‌ایرادهای قانونی و اخلاقی بازدید قالیباف از بخش کرونا
کامبیز نوروزی . حقوق‌دان

پرسش: بازدید محمدباقر قالیباف از بخش کرونای بیمارستان امام خمینی چند اشکال مهم دارد که هم با مقررات تعارض دارد هم با معیارهای اخلاقی:

1- طبق اخبار، قالیباف به شکل سرزده به بیمارستان رفته است؛ اما دقیقا در همان لحظه دوربین و خبرنگار سیمای جمهوری اسلامی هم آنجاست و در تمام لحظه‌های بازدید با همه تجهیزات، فیلم‌برداری و مصاحبه می‌کند و حتی بعد از آن با بعضی آدم‌های عادی حاضر در محوطه بیمارستان نیز گفت‌گو می‌کند و صحبت‌های آنها با قالیباف را هم گزارش می‌دهد. به نظر می‌رسد اگر مدیران بیمارستان از آمدن قالیباف بی‌خبر بودند اما مدیران سیما خبر داشتند.
2- طبق اخبار، رئیس دانشکده پزشکی و رئیس بیمارستان در ابتدای حضور قالیباف و همراهانش در بیمارستان، با بازدید او از بخش کرونا مخالف بودند؛ اما او به مخالفت ایشان اهمیتی نمی‌دهد و با همراهانش به بازدید بخش کرونا می‌رود. رئیس بیمارستان، مقام مسئول است که در موارد مختلف مربوط به بیمارستان مجاز است. او مسئول اداره بیمارستان است. قالیباف حرف مقام مسئول را نمی‌پذیرد و به اتکای قدرت از آن تخطی می‌کند.
3- رئیس بیمارستان علاوه بر مقام اداری، مقام کارشناسی هم هست. او قطعا براساس نظر کارشناسی هم بوده است که موافق بازدید نبوده اما در این مورد آقای قالیباف باز هم تبعیت نمی‌کند و با نظر کارشناسی هم مخالفت می‌کند.

4- ممنوعیت حضور افراد غیر از کادر درمان در بخش کرونا از جمله مقررات بیمارستانی است. قاعدتا این ممنوعیت اگر استثناهایی هم داشته باشد، ناشی از ضرورت‌های درمانی‌ است؛ مثلا برای بردن و آوردن تجهیزات درمانی یا تعمیر آنها توسط کارکنان بخش‌های فنی یا برای بازدیدهای بازرسان بخش درمان و امثال اینها. بازدید یک مقام سیاسی، هیچ ربطی به درمان بیماران نمی‌تواند داشته باشد. در واقع وقتی مقررات بیمارستانی بخش کرونا را ممنوع‌الملاقات می‌داند، حضور یک مقام سیاسی در این بخش، خلاف مقررات است.
5- مهم‌ترین دلیل ممنوع‌الملاقات‌بودن بخش کرونا، جلوگیری از انتشار ویروس است. دستورالعمل‌های متعدد ستاد مقابله با کرونا و سختی‌هایی که مردم دارند تحمل می‌کنند، همه به‌خاطر آن است که ویروس کمتر منتشر شود و کمتر مردمان را به کام مرگ بکشد. قالیباف به‌تنهایی وارد بخش کرونا نشده است، فیلم‌بردار و صدابردار و خبرنگار و هیئتی همراه او بوده‌اند. همه اینها ممکن است عوامل انتشار ویروس باشند. مقررات بیمارستانی و ستاد مقابله با کرونا رعایت نشده است.
6- اگر قرار باشد همه مقررات نقض شوند و کسانی غیر از کارکنان بخش درمان به بخش کرونا وارد شوند و بیماران را ببینند، اعضای خانواده بیماران مقدم هستند یا یک مقام سیاسی؟ آن بیمار مبتلا به کرونا که روزها دور از عزیزان بر بستر بیماری آرمیده است و هیچ پیدا نیست که به خانه خواهد بازگشت یا نه، از دیدن همسر، فرزند، برادر، خواهر، پدر یا مادرش خوشحال و خرسند خواهد شد یا دیدن آقای محمدباقر قالیباف و هیئت همراه یا هر مقام سیاسی دیگر؟
7- گفته‌اند قالیباف همه پروتکل‌ها را رعایت کرده است. اگر با رعایت پروتکل‌ها می‌توان از بخش کرونا بازدید کرد، چرا به بستگان و عزیزان بیماران اجازه داده نمی‌شود که با رعایت پروتکل‌ها از عزیزانشان در بخش کرونا عیادت کنند و آنها را ببینند؟
8-چهره بیماران در بیمارستان بی‌هیچ تردیدی حریم خصوصی آنهاست. هیچ دوربینی نمی‌تواند از آنها فیلم و عکس تهیه و منتشر کند. به‌ویژه به این دلیل که آنها معمولا در شرایطی نیستند که از خود بتوانند دفاع کنند. هر بهره‌برداری تبلیغی از بیماران، خواه تبلیغ سیاسی یا هر تبلیغ دیگر، نقض حریم خصوصی آنهاست.
9-کسانی که در مجاورت بیماران مبتلا به کرونا قرار می‌گیرند، فقط خود را در معرض خطر قرار نمی‌دهند، بلکه بیشتر و مهم‌تر، جامعه را با مخاطره مواجه می‌کنند و حق سلامت عمومی را به خطر می‌اندازند. دیگر آن‌قدر گفته شده که همه می‌دانند بسیاری از افراد ممکن است خودشان مبتلا نشوند، ولی ناقل باشند. وقتی یک هیئت چندنفره و مفصل غیر‌پزشکی، همراه با گروه فیلم و خبر وارد بخش آی‌سی‌یو می‌شوند که در آن بیماران بدحال کرونایی بستری‌اند، طبیعی است که احتمال انتشار ویروس بسیار بالا می‌رود.
10-آقای قالیباف برای آگاهی از وضعیت کارکنان بخش درمان می‌توانست بدون حضور در بخش بیماران کرونایی با پزشکان و پرستاران جلسه‌ای در یک سالن بیمارستان بگذارد. برای اطلاع از وضع این عزیزان فداکار نیازی به حضور در بخش نبود، به‌ویژه اینکه آقای قالیباف فاقد تخصص پزشکی است و مشاهده عینی بخش و لوازم و تجهیزات و این‌طور چیزها برای ایشان موجب هیچ شناختی نمی‌شود.
11-همه ماجرا این است که آقای قالیباف صرفا به اتکای قدرت، بازدیدی انجام داده که مغایر با این معیارهای حقوقی و اخلاقی است. در واقع در اینجا نقض قانونی همراه با یک تبعیض ناروا بوده است. آقای قالیباف به اتکای قدرت، خود و هیئت همراه را از این موازین مستثنا دانسته است. در واقع قدرت موجب شده ایشان برای خود این امتیاز را قائل باشد که خلاف مقررات ستاد ملی مقابله با کرونا و دستورالعمل‌های بیمارستانی در حالی از بخش بیماران بدحال کرونا بازدید کند که حتی عزیزان این بیماران مجاز به عیادت نیستند.

*شرق

###