پیشنهاد کاهش سود وام مسکن در دولت
پرسش:تصمیم دولت برای ایجاد تحرک در بازار مسکن جدی است. وزیر راهوشهرسازی پیش‌تر از احتمال افزایش زمان بازپرداخت تسهیلات مسکن و کاهش اقساط آن خبر داده بود که منوط به نظر بانک مرکزی و هیئت دولت است و حالا آخوندی خبر داده این شرایط وام‌دهی، عطف به ماسبق هم می‌شود که همین امر موجب مشمول‌شدن عده زیادی از افرادی می‌شود که پیش‌تر در طرح تسهیلات مسکن شرکت کرده بودند.
پرسش:تصمیم دولت برای ایجاد تحرک در بازار مسکن جدی است. وزیر راهوشهرسازی پیش‌تر از احتمال افزایش زمان بازپرداخت تسهیلات مسکن و کاهش اقساط آن خبر داده بود که منوط به نظر بانک مرکزی و هیئت دولت است و حالا آخوندی خبر داده این شرایط وام‌دهی، عطف به ماسبق هم می‌شود که همین امر موجب مشمول‌شدن عده زیادی از افرادی می‌شود که پیش‌تر در طرح تسهیلات مسکن شرکت کرده بودند. در همین راستا پیش‌تر از سوی وزارت مسکن، چهار برنامه و طرح اعلام شده بود تا بدمسکنی نیز سروسامانی پیدا کند. علی چگینی، مدیرکل دفتر برنامه‌ریزی و اقتصاد مسکن وزارت راهوشهرسازی، گفته بود: «تقویت توان خرید متقاضیان»، «نوسازی بافت‌های فرسوده و بهسازی سکونتگاههای غیررسمی و حاشیه‌ای»، «اجرای مسکن اجتماعی» و «تأمین مسکن خانه‌اولی‌ها» چهار طرح دولت برای جامعه بدمسکن است و حالا باید دید عزم دولت برای ایجاد تحرک در این بازار، چه زمان به نتیجه می‌رسد؛ درحالی‌‌که کارشناسان بخش مسکن معتقدند برخی از این راهکارها عملیاتی نخواهد شد؛ زیرا بر روش‌های قدیمی تکیه دارد و توان مردم برای خرید مسکن در آنها نادیده گرفته شده است.
انحصار اطلاعات منشأ اصلی فساد است
وزیر راهوشهرسازی در مراسم افتتاح اولین مرکز توسعه کارآفرینی بانک مسکن با بیان اینکه حل مشکل ۱۱ میلیون ساکن بافت‌های فرسوده با ساخت دو میلیون واحد مسکن مهر تفاوت دارد، گفت: دسترسی آزاد به اطلاعات اصلی‌ترین محرک توسعه بوده و عدالت در دنیای مدرن به اطلاعات است. عباس آخوندی با بیان اینکه انحصار اطلاعات منشأ اصلی فساد است، گفت: در ایران وقتی درباره شفافیت اطلاعات حرف زده می‌شود، همه‌چیز سیاسی است. لازم نیست که حتما اطلاعات سیاسی باشد. وزیر راهوشهرسازی با اشاره به اتفاقات در حوزه واقعی اقتصاد و اهمیت آن برای دولت، گفت: واقعیت این است که اساسا نظام تقاضا در بازار مسکن تغییر کرده است؛ وقتی بعد خانوار از ٤ به ٣,٢ کاهش پیدا کرده، نشان می‌دهد اتفاقی روی داده است. آخوندی ادامه داد: میزان اوج خرید‌و‌فروش در تهران برای واحدهای ٥٠ تا ٧٠ متر است و نشان می‌دهد جنس تقاضا نیز تغییر کرده است. وی با بیان اینکه محل عرضه نیز تغییر کرده است، اظهار کرد: زمانی همه به دنبال رفتن به حاشیه شهر بودند؛ اما با ورود مترو همه می‌خواهند به داخل شهرها برگردند. روش‌های تأمین مالی مسکن نیز در حال تغییر است؛ چه در سطح کلان و چه در سطح خرد. در حوزه حمل‌ونقل ایران و دنیا نیز نحوه فروش بلیت تغییر کرده است. وزیر راهوشهرسازی با بیان اینکه در حوزه مسکن کشور به دنبال بازآفرینی بافت فرسوده هستیم، افزود: از شرکت‌هایی که عادت داشتند در بیرون شهر ساخت‌وساز کنند، می‌خواهیم بیایند در بافت و صدها نفر که دارای خرده‌مالکی هستند، درگیر شوند. معلوم است این شرکت‌ها توان این کار را ندارند، در این صورت می‌گویند یا حرف، حرف غلطی است یا کار با کُندی مواجه می‌شود.
تغییرات عطف به ماسبق می‌شود
وزیر راهوشهرسازی با اعلام اینکه پیشنهاد تغییر شرایط پرداخت وام مسکن به هیئت دولت ارائه شده و در حال بررسی است، گفت: تغییر شرایط پرداخت تسهیلات مسکن شامل کسانی که قبلا هم وام دریافت کرده‌اند، می‌شود. به گزارش خبرگزاری‌ها، عباس آخوندی گفت: تا الان حدود ٢٦٠ هزار نفر در صندوق پس‌انداز یکم با متوسط ٢٢ میلیون تومان سپرده‌گذاری کرده‌اند و به‌تدریج کسانی که یک سال از زمان پس‌انداز آنها می‌گذرد، وارد بازار می‌شوند. او تصریح کرد: برای اینکه بتوانیم این روند را ادامه دهیم، پیشنهادهایی را به دولت ارائه کرده‌ایم که چگونه شرایط دریافت وام مسکن را تسهیل کنیم. آخوندی تأکید کرد: پیشنهاد می‌کنم همه از صندوق پس‌انداز یکم استفاده کنند؛ چه کسانی‌که در بافت‌های فرسوده هستند و چه افرادی که در بافت‌های حاشیه‌ای ساکن‌اند و چه خانه‌اولی‌ها. وزیر راهوشهرسازی با بیان اینکه نرخ سود تسهیلات برای این افراد ٨ درصد و ١,٥ درصد پایین‌تر از سایر افراد است، اظهار کرد: اگر شرایط جدیدی در نحوه پرداخت تسهیلات مسکن ایجاد شود، شامل حال همه اینها می‌شود و بنابراین نیازی نیست که منتظر باشند تا شرایط جدید اعلام شود. آخوندی با بیان اینکه «این کار هم برای پس‌اندازکننده خوب است و هم برای سیاست کلان کشور»، تصریح کرد: پس‌انداز نظمی را به اقتصاد خانوار می‌دهد و از سوی دیگر این اطمینان را می‌دهد که به تسهیلات تضمینی با نرخ سود هشت درصد دسترسی دارند. وی با بیان اینکه این کار باعث می‌شود نرخ تمام‌شده پول کاهش یابد، افزود: برای پرداخت تسهیلات هشت‌درصدی کمتر نیازی به یارانه‌های دولتی است و پایداری این سیاست‌ها بسیار بیشتر بوده و باعث خودکفایی است.
آغاز تحرک در بخش مسکن
صدیف بدری، سخنگوی کمیسیون عمران، در گفت‌وگو با «شرق» اجرائی‌شدن راهکارهای دولت را زمان‌بر می‌داند و می‌گوید: اقدامات عملیاتی برای تحرک بخش مسکن از سوی وزارت راهوشهرسازی آغاز شده است. یک‌سری اقدامات پس از آغاز دولت دوازدهم انجام گرفت. یکی از مهم‌ترین این اقدامات تسهیلات با بهره پایین‌تر و اجرای مسکن در بافت‌های موجود شهری، از جمله سکونتگاههای غیررسمی و بافت‌های فرسوده شهری است. بدری با اشاره به اینکه در برنامه ششم توسعه، دولت مکلف شده است به‌صورت محله‌ای سالانه ٢٧٥ محله را نوسازی یا بهسازی کند، تصریح می‌کند: اولویت اول وزارت راهوشهرسازی نیز در این حوزه تعریف شده است. همچنین دولت درباره مسکن اجتماعی نیز به‌وسیله نهادهای حمایتی از جمله کمیته امداد، بهزیستی و بنیاد مسکن وارد عمل شده است. این عضو کمیسیون عمران با بیان اینکه یکی از اقدامات دولت، استفاده از خط اعتباری مسکن مهر است، می‌گوید: دولت به بانک مسکن مهلت داده تا بتواند از محل وصول اقساط مسکن مهر، منابعی را برای ارائه تسهیلات با بهره ٨,٥ درصد در بافت‌های فرسوده و ٩ تا ٩.٥ درصد برای بافت‌های خارج از بافت‌های فرسوده استفاده کند که به مسکن یکم معروف است. وقتی از او درباره اثربخش‌بودن برنامه‌های دولت که از دولت یازدهم آغاز شده و امروز ادامه می‌یابد می‌پرسم، می‌گوید: این برنامه‌ها و طرح‌ها شاید به‌زودی خود را در بازار نشان ندهد اما اکنون شاهد یک‌سری تحرکات در حوزه صدور پروانه ساختمانی هستیم. طبق آمار پنج‌ماهه اول امسال حدود ٤٠ درصد افزایش صدور پروانه نسبت به سال قبل داشتیم که نشان از استقبال مردم از ساخت‌وساز دارد. او تصریح می‌کند: در افزایش قیمت مصالح ساختمانی مانند میلگرد و سیمان هم این تحرک خود را نشان داده و اینجا دولت باید کنترل کند که این افزایش قیمت‌ها موجب ایجاد حباب افزایشی قیمت در بخش مصالح ساختمانی نشود. بدری در پاسخ به پرسشی درباره قدرت خرید پایین مردم برای بازپرداخت اقساط تسهیلات مسکن نیز می‌گوید: راهکارهای متفاوتی برای تحرک در بازار مسکن در نظر گرفته شده است. تسهیلات‌دهی مربوط به اقشار متوسط است و اقشار ضعیف مشمول طرح‌های مسکن حمایتی و اجتماعی می‌شوند که در این راستا نهادهای حمایت‌گر مانند کمیته امداد، بهزیستی و بنیاد مسکن و ... دولت را همراهی می‌کنند.
خانه‌اولی‌ها توان بازپرداخت وام مسکن را ندارند
محمد عدالت‌خواه، کارشناس مسکن نیز در گفت‌وگو با «شرق» معتقد است دولت باید به فکر اجرائی‌شدن طرح‌ها باشد و آنها را در کلام باقی نگذارد. عدالت‌خواه ادامه می‌دهد: دولت یازدهم بارها درباره نوسازی بافت‌های فرسوده با اعطای تسهیلات، سخن به میان آورده اما تحرکات چندان مفیدی در آن صورت نگرفته است. این کارشناس همچنین درباره اعطای تسهیلات به خانه‌اولی‌ها و زوج‌های جوان می‌گوید: در این طرح به بازپرداخت این وام‌ها چندان توجهی نشده است. فردی که این وام را دریافت می‌کند و در ابتدای زندگی است، توانانی آنکه از عهده اقساط وام مسکن برآید را ندارد. به گفته او، اگر دولت می‌خواهد یارانه‌ای به افراد بدمسکن بدهد، باید بودجه آن مشخص باشد، در غیر‌این‌صورت باز هم زمان را از دست می‌دهیم؛ بدون اینکه نتیجه‌ای از آن حاصل شود.
###