خداحافظی با مبادلات سنتی محصولات کشاورزی
پرسش: اعضای کمیسیون کشاورزی مجلس معتقدند سرانجام دیر یا زود، باید از مبادلات سنتی بخش کشاورزی به سمت خرید و فروش مدرن در بورس حرکت کنیم؛ آنها می گویند این اتفاق یک ضرورت برای ساماندهی اقتصاد حوزه کشاورزی است.
کمیسیون اقتصادی دولت به تازگی با عرضه ذرت و جو کشور در بورس کالای ایران موافقت کرد؛ عرضه ذرت و جو در بورس کالا سه هدف «افزایش شفافیت معاملات»، «افزایش رضایتمندی کشاورزان و خریداران این محصولات» و «کاهش بار مالی دولت» را دنبال می کند.
پس از این رویداد، کارشناسان و نمایندگان مجلس از زوایای مختلف به بررسی آن پرداختند که دو عضو کمیسیون کشاورزی مجلس نیز در این باره معتقدند باید هر چه زودتر به منظور ساماندهی حوزه کشاورزی در کشور نسبت به عرضه کل محصولات کشاورزی در بورس کالا اقدام و زیرساخت های لازم برای اجرای آن فراهم شود.
** لزوم اطلاع‌رسانی و آموزش کشاورزان
«علی وقف چی» عضو کمیسیون کشاورزی مجلس در گفت وگو با خبرنگار اقتصادی ایرنا اعلام کرد: امروز در بخش کشاورزی انواع و اقسام مشکلات وجود دارد؛ تولید بالا، کشاورزان خرده، واسطه های پرشمار، دادوستد کاملا سنتی، نبود شفافیت و نداشتن برآوردی از نیاز سالانه محصولات و برنامه‌ریزی برای تولید از مهم ترین مشکلات این بخش به شمار می رود.
وی افزود: در این شرایط یک اتفاق مثبت، نگاه درست دولت نسبت به بورس است. سیاست جدید دولت مبنی بر عرضه محصولات ذرت و جو در بورس کالا ثمرات زیادی را برای کشاورزان و اصلاح ساختاری بخش کشاورزی به همراه خواهد داشت، اما نکته حائز اهمیت، لزوم اطلاع‌رسانی و آموزش درباره مزایای بورس به کشاورزان است.
این عضو کمیسیون کشاورزی مجلس با تاکید بر اینکه باید امکان عرضه مستقیم کشاورزان و ورود آنها در بورس آسان شود، گفت: نخستین مزیت عرضه کالاهای کشاورزی در بورس، اطلاع کشاورزان از نرخ واقعی محصولاتشان است. اگر کشاورزان به طور مستقیم یا از طریق تعاونی های مرتبط یا انبارها بتوانند محصولات خود را در بورس عرضه کنند از قیمت های واقعی بازار مطلع می شوند و از این رو سود واقعی به کشاورز می رسد.
وقف چی اظهار داشت: علاوه بر کاهش قابل توجه نقش واسطه ها، رفته رفته از دادوستدهای سنتی و بدون تضمین رها می شویم و معاملات در بستر الکترونیک به توسعه این بخش و افزایش بهره وری کمک می کند.
به گفته این نماینده مجلس، مسلم است که با این گستره جمعیتی و حجم تولید نمی توانیم به شکل سنتی بازار را مدیریت کنیم و نیاز به شفافیت داده ها و مبادلات مدرن برای توسعه ضروری است. از این رو بورس کالا باید در میان کشاورزان شناخته شود تا خود کشاورزان تقویت بورس و عرضه محصولاتشان در این بازار را مطالبه کنند.
نماینده مردم زنجان و طارم در مجلس شورای اسلامی گفت: نداشتن برآوردی از نیاز سالانه محصولات و برنامه‌ریزی برای تولید نیز از کاستی های بزرگ بخش کشاورزی است که با تمرکز معاملات در بورس کالا، این مشکل با توجه به شفافیت آماری موجود در این بورس تا حدود زیادی حل می شود.
وقف چی در پایان تصریح کرد: از سوی دیگر به‌دلیل امکان رصد معاملات، نوسانات قیمتی به‌صورت منطقی و به دور از واسطه‌گری و با قابلیت پیش‌بینی رخ می‌دهد که این امر نیز به نفع خریدار، کشاورز و سیاست گذاران اقتصادی در تنظیم بازار خواهد بود.
** شرایط سخت امروز، تهدید یا فرصت؟
در همین زمینه «علی محمد شاعری» سخنگوی کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی به خبرنگار ایرنا گفت: ما در مجلس به شدت موافق عرضه محصولات کشاورزی در بورس کالا هستیم چرا که این اقدام گامی مهم در جهت شفاف سازی و مبارزه با انحصار و رانت خواری است.
وی افزود: با حمایت از بورس باید شرایطی را مهیا کنیم تا رقابت کامل بین تمام مشتریان و عرضه کنندگان به وجود آید و قیمت ها به شکل رقابتی کشف شود که این موضوع منافع همزمان تولیدکننده و مصرف کننده را تامین می کند.
شاعری اظهار داشت: از بورس کالا می خواهیم که تهدید به وجود آمده در اقتصاد به خصوص در بخش کشاورزی که در قالب نوسان کاذب قیمت ها، معاملات غیر شفاف و سنتی نمود پیدا کرده است را به فرصت تبدیل کند. البته این امر به نوع نگاه دولت برای تنظیم بازارها برمی گردد اما امیدواریم که با تمرکز عرضه محصولات در بورس، شاهد سرعت بالای معاملات و تامین مواد اولیه مورد نیاز تولیدکنندگان و همچنین انعکاس قیمت های درست و واقعی به اقتصاد باشیم.
دبیر اول کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی در پایان عنوان کرد: ورود محصولات کشاورزی در بورس باعث می شود تا کشاورزان زودتر به مطالبات خود دست یابند و مشکل تاخیر در پرداخت مطالبات آنها از بین می رود که این موضوع انگیزه ای دوچندان به کشاورزان برای تولید می دهد.
###