پرسش: «لامبدا» جدیدترین سویه از خانواده ویروس کووید۱۹ است. ویروسی که هنوز پای آن به ایران نرسیده اما یک تهدید جدید برای کشور تلقی می‌شود.

طبق آمار رسمی منتشر شده از سوی وزارت بهداشت،‌ از ابتدای شیوع ویروس کرونا در کشور از 30 بهمن سال 1398 تاکنون تعداد ۴ میلیون و ۸۶۹ هزار و ۴۱۴ نفر به این بیماری مبتلا شده‌اند که از این تعداد تاکنون ۴ میلیون و ۸۴ هزار و ۹۹۱ نفر از بیماران، بهبود یافته یا از بیمارستان‌ها ترخیص شده‌اند و مجموع جان‌باختگان این بیماری به ۱۰۵ هزار و ۲۸۷ نفر رسیده است.

کرونا لامبدا چیست؟
این نوع ویروس، مدلی جدید از کووید ۱۹ است که در ایالت متحده و آمریکای جنوبی گسترش یافته است. براساس اطلاعات موجود تا ۲۰ مرداد، هیچ اثری از این ویروس در ایران گزارش نشده است. با این همه، احتیاط شرط عقل است و باید تمامی جوانب را در نظر گرفت. این نوع ویروس که بانام C.۳۷ شناخته می‌شود، قابلیت انتقال بیشتری نسبت به کرونای دلتا دارد!

کرونای گونه لامبدا، که برای اولین بار در پرو شناسایی شد، همچنان در سرتیتر خبرها قرار دارد؛ زیرا در چندین ایالت شناسایی شده است.
همانطور که گفته شد، نوع جدید ویروس کرونا «لامبدا» برای اولین بار در پرو بررسی و شناخته شد. نمونه‌هایی از آن نیز در تاریخ دسامبر ۲۰۲۰ میلادی یافت شده است. این ویروس عامل ابتلای بیش از ۸۰ درصد از مبتلایان جدید در آمریکای جنوبی بود. جالب است بدانید که یکی از دلایل اصلی تعداد زیاد موارد ابتلا به کرونا در پرو ظهور نوع لامبداست. اکنون ۹۷ درصد موارد ابتلا به بیماری در این کشور دیده شده است و بر اساس آمار تا به امروز صد و نود هزار نفر در کشور پرو به دلیل کووید ۱۹ جان خود را از دست داده‌اند. این آمار در مقایسه با جمعیت ۳۲ میلیون نفری این شرکت کم نیست.

کانال وزارت بهداشت با انتشار اینفوگرافی 13 حقیق ترسناک را از این نوع ویروس کرونا منتشر کرده است که به شرح زیر است:
1. طبقه‌بندی شده به عنوان یکی از انواع کرونا
2. مشاهده اولین مورد در کشور پرو
3. شناسایی شده در حداقل 40 کشور جهان
4. افزایش سرایت‌پذیری
5. افزایش مقاومت در برابر آنتی‌بادی‌ها
6. عفونت بیشتر نسبت به کرونای آلفا و دلتا
7. درگیری بیشتر جوانان
8. علایم اصلی کرونا با میزان درگیری بیشتر
9. افزایش مقاومت سه برابری نسبت به واکسن
10. کشنده‌تر از کرونا دلتا
11. افزایش میزان ابتلا در بیماری‌های زمینه‌ای
12. افزایش قابل توجه عفونت
13. خطرناک‌تر از جهش‌های قبلی

احتمال ورود واریانت جدید کرونا به ایران

لامبدا در آستانه ورود به کشور

سویه جدید و خطرناک کرونا به نام «لامبدا» به پشت مرزهای ایران رسیده و در آستانه ورود به کشور است.در حالی که همه استان‌های کشور گرفتار پیک پنجم کرونا هستند و بیمارستان‌ها پر از مریض‌های مبتلا به سویه دلتا است، به تازگی خبرهایی هم درباره احتمال ورود واریانت جدید کرونا به نام لامبدا شنیده‌ می‌شود.

همین دیروز رئیس کمیته کشوری اپیدمیولوژی و واکنش سریع اپیدمی کرونا نسبت به ورود این سویه جدید به کشور هشدار داد. به گفته حمید سوری در کشور ترکیه و برخی از کشورهای همسایه جهش لامبدا اتفاق افتاده است و با توجه به این‌که کنترل درستی بر ترددها در کشور صورت نمی‌گیرد، هر لحظه ممکن است جهش لامبدا در ایران نیز گزارش شود.

به تازگی علیرضا ناجی رئیس مرکز تحقیقات ویروس شناسی نیز گفته با توجه به مشاهده چند مورد ابتلا به این واریانت در ترکیه، پاکستان و برخی از کشورهای همسایه احتمال ورود این واریانت لامبدا به ایران زیاد است. او حتی تاکید کرده است:ـ«این که ما در پاییز خیزی از لامبدا را خواهیم داشت بسیار محتمل است.»از طرفی نادر توکلی معاون درمان ستاد کرونای تهران هم هشدار داده است، در پیک پنجم اگر ورودی مرزها کنترل نشود، کرونای لامبدا به راحتی وارد کشور‌ می‌شود. در نتیجه شرایط بحرانی‌تری خواهیم داشت.

۴۲کشور آلوده لامبدا

واریانت لامبدا اولین‌ بار در اوت ۲۰۲۰ در کشور پرو شناسایی شد و در آن کشور کشتار زیادی داشت. در حال حاضر طبق آخرین آمار این ویروس در ۴۲ کشور شناسایی شده است. البته متخصصان حوزه سلامت بر این باورند تعداد کشورهایی که آلوده لامبدا شدند، بیشتر از این تعداد است و این رقم تنها مربوط به کشورهایی است که پایش ژنتیکی انجام داده‌اند.از ۴۲ کشوری که لامبدا در آن شناسایی شده سه کشور ترکیه، قطر و هندوستان در همسایگی ایران هستند و به احتمال زیاد کشورهای همجوار دیگر آلوده لامبدا شدند، اما به دلیل عدم پایش ژنتیکی در لیست رسمی کشورهای آلوده به لامبدا قرار نگرفتند.

کشوری مانند افغانستان که هم‌مرز پاکستان است و از طرفی هم به‌خاطر اتفاقات سیاسی و تسلط طالبان در این کشور پایش ژنتیکی نشده و کنترلی در این حوزه صورت نگرفته است، احتمال دارد به کانون لامبدا تبدیل شود و این‌ می‌تواند خطر بالقوه‌ای برای ایران باشد. کشور عراق هم از این قاعده مستثنی نیست. به دلیل ساختار ضعیف نظام بهداشتی کشور احتمال دارد لامبدا در آن ورود پیدا کرده باشد و بیم این‌ می‌رود مراوده ایرانی‌ها با عراقی‌ها باعث ورود این ویروس به کشور باشد. بخصوص مراسم اربعین در پیش است و بسیاری از طیف محافظه‌کار جامعه از همین حالا خواهان برگزاری آن در عراق شده‌اند.

بنابراین با توجه ارتباطات و رفت و آمد ایران با کشورهای همسایه از جمله سه کشور آلوده، احتمال این که لامبدا وارد کشور ما شده باشد زیاد است. حتی اگر وارد کشور نشده باشد به دلیل عدم کنترل ترددها به ویژه با کشورهای آلوده به لامبدا به زودی وارد کشور خواهد شد.مقالات علمی حقایق تلخی درباره سویه لامبدا بیان‌ می‌کند که نگرانی‌های بسیاری در جهان ایجاد کرده است. لامبدا حاصل جهش‌های مختلف ویروس کروناست.

این جهش‌ها هم قدرت سرایت و هم قدرت کشندگی آن را به میزان چشمگیری افزایش داده است. از طرفی جهش‌های ایجاد شده در این سویه جدید به گونه‌ای است که مقاومت بالایی در برابر واکسن ایجاد‌ می‌کند.در حال حاضر طبق مقاله‌های علمی منتشر شده کارایی واکسن‌هایی مثل «فایزر» و «مُدرنا» در برابر این سویه جدید به حدود 48درصد رسیده است.

علاوه بر واکسن‌گریزی لامبدا، این سویه جدید به گفته متخصصان و با توجه به عملکردش در کشورهای آلوده، مرگ و میر زیادی را در بین دوره سنی ۱۰ تا ۲۰ ساله و در واقع بین نوجوانان خواهد داشت. خصوصیات چالش برانگیز لامبدا -آن هم در میانه پیک پنجم و در حالی که وضعیت بیماری ناشی از ویروس دلتا در کشور بحرانی است- باعث شده ورودش به مهم‌ترین نگرانی متخصصان حوزه سلامت بدل شود.

وضعیت نظام سلامت کشور در آستانه ورود لامبدا

در حالی که لامبدا بیخ گوش ایران است و صدای پای آن شنیده‌ می‌شود که کشور درگیر موج پنجم کروناست و تعداد جانباختگان ویروس دلتا تنها در یک ماه یعنی از اول مرداد تاکنون نزدیک به سه و نیم برابر افزایش پیدا کرده است و از ۲۱۰ فوتی در اول مرداد به ۷۰۹ نفر در اوایل شهریور رسید. این آمارها در حالی است که سازمان نظام پزشکی ایران آمار واقعی کرونا در کشور را سه تا چهار برابر آمار رسمی می‌داند.

علاوه بر آمار بالای مرگ و میر کرونایی؛ بیماری قارچ سیاه نیز تعدادی را در استان‌های مختلف درگیر کرده و داروی آن هم با افزایش ده برابری قیمت در کشور کمیاب شده است.ظرفیت بیمارستان‌ها پر شده است، کادر درمان خسته و شکننده شده‌اند و تلفات آن روز به روز بیشتر‌ می‌شود. در این شرایط جمعیت قابل توجهی در کشور نیز هنوز واکسینه نشده‌اند.

اگر چه روند واکسیناسیون تا حدودی سرعت پیدا کرده اما هنوز درصد افراد واکسینه شده از چند درصد بیشتر تجاوز نکرده است. علاوه بر این در اثربخشی واکسن‌های وارداتی از جمله «سینوفارم» اما و اگرهای زیادی مطرح است.واکسن فایزر و مدرنا که چند وقتی است برخی از مسئولان وعده وارد کردن آن‌ را دادند، هنوز در هاله‌ای از ابهام است و برخی از مسئولان خبر ورود واکسن فایزر را خالی‌بندی‌ می‌دانند. لازم به یادآوری است چند روز پیش کیانوش جهانپور، سخنگوی سازمان غذا و دارو در توئیتی، خبر ورود ۲۰میلیون دوز واکسن فایزر را که پیش‌تر رئیس اتحادیه واردکنندگان دارو آن را وعده داده بود، خالی‌بندی دانست.

###