انگ به مبتلایان ایدز را متوقف کنیم

پرسش: انگ اصطلاحی است که یونانی­ ها، برای اشاره به علائم بدنی ایجاد شده حاصل از سوزاندن و یا بریدگی برروی پوست افراد مجرم به کار می بردند. اما امروزه منظور از انگ، رسوایی و ننگ حاصل از داشتن خصوصیاتی متفاوت از دیگران است.

باورها، اعتقادات و نگرش های متفاوت افراد، گاهی منجر به اشکال مختلفی از انگ و تبعیض در برابر یک گروه با اعتقادات متفاوت می­ شود. یکی از گروه ­هایی که خیلی زیاد با پدیده انگ روبرو می شوند، افراد مبتلا به اچ ­آی­ وی هستند. به دلیل این­که انتقال اچ­ آی­ وی با استفاده از مواد مخدر و یا رفتار جنسی پرخطر مرتبط است، به همین علت در نظر بسیاری ااز افراد، این بیماری ترسناک بوده و صرفا متعلق به گروه خاصی از افراد مثلا مردان همجنس ­گرا، مصرف­ کنندگان مواد مخدر و افراد با رابطه جنسی متعدد و خارج از چارچوب خانواده تصور می­ شود.

همین موضوع باعث شده که مردم تصور کنند با دور ماندن از افراد اچ ­آی­ وی مثبت می­ توانند از خطر ابتلا به بیماری در امان بمانند به علاوه بعضی افراد، ابتلا به ایدز را نتیجه بی­ مسوولیتی افراد و گناهان آنها می­ دانند و به مبتلایان به این بیماری، به عنوان افرادی که نیازمند کمک و یاری هستند نگاه نمی­ کنند.

متاسفانه این تصورات، که باعث تشدید انگ و درنتیجه تبعیض نسبت به افراد اچ ­آی­ وی مثبت می­ شود، گاهی در کارکنان بهداشتی نیز دیده می­ شود و معمولا انگ نسبت به زنان مبتلا، بیشتر از مردان مبتلاست.

برخی کارشناسان حوزه بهداشت و درمان معتقدند، ایدز تنها یک مشکل پزشکی نیست، بلکه یک مشکل اجتماعی و فرهنگی هم هست. در بسیاری از فرهنگ­ ها این بیماری تابو تلقی می­ شود و باهاله­ ای از شرم و ممنوعیت­ های اخلاقی و فرهنگی همراه است. این نوع نگاه به بیماری، باعث می­ شود افراد مبتلا بیماری خود را پنهان کرده و تمایلی به مراجعه به پزشک برای درمان نداشته و یا پایبند به ادامه درمان نباشند، در نتیجه بیماری روز به روز در جامعه گسترش بیشتری پیدا می ­کند.

به گفته آن‌ها، به علت پیش­ داوری و ترس از سرایت بیماری ایدز، این بیماران در مورد انتخاب مسکن، شغل، دریافت مراقبت­ های بهداشتی و حمایت عمومی مورد تبعیض قرار می­ گیرند. انگ ناشی از ابتلا به اچ ­آی­ وی و ایدز باعث نابرابری و تبعیض نسبت به افراد مبتلا و محرومیت آنها از حقوق اجتماعی شان می­ شود.

 بیش از ۳۴ هزار مورد مبتلا به ایدز در سیستم بهداشت و درمان کشور ثبت شده که از این تعداد حدود ۱۷ هزار نفر تحت مداوا هستند.

مهران احمدی متخصص بیماری‌های عفونی در این زمینه به خبرنگار ایرنا می گوید: رفتارهای نامناسب و تحقیرآمیز موجب انزوای مبتلایان شده و گاه حتی فرصت آموزش را از کودکان اچ ­آی­ وی مثبت می ­گیرد.

وی ادامه می دهد: افراد مبتلا به اچ ­آی­ وی مثبت، علاوه برنگرانی و اضطراب مربوط به سرانجام بیماری شان، به خاطر احتمال طرد و تنها ماندن، از دست دادن شغل، مدرسه، خانواده و غیره  دچار نگرانی و وحشتی مضاعف می­ شوند.

احمدی، طرد شدن فرد اچ ­آی­ وی مثبت از خانواده و جامعه، محدودیت در برقرای معاشرت و فعالیت­ های اجتماعی، محدودیت در اشتغال و یا اخراج شدن از محیط کار،   ایجاد عوارض روحی روانی مثل احساس خجالت، شرمندگی و اندوه از ابتلا به بیماری، ناامیدی، اضطراب و افسردگی به علت ترس از برملا شدن وضعیت بیماری و محدودیت در داشتن زندگی معمولی و حفظ گمنامی در زندگی را از پیامدهای انگ و تبعیض بیماری ایدز بیان می کند.

این پزشک تصریح می کند: انگ نسبت به مبتلایان به اچ ­آی­ وی، باعث می­ شود افراد از پیگیری و انجام آزمایش برای مشخص شدن وضعیت خود خودداری کنند و  بسیاری از افرادی که می­ دانند اچ ­آی­ وی مثبت هستند، برای دریافت خدمات درمانی مراجعه نکرده و وضعیت ابتلای خود را تاجایی که مقدور است مخفی نگه می­ دارند.

احمدی اضافه می کند: در چنین شرایطی، افراد مبتلا ممکن است به دلیل ناآگاهی و ترس، به رفتارهای پرخطر خود از جمله رفتارهای جنسی محافظت نشده و بدون کاندوم ادامه دهند که می ­تواند باعث گسترش بیشتر بیماری در جامعه شود.

وی تصریح می کند: یکی از مهم­ترین اقدامات برای پیشگیری از گسترش بیماری، کاهش میزان انگ نسبت به افراد مبتلا درجامعه است تا  این افراد بتوانند بدون نگرانی به مراکز مشاوره بیماری­های رفتاری مراجعه کرده و آزمایش دهند و همچنین در صورت مراجعه به مراکز درمانی مثل بیمارستان، دندانپزشکی و غیره بدون ترس از تبعیض در بهره ­مندی از خدمات، وضعیت ابتلای خود را اعلام کنند.

 

** دانش خود را در مورد ایدز افزایش دهیم

احمدی با بیان اینکه انگ و تبعیض، پیامد ناآگاهی مردم و شناخت نادرست آنان از بیماری ایدز است، می گوید: با وجود تلاش­ های فراوان برای افزایش آگاهی مردم در مورد راه های انتقال و پیشگیری از بیماری، هنوز بسیاری از افرد جامعه در مورد بیماری باورهای نادرستی دارند که بر نگرش آنها نسبت به مبتلایان تاثیر می­ گذارد. مثلا برخی، هنوز هم دست­ دادن و روبوسی­ کردن و یا استفاده از استخر را راه انتقال این بیماری می ­دانند، اولین گام آن است که دانش خود را نسبت به اچ ­آی­ وی و ایدز افزایش دهیم.

وی خاطرنشان می کند: انگ و تبعیض، یکی از عوامل مهم و تاثیرگذار در همه­ گیری ایدز است که برای کاهش آن، مداخلات و راهکارهایی در حیطه­ های مختلف از جمله حیطه ­های ملی، اجتماعی، خانوادگی، آموزشی و بهداشتی درمانی ضروری بنظر می ­رسد.

این متخصص بیماری‌های عفونی تاکید می کند: تدوین و تصویب قوانین و حقوق اجتماعی برای افرادی که با اچ ­آی­ وی زندگی می ­کنند و جلوگیری از محروم شدن آنها از حقوق عمومی و تامین امنیت شغلی و اجتماعی این افراد، از جمله راهکارهای کاهش تبعیض علیه آنان است.

احمدی می افزاید: همچنین آموزش، افزایش آگاهی و دانش افراد در خصوص ماهیت بیماری و راه­ های انتقال و پیشگیری، مراقبت و درمان این افراد و ادعام برنامه های پیشگیری از انتقال اچ ­آی­ وی ازمادر به کودک و برنامه ­های کاهش آسیب در برنامه های بهداشتی، از دیگر مداخلات موثر در کاهش انگ و تبعیض خواهد بود، در این مسیر، علاوه بر افزایش آگاهی عمومی مردم، مشارکت همه سازمان­ها و گروه­ها ضروری است.

 

** ضعف اطلاع رسانی و نبود آموزش

مینو محرز رییس مرکز تحقیقات ایدز ایران نیز در این زمینه به خبرنگار ایرنا می گوید: بسیاری از مبتلایان به ویروس ایدز در کشور ۲۵ تا ۴۰ ساله هستند و به علت ضعف اطلاع رسانی و نبود آموزش در مورد انتقال ایدز از طریق رفتارهای پرخطر جنسی، جوانان در معرض ابتلا به این بیماری هستند.

وی ادامه می دهد:  ایدز یک بیماری عفونی است که با درمان قابل کنترل است، اما بسیاری از افراد از اسم ایدز وحشت دارند در حالی که این بیماری را می توان با داروهای موثر و درمان های مناسب کنترل کرد.

این فوق تخصص بیماری‌های عفونی تصریح می کند: در حال حاضر بیشترین انتقال ایدز بر اثر روابط جنسی رخ می دهد یک زمانی بیشترین شیوع این بیماری در بین معتادان بود که با برنامه کاهش آسیب بسیار خوب کنترل شد، به طوری که امروز ایران در دنیا حرف اول را در کاهش آسیب ویروس ایدز در بین معتادان می زند.

محرز تاکید می کند: باید سطح آگاهی جامعه در مورد راه‌های پیشگیری از ایدز افزایش داد و انگ و تبعیض در مورد این بیماری، باعث عدم کنترل و درمان مبتلایان می شود.

###