جمهوری اسلامی:آنچه امروز در دستگاه قضائی می‌گذرد با سیره شهید بهشتی فاصله دارد

پرسش:روزنامه جمهوری اسلامی در سرمقاله روز چهارشنبه خود نوشت:آنچه امروز در دستگاه قضائی می‌گذرد با سیره شهید بهشتی فاصله دارد...مسئولان قوه قضائیه بپذیرند که به تلاش زیادی برای رساندن این قوه به آنچه در شان نظام اسلامی است نیاز دارند.

متن این یادداشت از این قرار است:

به مناسبت هفته قوه قضائیه و بیانات رهبر معظم انقلاب اسلامی در جمع مسئولان این قوه و سخنان روسای سه قوه در همایشی که به این مناسبت برگزار شد، نکاتی را درباره جایگاه واقعی دستگاه قضا و آنچه امروز در این زمینه نیاز داریم یادآور می‌شویم به امید آنکه به مقدار میسور به وظیفه رسانه‌ای خود در این زمینه عمل کرده باشیم.
1- نگاه سیاه و سفیدی به قوه قضائیه فعلی، قطعاً خطاست. عده‌ای درباره دستگاه قضا چنان منفی صحبت می‌کنند که گوئی سرتاپا ایراد و نقص است و هیچ نقطه مثبتی ندارد. این نوع قضاوت کردن درباره عملکرد دستگاه قضائی فعلی، نادیده گرفتن زحمات بخش قابل توجهی از قضات شریف و متدین و کارکنان زحمتکش این دستگاه است که خدمات فراوانی را به ملت و کشور ارائه می‌نمایند و بخش مهمی از امنیت و آرامش کشور محصول عملکرد صادقانه و مخلصانه آنهاست.
عده‌ای برعکس این نگاه، تلاش می‌کنند دستگاه قضا را از هر عیب و نقصی مبرا و آن را به صورت مطلق، مثبت و صد درصد در خدمت مردم و جامعه بدانند. در نگاه این افراد، حتی انتقاد از عملکرد دستگاه قضایی نیز جایز نیست و همه باید این دستگاه را بی‌عیب و نقص بدانند. این نوع قضاوت کردن درباره عملکرد دستگاه قضائی فعلی نیز درست نیست. قطعاً این قوه نیز مانند دو قوه مقننه و مجریه دارای عیب‌ها و نقص‌هائی است که باید برطرف شوند. بنابر این، نگاه سیاه یا سفید به قوه قضائیه هیچیک صحیح نیستند و واقعیت چیز دیگری است.
2- وظیفه قوه قضائیه براساس آنچه قانون اساسی مقرر کرده، پیشگیری از وقوع جرم و برخورد با مجرمین است. هر چند نمی‌توان گفت مسئولان قوه قضائیه کشورمان در بخش پیشگیری از جرم به وظایف خود عمل نکرده‌اند ولی واقعیت این است که کار چندان زیادی صورت نگرفته. شاید عدم برخورداری از امکانات و نیروهای کافی، فراهم نبودن زمینه‌های لازم برای همکاری و همراهی قوای دیگر با این قوه و نبودن شرایط لازم اجتماعی برای پیشگیری از وقوع جرم از جمله دلایل ناموفق بودن مسئولان در این بخش باشند. در عین حال، این بخش را باید بسیار مهم دانست و تمام امکانات و زمینه‌های لازم برای فعال شدن آن را باید فراهم ساخت.
بخش دیگر که برخورد با مجرمین و انجام دادرسی است، اگر قرار باشد به کمال برسد و قوه قضائیه را به اهدافی که در قانون اساسی برای آن مشخص شده برساند، باید مسئولان این قوه راه را برای نقد عملکرد خود باز کنند و از زبان صاحبنظران بی‌غرض و به ویژه ارباب رجوع درباره چگونگی وضعیت این قوه مطالبی را بشنوند. اکنون سالی یکبار در هفته قوه قضائیه از زبان رهبر انقلاب مطالبی درباره عملکرد قوه قضائیه شنیده می‌شود که قطعاً مفید و راهگشاست. اگر چنین اقدامی در قالب‌های دیگر هم صورت بگیرد و مثلاً اصحاب مطبوعات نیز هر چندوقت یکبار عملکرد مسئولین قوه قضائیه را به صورت چهره به چهره نقد کنند، قطعاً در برطرف شدن نواقص این قوه تاثیرگزار خواهد بود. در هفته قوه قضائیه، مسئولان عالی این قوه هر ساله مصاحبه‌هائی با رسانه ملی انجام می‌دهند و در همایش‌ها نیز گزارش‌های یکطرفه‌ای می‌دهند که به نوبه خود لازم و مفید است، ولی این کافی نیست که فقط مردم بشنوند آنها چه کرده‌اند بلکه لازم است آنها هم بشنوند مردم درباره عملکرد آنها چه قضاوتی دارند.به عبارت روشن تر، همواره مسئولان قوه قضائیه مشغول قضاوت درباره مردم هستند، چند روز هم به مردم اجازه بدهند درباره آنها قضاوت کنند.
3- در بیانات رهبر معظم انقلاب اسلامی این عبارت خطاب به مسئولین قوه قضائیه وجود داشت که بازرسی‌ها را هرچه می‌توانید افزایش دهید و قوه قضائیه را از درون اصلاح کنید.
این توصیه، به روشنی حکایت از نیاز شدید قوه قضائیه به پالایش درونی و نظارت جدی بر عملکرد عده‌ای از قضات و دست اندرکاران دارد. اهمیت این موضوع در این است که فقط با اصلاح قوه قضائیه است که می‌توان کشور را اصلاح کرد. بنابر این، مسئولان قوه قضائیه بپذیرند که به تلاش زیادی برای رساندن این قوه به آنچه در شان نظام اسلامی است نیاز دارند.
4- از جمله نکاتی که باید مورد توجه و اهتمام مسئولان قوه قضائیه باشد این است که استفاده از عکس شهید مظلوم آیت‌الله بهشتی و آوردن اسم ایشان در سخنرانی‌های هفته قوه قضائیه کافی نیست. بخشی از فرصتی که در هفته قوه قضائیه در اختیار دست اندرکاران امور قضاء قرار دارد باید به بررسی سیره عملی شهید بهشتی به ویژه در دستگاه قضاء اختصاص یابد. کسانی که با شهید بهشتی معاشر بودند و او را به خوبی می‌شناسند می‌دانند که آنچه امروز در دستگاه قضائی می‌گذرد با سیره آن شهید والامقام فاصله دارد. این فاصله را می‌توان با بررسی سیره شهید بهشتی در همین فرصت و حتی تدریس آن به قضات و دانشجویان علوم قضائی کم کرد و به تدریج به قوه قضائیه‌ای رسید که در خور شان نظام اسلامی باشد.

 

###