جنگل برج ها!

پرسش: می گویند قرار است قطب گردشگری تهران شود، اما برج های سر به فلک کشیده که دریاچه چیتگر به حیاط و حوضشان تبدیل شده است چیز دیگری را نشان می دهد؛ برج های بلندی که راه نفس کشیدن تهران را تنگ کرده اند اما همچنان پا برجا و در حال و ساخت و ساز هستند و در عین حال دور باطل پیدا کردن مقصر اصلی
آسیب های منطقه 22 همچنان ادامه دارد، مجلس، شورای شهر و استانداری هر یک به شیوه خود از شرایط موجود انتقاد می کنند و همه دلواپس و نگران منطقه ۲۲ هستند اما هیچ چاره ای برای بهبود شرایط مطرح نمی کنند! دریاچه چیتگر اگرچه در ظاهر تفرجگاه جذابی برای پایتخت نشینان است اما بیم آن می رود که آلودگی های زیست محیطی حاصل از این تفرجگاه به ظاهر جذاب در نهایت نفس تهران را بگیرد.
‏nسرنوشتی که تغییر کرد
این روزها منطقه ۲۲ تبدیل به جنگلی از برج‌ها شده است و مقایسه نقشه هوایی سال ۷۸ با نقشه هوایی سال ۹۸ نشان دهنده کاهش فاحش فضای سبز است. تحقیقات میدانی نشان می‌دهد هنوز برج‌های نیمه‌کاره بسیاری بدون زیرساخت‌های آب و برق، حمل‌ونقل و آموزش‌وپرورش در منطقه ۲۲ در حال ساخته شدن هستند. از طرفی بسیاری از برج‌های ساخته شده در یک سال گذشته بیش از ۵۰۰ درصد افزایش قیمت داشته‌اند که بسیار بیشتر از سایر مناطق تهران بوده است. همه چیز روال عادی خودش را طی می کرد و منطقه 22 یکی از
سبز ترین مناطق تهران به شمار می آمد اما به یکباره
از اواخر دهه ۷۰ سرنوشت این منطقه تغییر کرد. با بررسی میزان جمعیتی منطقه ۲۲ تا اواخر دهه ۸۰، این تغییر را می‌توان بهتر درک کرد چرا که جمعیت منطقه ۲۲ در اوایل دهه ۸۰ به ۳۰۰ تا ۴۰۰ هزار نفر رسید. در اواسط دهه ۸۰ انبوه‌سازی‌ها اوج گرفته و پیش‌بینی سکونت به ۶۸۰ هزار نفر رسید. اواخر دهه ۸۰ اتفاق عجیبی افتاد و به‌اندازه‌ای ساخت‌وسازها بیشتر شد که افق جمعیتی این منطقه به ۲ میلیون نفر رسید! اما چه اتفاقی برای منطقه ۲۲ از اواخر دهه ۷۰ و اوایل دهه ۸۰ افتاد؟ چگونه برج‌ها به‌جای تنفسگاه سر به فلک گذاشتند، قوانین طرح جامع شهری را شکستند و این منطقه تبدیل به یک معاملات ملکی بزرگ شد؟ در اواخر دهه ۷۰، با توجه به الگوسازی از شهرک‌های پیش از انقلاب، با استفاده از کمیسیون ماده ۵، برخلاف طرح جامع شهری ارگان‌ها و نهادهایی اقدام به شهرک‌سازی کردند. ۱۴ شهرک با مجوز رسمی و یک شهرک به نام «آزادشهر» بدون مجوز شهری ساخته شد و یک نهاد با تعداد ۷۰۰ تا ۱۰۰۰ واحد اقدام به ساخت‌وساز کردند. به گزارش ایرنا پلاس اما بزرگ‌ترین موج ساخت‌وساز در دوره شهرداری قالیباف و ریاست‌جمهوری احمدی‌نژاد اتفاق افتاد. در بخش‌هایی از گزارش «الگوی توسعه منطقه ۲۲» که مهندسین مشاور شارستان با همکاری شهرداری منطقه ۲۲ به‌عنوان سند پشتیبان در سال ۱۳۸۴ نوشته‌اند، آمده است: «یک نهاد ساخت‌وسازهای غیرمجازی را در داخل پادگان‌ها آغاز کردند. ممنوعیت ورود به پادگان‌ها و غیرقابل دید بودن محوطه‌ها، امکان هرگونه پیشگیری از تخلفات و طرح شکایات را می‌گرفت. بنابراین این ارگان ها با هدف رفع این تخلف دست به توافق‌هایی با شهرداری به‌منظور ساخت و ساز بر مبنای طرح تفضیلی برای حفظ منافع این نهاد در امر ساختمان‌سازی زدند.» البته جزئیات این توافق‌ها قابل دسترسی نیست و بیشتر آنها با استفاده از کمیسیون ماده ۵ امکان‌پذیر شده است. پیروز حناچی که امروز شهردار تهران است در سال 96 معاون وزیر راه و شهرسازی بود، او همان روزها در مصاحبه‌ای با رسانه‌ها اعلام کرده بود: «هیچ سند بالادستی اجازه این چنین ساخت و سازی در منطقه ۲۲ تهران را نداده است و اتفاقی که در منطقه ۲۲ تهران رخ داده، بزرگ‌ترین تخلف آقای قالیباف محسوب می‌شود.» او در بخش دیگر این مصاحبه عنوان کرده است: «شهرداری تهران از سال ۸۶ تا سال ۹۲ اقدام به ارائه ضوابط بلندمرتبه‌سازی نکرده بود و به این معنا در کمیسیون ماده ۵ مجوزهای بلندمرتبه‌سازی را صادر می‌کردند و خودشان می‌بریدند و می‌دوختند و در دولت قبل بدون آنکه شورای عالی معماری و شهرسازی نقشی داشته باشد مجوزها صادر می‌شد.» حناچی تاکید کرده است: «پاسخ شهرداری به اعتراض سازمان راه و شهرسازی برای توقف روند این ساخت‌وسازها این بود که پول گرفته‌ایم و دیگر نمی‌توانیم جلوی آن‌ها را بگیریم.» در واقع آن چیزی که سرنوشت منطقه ۲۲ را تغییر داد در یک کلام« پول» است! اما سوال اینجاست چرا مدیریت شهری که تا دیروز معترض این وضع بود امروز سکوت پیشه کرده و در خصوص ساخت و ساز های غیر مجاز اقدامی انجام نمی دهد؟
‏nهمه ساخت و ساز ها از دوره پیش مجوز گرفته اند
حسن خلیل آبادی عضو شورای شهر تهران در این خصوص به آفتاب یزد گفت:« در حال حاضر
بلند مرتبه سازی در دستور کار شهرداری نیست و ما هم در شورا محدودیت طبقات ایجاد کرده ایم و به بیش از 7 طبقه اجازه ساخت داده نمی شود، مگر اینکه پیش از این کسی جواز گرفته باشد، در چنین حالتی فرد دارای مجوز حقوق مکتسبه دارد و ما قانونا
نمی توانیم برای او ممانعتی به عمل بیاوریم اما در سیاست های کلان شهرداری و شورای پنجم
بلند مرتبه سازی خیلی کم است و در مناطق بسیار خاص و با رعایت همه اصول فنی شهرسازی و بهداشتی اجازه ساخت بلند مرتبه داده می شود، با این حال من هنوز هم ندیدم جدیدا مجوزی داده شود.ما در حال حاضر در منطقه 22 از بلند مرتبه سازی اشباع هستیم و حتی جمعیت گذاری در این منطقه نیز مازاد بر پیش بینی است. این منطقه قرار بوده است یک منطقه ویژه گردشگری با جمعیت محدود باشد، در دوره قبل مدیریت شهری بدون ضابطه اجازه
ساخت بلند مرتبه ها و شهرک هایی داده شده که خیلی از آن ها در حال حاضر در کمیسیون های ماده 100 و کمیسیون های توافقات شهرداری منطقه در حال رسیدگی است. ما نه تنها در منطقه 22 بلکه در هیچ منطقه ای سیاست بلند مرتبه سازی نداریم و به نظر می رسد برای این کار جدیدا پروانه ای صادر نشده است. همه کسانی که در حال ساخت هستند از قبل و در دوره های پیش مجوز گرفته اند و حالا بر اساس حقوق مکتسبه ساخت و ساز آن ها
بلا مانع است.»
‏nنمی توانیم مجوز ها را ابطال کنیم
این عضو شورای شهر در ادامه تاکید کرد:« اگر ما بخواهیم مجوز ها را ابطال کنیم افراد دارای مجوز به قوه قضائیه و دیوان عدالت می روند و شکایت می کنند و از این دستگاه ها حکم می آورند. ما تلاش کردیم که اجازه ساخت و ساز ندهیم و
پروانه ها را به نوعی ابطال کنیم اما به لحاظ قانونی و حقوقی مقامات قضائی می گویند که این ها حقوق مکتسبه است و فرد دارای مجوز در گذشته عوارض پرداخت کرده است، حالا در گذشته ساخت و ساز انجام نداده است اما حالا می تواند با داشتن جواز معتبر کار ساخت و سازش را آغاز کند؛ بنابر این ما نمی توانیم ابطال پروانه کنیم یا از ساخت و ساز ها جلوگیری کنیم اما نظارت هایمان را افزایش
داده ایم تا در پروژه های در حال ساخت همه ضوابط شهرداری و معماری و نکات ایمنی و مسائل زیست محیطی رعایت شود. البته پروژه های در حال ساخت خیلی به ندرت است و من فکر
نمی کنم جدیدا اجازه داده باشیم جایی را به خصوص در منطقه 22 بسازند، چون این منطقه باید یک قطب گردشگری در تهران باقی بماند. شهروندان هم نباید سعی کنند دراین منطقه بیش از تراکم موجود ساخت و ساز انجام بدهند چون این منطقه سرمایه شهر است و برای تفرج و گردش خودشان و میهمانانی که از سایر شهر ها و کشور ها می آیند تهیه شده است و با ساخت و ساز ها به این رویه آسیب زده می شود.»
‏nهزار هکتار از باغها تبدیل به برج و ساختمان شد
او در خصوص تخلف در مجوز هایی که از پیش داده شده است گفت:« تا آنجایی که من اطلاع دارم متاسفانه خیلی از مجوز ها بدون ضابطه صادر شده است، البته بخشی از ساخت و ساز ها هم درست و بدون تخلف بوده و افراد متخصص و سازنده
حرفه ای این کار را انجام داده اند اما برخی از این ساخت و ساز ها هم به واسطه تعاونی ها ساخته
شده اند که حتی دچار مشکلات حقوقی هم شده و حتی برخی از واحد ها به چند نفر هم فروخته شده بود که بحران های حقوقی را رقم زد و در حال حاضر هم دادگستری در حال رسیدگی به این پرونده ها است. متاسفانه تخلفات زیادی در بلند مرتبه سازی ها اتفاق افتاده و برخی از آن ها حتی دستور نقشه و نقشه هم نداشتند و همینطور شروع به ساخت و ساز کرده بودند و وقتی ما جلوگیری کردیم اعضایی که
عضو بودند به دم در شورا می آمدند و اعتراض
می کردند که سرمایه شان را هزینه کرده اند و ما هم به همین دلیل سعی می کردیم با شهردار منطقه صحبت کنیم تا مشکلات آن ها حل شود. تخلفات به شدت زیاد است و این تنها مربوط به منطقه 22 نیست، در همه مناطق به خصوص درمناطق شمالی که ارزش افزوده زیادی دارد به طبقات خارج از طرح تفصیلی و ضوابط شهرداری مجوز های فراوانی داده شده و حتی مجوز ساخت و ساز به باغ ها داده شده و خیلی از باغها تخریب شده است. متاسفانه در
دوره های گذشته بیش از هزار هکتار باغ در تهران تبدیل به برج و ساختمان شده است و ما در حال حاضر به شدت در حال پیگیری هستیم و اجازه هیچ نوع ساخت و سازی را در این فضا ها نمی دهیم. تلاش می کنیم آن چه در طرح تفصیلی شهر تهران آمده است بر مبنای همان شهرداری ها پروانه صادر کنند.» بلند مرتبه سازی ها در منطقه 22 و شمال شهر تهران سبب شده که هوای تهران به حالت سکون باقی بماند و همین امر یکی از دلایل وارونگی هوا و آلودگی هوا در کلانشهر تهران است، در این شرایط علاوه بر اینکه منطقه 22 مملو از جمعیت شده است اما باز هم ساخت و ساز ها ادامه دارد؛ آیا واقعا هیچ راه حلی وجود ندارد که از این کار جلوگیری شود؟

آفتاب یزد

 

###