دستکم یک میلیون نفر از افراد متاهل در کشور نابارور هستند. این رقم کمی بیش از یک درصد جمعیت کشور را شامل میشود که از آمار جهانی بسیار کمتر است.
بر اساس تحقیقات علمی، میزان ناباروری در کشورهای صنعتی و ثروتمند به شکل قابل توجهی در حال افزایش است.
دانشمندان میگویند که علاوه بر عوامل بیولوژیک، دلایل متنوع دیگری نیز در شکلگیری این وضعیت اثر دارد و روند افزایش میزان ناباروری در کشورهایی مانند انگلیس در یک دهه اخیر شتاب بیشتری گرفته است.
###