یافتۀ جدید و جالب دانشمندان؛
ویروس از سطوح منتقل نمی‌شود

پرسش: در اوایل سال ۲۰۲۰ مواد ضدعفونی کننده بسیار پرطرفدار شد و با افزایش قیمت زیادی مواجه شدند زیرا در آن زمان جامعه پزشکی به مردم توصیه می‌کرد بسته‌ها، مواد غذایی، اسباب‌بازی، تلفن همراه، کارد و چنگال و انواع سطوح را ضدعفونی کنند، اما با گذشت یکسال از همه گیری ویروس کرونا در جهان، دانشمندان و محققان به این نتیجه رسیده‌اند که کووید ۱۹ عمدتا از طریق سطوح و مواد غذایی منتقل نمی‌شود.

امانوئل گلدمن، میکروبیولوژیست دانشگاه راتگرز نیوجرسی در نیوآرک می‌گوید: ما سطوح مختلفی را در بیمارستان‌ها و در مجاورت بیماران کرونایی آزمایش کردیم و تقریبا هیچ نوع عفونت قابل سرایتی در این سطوح شناسایی نشد.

دلیل این مساله نیز بسیار منطقی و قابل توضیح است زیرا ویروس در محیط عادی بسیار شکننده و آسیب پذیر بوده و سریعا از بین می‌رود. در این شرایط آنچه باقی مانده RNA ویروسی است که می توان از آن با عنوان جسد ویروس یاد کرد.

گلدمن در ماه ژوئیه ( تیر) یک تفسیر برجسته برای مجله معتبر لنست با این استدلال که سطوح خطر نسبتاً کمی از انتقال ویروس را دارد، نوشت؛ این محقق پس از اطمینان از پژوهش خود استفاده از دستکش را کنار گذاشت. مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌های ایالات متحده (CDC) راهنمایی خود را در مورد انتقال ویروس از سطوح در ماه مه (اردیبهشت) روشن کرد و اظهار داشت که «تصور نمی‌شود این مسیر اصلی‌ترین راه انتشار ویروس باشد»؛ اکنون بیان شده تصور نمی‌شود که انتقال از طریق سطوح، روش رایجی برای گسترش کووید ۱۹ باشد.پس از این مرکز، بسیاری دیگر به نتایج مشابهی رسیدند؛ اکنون بیان شده تصور نمی‌شود انتقال از طریق سطوح آلوده معروف به «fomites» روش رایجی برای گسترش کووید ۱۹ باشد.

سطوح؛ منبع اصلی عفونت نیست

به گفته محققان، ویروس کرونا در زمان بیماری همه‌گیر می‌تواند روی دستگیره‌های در و سایر سطوح باقی بماند، اما اینها منبع اصلی عفونت نیستند.در پایان ماه مارس (دهم فروردین)، یک مطالعه آزمایشگاهی نشان داد که ویروس کرونا می‌تواند برای روزها روی فولاد ضد زنگ و پلاستیک باقی بماند؛ انتشار نتایج این مطالعه باعث ایجاد تیترهای حیرت انگیز و توصیه‌های زیادی در مورد نحوه ضد عفونی کردن همه از دستگیره درها تا مواد غذایی شد. همچنین به نظر می‌رسید راهنمایی صادر شده توسط سازمان بهداشت جهانی (WHO) در ماه فوریه (اواخر بهمن ۹۹) مبنی بر اینکه ویروس عامل کووید 19 می‌تواند از طریق سطوح آلوده منتقل شود، سروصدای زیادی به پا کرد.

سازمان بهداشت جهانی و آژانس‌های بهداشتی تا ماه می (اردیبهشت)در سراسر جهان به افراد توصیه می‌کردند که باید سطوح در مکان‌های عمومی نظیر اتوبوس، مغازه و مدارس را تمیز کرده و ضد عفونی کنند به ویژه آنهایی که مرتباً لمس می‌شوند. کارخانه‌های ضد عفونی کننده نیز خط تولید خود را افزایش دادند تا با تقاضای زیاد مطابقت داشته باشند.

به گفته پژوهشگران، اطلاعات اشتباهی که در ماه‌های گذشته در مورد انتقال کرونا از طریق سطوح منتشر شد احتمالاً نتیجه گزارش‌های دانشمندانی بود که تحقیقات اولیه خود را در آزمایشگاه‌های استریل با استفاده از مقادیر بیشتری از ویروس در مقایسه با آنچه در طبیعت مشاهده می‌شود، انجام دادند.

ویروس در هوا را جدی بگیرید

با جمع شدن شواهد در طی همه‌گیری، درک علمی درباره ویروس تغییر کرده است.مطالعات و بررسی شیوع بیماری‌ها نشان می‌دهد، اکثر انتقال‌ها در نتیجه بیرون آمدن قطرات بزرگ و ذرات ریز به نام آئروسل توسط افراد آلوده هنگام سرفه، گفت‌وگو یا تنفس رخ می‌دهد. انتقال از سطوح اگرچه امکان پذیر است اما تصور نمی‌شود که خطر مهمی باشد.

آنچه اهمیت دارد، انتقال ویروس از طریق هوا است؛ توجه به پاکیزگی و ضدعفونی کردن سطوح منجر به غفلت از انتشار ویروس از طریق هوا شده است.اکثر انتقال‌ها در نتیجه بیرون آمدن قطرات بزرگ و ذرات ریز به نام آئروسل توسط افراد آلوده هنگام سرفه، گفت‌وگو یا تنفس رخ می‌دهد.

تهویه مناسب

کارشناسان باور دارند، استفاده از ماسک، رعایت فاصله اجتماعی، بهبود تهویه یا نصب دستگاه‌های تصفیه هوا در اماکن عمومی به کاهش خطر ابتلا به ویروس از طریق هوا کمک می‌کند؛ ضمن اینکه لازم است پنجره‌ها به منظور ایجاد تهویه باز شوند.

اما تمیز کردن سطوح از تهویه هوا آسان‌تر است؛ دولت‌ها، شرکت‌ها و افراد باید به سرمایه‌گذاری هنگفت و زمان و هزینه در تلاش برای تمیز کردن عمیق ادامه دهند. در پایان سال ۲۰۲۰، فروش جهانی مواد ضد عفونی‌کننده روی ۴/۵ میلیارد دلار بود که بیش از ۳۰ درصد نسبت به سال قبل جهش داشت.

 

###