چین و روسیه: آمریکا و کره جنوبی در تشدید بحران کره نقش دارند

پرسش:چین و روسیه به پرواز موشک کره شمالی از فراز خاک ژاپن واکنش نشان داده و شرایط شبه‌جزیره کره را نگران کننده دانسته‌اند و یک مقام روسی گفته است که تهدید کره شمالی به پرتاب موشک به سوی یک پایگاه آمریکایی در منطقه "بلوف" نبوده است.

ساعاتی پس از انتشار خبر پرواز موشک کره شمالی از فراز خاک ژاپن در روز سه‌شنبه، ۷ شهریور (۲۹ اوت)، هوا چونیینگ، سخنگوی وزارت خارجه چین، گفت که وضعیت شبه‌جزیره کره "به نقطه حساس و بحرانی نزدیک شده هر چند هنوز هم فرصت برای از سرگیری مذاکرات صلح از دست نرفته است." خانم هوا که در نشست خبری روزانه وزارت خارجه چین سخن می‌گفت افزود: "امیدواریم طرف‌های مربوطه موضوع کاستن از تشنج موجود در شبه‌جزیره کره و دستیابی به صلح و ثبات در این منطقه را مورد توجه جدی قرار دهند."

سخنگوی وزارت خارجه چین با نادرست خواندن اقدام کره شمالی در پرتاب موشک از فراز خاک ژاپن، ایالات متحده و کره جنوبی را نیز در تشدید بحران در شبه‌جزیره کره مسئول دانست و گفت: "ایالات متحده و کره جنوبی مرتبا به برگزاری مانورهای مشترک نظامی مبادرت وزیده و به این ترتیب، بر کره شمالی فشار نظامی وارد آورده‌اند." خانم هوا گفت "پس از مانورهای مکرر و تشدید دور باطل بحران، آیا این دو کشور احساس می‌کنند که به حل و فصل مسالمت‌آمیز این موضوع نزدیک‌تر شده‌اند؟" وی افزود: "سابقه امر نشان داده است که فشار و تحریم نمی‌تواند معضل کنونی را از اساس حل کند."

 

حق نشر عکسEPA

 

روز سه‌شنبه، دولت روسیه نیز شرایط موجود در شبه‌جزیره کره را "بسیار نگران کننده" توصیف کرد. سرگئی ریابکوف، معاون وزیر خارجه روسیه به خبرنگاران گفت که "ما شاهد حرکت اوضاع به سوی وخامت بیشتر هستیم و تحولات کلی این منطقه را خطرناک می‌دانیم." وی نیز آمریکا و کره جنوبی را تا حدودی مسئول وخامت اوضاع دانست و گفت که تمرین‌های نظامی مشترک دو کشور که روز ۲۱ اوت آغاز شده "در تحریک کره شمالی به پرتاب موشکی جدید نقشی داشته است."

اشاره آقای ریابکوف به مانور نظامی مشترک آمریکا و کره جنوبی است که با شرکت چند هزار تن از نفرات ارتش‌های دو کشور روز ۲۱ اوت آغاز شد و دو هفته ادامه خواهد داشت. مقامات کره شمالی این مانور را تمرین عملیات حمله به آن کشور توصیف کرده و "به شدت تحریک‌آمیز" خوانده‌اند.

پیشتر، یک مقام روسی از جدی بودن تهدید موشکی کره شمالی علیه آمریکا سخن گفته بود. به گزارش رویترز، کنستانتین کوساچف، رئیس کمیته امور بین‌المللی شورای فدراسیون - مجلس اعلای پارلمان روسیه - گفته است که "کره شمالی نشان داده که تهدیدات آن کشور علیه پایگاه نظامی آمریکا در جزیره گوام بلوف نبوده است." چندی پیش، منابع کره شمالی از آمادگی طرحی برای پرتاب موشک به هدفی در ‌آب‌های نزدیک به جزیره گوام، محل یک پایگاه نظامی آمریکایی در منطقه خبر دادند که واکنش تهدیدآمیز رئیس جمهوری آمریکا را در پی آورد. کوتاه مدتی پس از آن، منابع کره شمالی گفتند که رهبر آن کشور هنوز در مورد پرتاب این موشک تصمیمی نگرفته است.

آقای کوساچف گفت که قطعنامه جدید شورای امنیت در مورد تشدید تحریم اقتصادی کره شمالی هم در دستیابی به هدف خود ناکام مانده زیرا "وضعیت کنونی به رو در رو شدن کره شمالی و ایالات متحده تبدیل شده است."

 

حق نشر عکسGETTY IMAGES

 

طی سال‌های اخیر، شورای امنیت سازمان ملل در واکنش به برنامه‌های موشکی و هسته‌ای کره شمالی یک رشته تحریم اقتصادی و تجاری را علیه آن کشور وضع کرده است. تصویب قطعنامه‌های شورای امنیت علیه کره شمالی، از جمله جدیدترین قطعنامه که اوایل ماه اوت تصویب شد، از رای مثبت چین و روسیه، به عنوان دو عضو دایم شورا برخوردار بوده است.

روسیه و به خصوص چین طرف‌های اصلی مبادلات تجاری کره شمالی محسوب می‌شوند و ضمن رعایت قطعنامه‌های شورای امنیت در مورد تحریم آن کشور، روابط اقتصادی خود با کره شمالی را در زمینه‌های مجاز ادامه داده‌اند. با اینهمه، منابع روسی گفته‌اند که تشدید بحران کره بر روابط اقتصادی دو طرف تاثیر گذاشته است.

الکساندر گلوشکا، وزیر توسعه مناطق خاور دور روسیه گفته است که توافقنامه‌های تجاری مشترکی که سه سال پیش با کره شمالی امضا شده به خاطر ادامه آزمایش‌های موشکی کره شمالی به اجرا درنیامده است. در سال ۲۰۱۴، شماری از بازرگانان و صاحبان صنایع روسی توافققنامه‌هایی را برای اجرای چند طرح اقتصادی با دولت کره شمالی امضا کردند که اجرا نشده است. آقای گلوشکا گفته است که روسیه "با دقت و به طور کامل " تحریم‌های بین‌المللی علیه کره شمالی را اجرا می‌کند و با اشاره به مشکلات اقتصادی کره شمالی، گفته است که حکومت آن کشور "برای دنبال کردن برنامه‌های نظامی خود هزینه اقتصادی سنگینی را می‌پردازد."

چین متحد و حامی اصلی کره شمالی به شمار می‌رود و خواستار آن بوده است که آمریکا و کره جنوبی با دادن امتیازاتی به کره شمالی، مانع از وخامت بیشتر اوضاع شوند و آن کشور را به مصالحه ترغیب کنند. چین همچنین به شدت مخالف تقویت نظامی کره جنوبی بوده و استقرار سیستم دفاع ضد موشکی آمریکایی در خاک کره جنوبی را مورد انتقاد شدید قرار داده است.

به استثنای کره جنوبی، تنها مرز خاکی کره شمالی با چین است و مبادلات تجاری بین دو طرف برای ادامه حیات اقتصادی کره شمالی ضرورت داشته است. برخی ناظران معتقدند که دولت چین، ضمن نگرانی از احتمال برخورد نظامی در منطقه و خطر یک درگیری اتمی، مایل نیست سقوط رژیم کره شمالی زمینه وحدت احتمالی دو کره را در کنار مرزهای این کشور ایجاد کند.

به گفته آنان، ایجاد یک کره متحد و برخوردار از دموکراسی دست کم در بلند مدت می‌تواند بک قدرت عظیم اقتصادی را در منطقه ایجاد کند و همزمان برتری نظامی کنونی چین را نیز به چالش بکشد. علاوه بر این، با وجود رشد اقتصادی سریع چین در سال‌های اخیر، این کشور همچنان تحت یک نظام سیاسی غیرآزاد قرار دارد و وجود یک قدرت اقتصادی و سیاسی دموکراتیک در کنار مرز این کشور می‌تواند انگیزه‌ای برای فشار جهت اصلاحات عمیق سیاسی در آن کشور شود.

تشدید بحران کره بر بازارهای سهام منطقه تاثیر گذاشته و از جمله باعث کاهش شاخص بهای سهام در معاملات روز سه‌شنبه بورس توکیو شد. به گفته کارشناسان نظامی، با توجه به زرادخانه بزرگ کره شمالی به خصوص در بخش توپخانه و موشکی، و همچنین حضور هزاران نظامی و تجهیزات پیشرفته آمریکا کره جنوبی، حتی یک درگیری متعارف غیرهسته‌ای هم به خسارات و تلفات گسترده منجر خواهد شد.

 

###