«برخورد قهرآمیز» با مسائل فرهنگی!
در حاشیه برخورد جامعه مدرسین و ... با وقایع جشنواره فجر

پرسش: چرا این بزرگواران نسبت به مسائل مهم یا مهم‌تر از جمله فایل منتشره حاکی از فساد اقتصادی مهم در یک نهاد انقلابی حساسیت این چنینی نشان نداده و آن را محور خطبه‌ها نساختند و اطلاعیه صادر نکردند ولی در مسائل مربوط به پوشش زنان و... این قدر حساس هستند؟

 

«برخورد قهرآمیز» با مسائل فرهنگی!
در حاشیه برخورد جامعه مدرسین و ... با وقایع جشنواره فجر

حجت‌الاسلام احمد حیدری

در جشنواره سینمایی فجر امسال مثل همیشه پوشش شرکت کنندگان مورد اعتراض جمعی که حجاب و پوشش زنان از مسائل اصلی آنان است، قرار گرفت. علاوه بر این اظهار نظر خانمی فیلم‌نامه‌نویس در مورد «ازدواج سفید» هم مسأله‌ساز شد و «برخوردهای تند و چکشی» در پی داشت. رئیس جامعه مدرسین در اطلاعیه‌ای این موارد را مصداق «هجمه‌های پیدا و پنهان و جنگ عظیم فرهنگی» شمرد و در ادامه گفت: «قاطعانه اعلام می‌کنیم اگر این اتفاقات فاجعه آمیز تکرار شود، مردم متدین واکنش متناسب نشان داده و برخورد انقلابی خواهند کرد». آقای عالی از سخنرانان بیت رهبری هم گفت: «مسئولین ارشاد باید توی دهن آن خانم می‌زدند»، جمعی از امامان جمعه هم اظهارات مشابهی داشتند و در نهایت رئیس جمهور گفت: «در حاشیه جشنواره سینمایی فجر، اظهارنظر غلطی انجام شد که با وجود عذرخواهی مکرر گوینده، وزارت ارشاد نیز آن را رد و محکوم کرد. با تشکر از این حساسیت و غیرت دینی، نباید خطای آشکار یک فرد به جامعه هنری تعمیم داده شود». در حاشیه این «غیرت‌ورزی» چند نکته قابل تأمل است: 

1. چرا این بزرگواران نسبت به مسائل مهم یا مهم‌تر از جمله فایل منتشره حاکی از فساد اقتصادی مهم در یک نهاد انقلابی حساسیت این چنینی نشان نداده و آن را محور خطبه‌ها نساختند و اطلاعیه صادر نکردند ولی در مسائل مربوط به پوشش زنان و... این قدر حساس هستند؟

2. در تمام دوره دولت اصلاحات و دولت تدبیر و امید، ادعای آقایان این بود که مسائل مهم مردم، اقتصادی است نه فرهنگی و ...؛ چطور حالا که فشار و تنگنای اقتصادی شدیدتر شده، مجلس و دولت و نهادهای مذهبی در مورد مسائل مهم اقتصادی سکوت پیشه کرده ولی به «صیانت فضای مجازی»، موضع‌گیری در باره اظهار نظر فلان خانم در مورد مساله‌ای فرهنگی و ... می‌پردازند؟

3. اظهار نظر این خانم ورود به حوزه غیر تخصصی و قبیح است ولی متأسفانه چنین ورود و اظهار نظرهای غیر تخصصی در کشور معمول است و مثلا خیلی از این آقایان محترم به خود اجازه می‌دهند در هر مسأله‌ای متخصص‌وار وارد شوند و نظر دهند و انتظار هم دارند نظراتشان سرلوحه عمل جامعه قرار گیرد و هیچ کس هم انتقاد و اعتراض نکند در حالی که اظهار نظر در غیر حوزه تخصصی از جانب هر کس، باید محکوم شود. 

4. مسأله مورد بحث آن خانم «ازدواج سفید» یا همان «نکاح معاطاتی» است که امروز از مسائل مبتلابه همه جوامع است و خواه ناخواه مسأله جامعه ما هم شده یا خواهد شد و باید در این زمینه به همه صاحب‌نظران اجازه اظهار نظر داده شود تا راهکار صحیح، متقن و مقتضی در مورد آن اتخاذ گردد. 

5. ازدواج سفید یا نکاح معاطاتی در فقه هم سابقه طولانی داشته و مورد اختلاف است و به بیان فقهایی که در دهه‌ها و سال‌های اخیر تفصیلا وارد بحث شده‌اند، جز اجماعی که ادعا می‌شود و سیره متشرعه، دلیل محکم و قابل اعتنای دیگری بر منع از آن وجود ندارد و نمی‌توان این گونه با ضرس قاطع آن را محکوم کرد و غیر مشروع شمرد. 

6. اما مهمترین مسأله در این مورد، نوع برخورد آقایان با یک اظهار نظر فرهنگی است. فرض می‌کنیم که این خانم در حوزه‌ای وارد شده که تخصصش را نداشته و اظهار نظرش هم مخالف قطعی موازین شرع باشد، آیا با برخورد چکشی و تهدید به «واکنش متناسب و برخورد انقلابی مردم متدین» مشکل حل می‌شود؟ این نوع برخورد از جانب این نهادها و افراد در دولت‎های غیرخودی اصلاحات و تدبیر و امید مسبوق به سابقه است ولی در دولت خودی و ولایی اصولگرا چرا؟ آیا این تهدید دعوت به رفتارهای غیرقانونی و امنیت‎زدا و هرج و مرجی نیست؟ آیا قبح و گناه این دعوت کمتر از قبح آن اظهار نظر؛ بلکه بسیار بیشتر از آن نیست؟ اعتراض و انتقاد صحیح و قانونی به هر مسأله و موضوعی حق همه نهادها و شخصیت‌ها است ولی آیا حق تهدید به اقدام فراقانونی هم دارند؟ 

7. علاوه بر همه این‌ها، موضوع مطرح شده در جشنواره و رفتارهای مورد انتقاد، از مسائل فرهنگی و اجتماعی و حداکثر مصداق «تهاجم فرهنگی» هستند و به هیچ وجه با تشر و «کوبیدن در دهان» و «برخورد انقلابی» حل نمی‌شوند و نهایتا زیرزمینی شده و به کمون می‌روند. مگر آقایان، سخن امام علی(ع) خطاب به اصحابش که به برخورد چکشی و تند با مسائل فرهنگی اقدام کردند، را نشنیده‌اند که فرمود: «حجت‎های خدا با زور و تندی اقامه نمی‎شود(بحار الانوار 54/336). به امید برخورد فرهنگی و اقناع کننده با مسائل فرهنگی.

 

###