گزارش سامان ماده 19: خطرات شغلی روزنامه‌نگاران، «در بالاترین حد ده سال اخیر»
پرسش:یک گزارش جدید با بررسی وضعیت روزنامه‌نگاران در ده سال اخیر نشان می‌دهد که آنها هم‌اینک در بدترین شرایط از نظر خطرات شغلی قرار دارند.
پرسش:یک گزارش جدید با بررسی وضعیت روزنامه‌نگاران در ده سال اخیر نشان می‌دهد که آنها هم‌اینک در بدترین شرایط از نظر خطرات شغلی قرار دارند.
بنا بر این گزارش، تنها در سال گذشته میلادی ۷۸ روزنامه‌نگار در ارتباط با شغل خود کشته و ۳۲۶ روزنامه‌نگار نیز زندانی شده‌اند.
این گزارش جدید را سازمان مردم‌نهاد «ماده ۱۹» روز چهارشنبه، ۱۴ آذر، منتشر کرده است. این سازمان که در بریتانیا مستقر است برای ارتقای آزادی بیان و اطلاعات تلاش می‌کند.
این گزارش در آمارهای خود نوشته است که از سال ۲۰۰۸ به این سو ۳۰۰ خبرنگار در جهان کشته شده‌اند که ۳۱ مورد آن مربوط به سال ۲۰۱۸ است.
به نوشته «ماده ۱۹»، تعداد روزنامه‌نگاران زندانی در جهان در سال ۲۰۱۷ میلادی نسبت به سال پیش از آن «افزایش چشمگیری» داشته و حملات لفظی و فیزیکی به آنها نیز در سال ۲۰۱۷ به‌شدت افزایش پیدا کرده است.
این گزارش سر کار آمدن دولت‌های تمامیت‌خواه و کاهش آزادی بیان در سراسر جهان و به‌ویژه در ترکیه، روسیه و مجارستان را علت اصلی این روند ذکر می‌کند.
آمارهای این گزارش نشان می‌دهد که بیش از نیمی از خبرنگاران زندانی جهان در ترکیه، چین و مصر هستند که اغلب به اتهام مخالفت با دولت در حبس به‌سر می‌برند.
به گزارش روزنامه بریتانیایی گاردین، توماس هیوز، مدیر اجرایی «آرتیکل ۱۹»، درباره این روند توضیح داده و گفت: «بهایی که برای حمایت از حق آزادی بیان و اطلاعات پرداخت می‌شود بسیار بالا است: شبح مرگ، بازداشت، و تهدید بالای سر ارتباط‌دهندگان و فعالان سراسر جهان نمایان شده و فضای بحث و تبادل نظر معنی‌دار از همه سو در محاصره قرار گرفته است.»
او افزود: «بیش از هر زمانی به شهروندان آگاه، نهادهای نیرومند و حاکمیت قانون نیاز داریم.»
در سالی که گذشت به‌ویژه قتل دافنه کاروآنا گالیتزیا، خبرنگار اهل مالت، با یک بمب جاسازی‌شده در خودروی او، قتل روزنامه‌نگار سعودی، جمال خاشقجی، در کنسولگری عربستان در استانبول، و بازداشت دو خبرنگار رویترز به نام‌های «وا لون» و «چو سو اون» در میانمار خبرساز شد.
خانم گالیتزیا در مورد فساد دولتی و پول‌شویی در مالت تحقیق می‌کرد، جمال خاشقجی مقالاتی انتقادی علیه ولیعهد سعودی می‌نوشت، و دو خبرنگار رویترز گزارشی از قتل عام روهینگیا منتشر کرده بودند.
به نوشته مجله تایم، «ماده ۱۹» همچنین از لحن دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا، علیه رسانه‌ها انتقاد کرده و گفته است که او به گزارش‌های معتبر «برچسب خبر جعلی» می‌زند و ماه گذشته نیز از دسترسی خبرنگار سی‌ان‌ان به کاخ سفید جلوگیری کرد.
«ماده ۱۹» در بیانیه‌ای مطبوعاتی نیز نوشته است که تأثیر این لحن و رویکرد دونالد ترامپ «از ایالات متحده فراتر رفته» و از جمله آنگ سان سوچی در میانمار، بشار اسد، رئیس جمهور سوریه، و نیکولاس مادورو، رئیس جمهور ونزوئلا، از سرانی هستند که اخیراً از عبارت «خبررسانی جعلی» برای بی‌اعتبار کردن رسانه‌های منتقد استفاده کرده‌اند.
این سازمان مردم‌نهاد در گزارش خود همچنین می‌نویسد که قدرت زیاد شبکه‌های اجتماعی نظیر فیس‌بوک نیز «تهدیدی برای آزادی بیان است» و در این خصوص به تحویل اطلاعات شخصی کاربران توسط فیس‌بوک به نهادهای دیگر اشاره می‌کند.
«ماده ۱۹» می‌نویسد: «شواهد روشنی در دست است که همزمان با بروز راه‌های تازه‌ای برای بیان نظرات، راه‌های جدیدی هم برای خاموش کردن این صداها پیدا می‌شود.»
این سازمان برای نمونه به فیلترینگ محتوای اینترنتی توسط ایران، روسیه و چین و در نظر گرفتن تنبیهات سخت برای منتقدان در این کشورها اشاره می‌کند.
###