انباشت تقاضای مسکن و کاهش اثرگذاری انبوه سازی‌ها
پرسش: در حالی که شروع برنامه وزارت راه و شهرسازی برای تولید ۴۰۰ هزار واحد مسکونی تحت عنوان (طرح اقدام ملی) انتظار کاهش قیمت‌ها در این بخش را به وجود آورده بود، بنگاه های املاک سطح شهر تهران از افزایش قیمت فایل‌های فروش در یک ماه گذشته خبر می‌دهند.
براساس گزارش معاونت بررسی‌های اقتصادی اتاق بازرگانی تهران با استفاده از آمارهای ارائه شده بانک مرکزی، روند متوسط قیمت هر متر مربع واحد مسکونی معامله شده در سطح شهر تهران نشان می‌دهد متوسط قیمت هر متر مربع در اردیبهشت ماه ۱۳۹۸ با شیب نسبتاً تندی افزایش یافته (نرخ رشد ۱۲.۵ درصد) که طی یک سال اخیر بی سابقه بوده است.
از دلایل اصلی که چرا آغاز این طرح نتوانسته جو روانی در بازار مسکن را آرام کند و به کاهش قیمت‌ها منجر شود زمان بر بودن اجرای این طرح است. البته سازمان متولی وعده داده است که دوساله این خانه‌ها را وارد بازار خرید و فروش می‌کند با این حال اضافه شدن تقاضای جدید در این دو سال می‌تواند از انتظار کاهش تورم در بازار مسکن بکاهد.
«اصغر فرهادیه»، مدیرکل دفتر سرمایه‌گذاری و اقتصاد مسکن وزارت راه و شهرسازی پیش تر گفته بود که سالانه به ۸۰۰ تا یک میلیون مسکن نیاز داریم.
وی توضیح داده بود که تا سال ۹۱ سالانه حدود ۸۰۰ هزار مسکن در کشور ساخته شده است اما در سال‌های اخیر این عدد به ۳۰۰ هزار رسیده که علت آن هم تکیه سیاست گذاران بخش مسکن به حدود ۲.۵ تا سه میلیون مسکن خالی بوده است.
در همین راستا یکی از بنگاه داران غرب تهران به خبرنگار اقتصادی ایرنا، گفت: به نسبت مراجعه مردم به بنگاه‌های املاک و با توجه به کمبود فایل‌های فروشی که به بودجه قشر متوسط جامعه کفاف دهد، می‌توان به این نتیجه رسید که در گذشته به جای تولید مسکن ارزان و به صرفه بیشتر ساخت و سازها به سمت ساخت خانه‌های لوکس رفته است؛ همین سه میلیون واحد خالی که در محله‌های گران شهر قرار دارد، آن قدر درصد مشاعات آن بالا است که به بودجه قشر متوسط نمی‌خورد.
وی ادامه داد: به همین دلیل معتقد هستیم که باید ساخت خانه‌های ارزان با متراژهای کوچک در محله‌های آباد و در عین حال ارزان‌تر شهر که تمایل بیشتری برای سکونت در آن است آغاز شود، ضمن اینکه ساخت این خانه‌ها نباید طولانی مدت شود چرا که به نظر می‌رسد نیاز فعلی مسکن بیشتر از ۴۰۰ هزار واحد مسکونی است.
به گفته این مشاور املاک تا دو سال آینده که قرار است خانه‌های طرح اقدام ملی وارد بازار فروش شود ازدواج و طلاق‌های بیشتری ثبت خواهد شد و افزایش تقاضای جدید به تعداد ناکافی مسکن در کشور دامن می‌زند؛ موضوعی که رئیس کمیسیون عمران مجلس قبلاً نیز به آن اشاره کرده بود.
«محمدرضا رضایی کوچی» گفته بود: بر اساس تحقیقات کمیسیون عمران مجلس طبق آمارهای رسمی کشور مشخص شده است که کشور با کمبود چهار میلیون واحد مسکونی مواجه است.
وی گفته است «در سال‌های گذشته کاهش تولید مسکن از سالی ۸۰۰ هزار واحد به ۳۰۰ هزار واحد، موجب ایجاد یک نیاز انباشته شده است» که این اتفاق به افزایش قیمت‌ها منجر شده است و باید در نظر داشت که نمی‌توان در کوتاه مدت به این نیاز انباشته پاسخ داد.
یکی دیگر از واسطه‌های ملکی در جنوب غرب تهران نیز در این باره به خبرنگار اقتصادی ایرنا گفت: متأسفانه مردم از طرح‌های ساخت خانه به شکل انبوه خاطره خوشی ندارند.
وی به طرح مسکن مهر اشاره می‌کند و می‌گوید: البته دولت در ساخت مسکن مهر دخالت مستقیم داشت و ساخت این خانه‌ها را به بخش خصوصی محول نکرد. نتیجه این شد که ۵۰۰ هزار واحد ساخته نشده هنوز در این طرح وجود دارد که صف انتظار را برای مستأجران و متقاضیان خانه طولانی کرده و به انباشت تقاضا در بخش مسکن منجر شده است.
بر اساس طرح اقدام ملی قرار است ۱۰۰ هزار واحد مسکونی از سوی بنیاد مسکن انقلاب اسلامی در روستاها و شهرهای زیر ۲۵ هزار نفر ساخته شود و ۲۰۰ هزار واحد مسکونی در شهرهای جدید؛ ضمن اینکه قرار است زمین‌های این طرح به صورت مشارکتی در اختیار انبوه سازان قرار گیرد تا سطح تولید بالا رود و قیمت نهایی مسکن آماده تحویل ارزان باشد.
این مشاور املاکی ادامه می‌دهد: این طرح به طور کلی خوب است اما بحث این است که چرا اجرای این طرح‌ها با تعلل انجام می‌شود و در پیچ و خم اداری زمان بر می‌شود.
وی تاکید دارد که ساخت این ۲۰۰ هزار واحد هم در برابر حجم تقاضای مردم فاقد مسکن جوابگو نیست و می‌گوید: زمان فروش این واحدها که می‌رسد با متقاضی جدید در بخش مسکن مواجه می‌شویم.
###